1961 yılında Almanya’nın Köln şehrinde beş çocuklu bir ailenin çocuğu olarak doğan Benedikt Taschen’in çizgi romana olan ilgisi hem kendi hayatına hem de sanat dünyasına yön verdi. Daha 12 yaşındayken posta yöntemiyle ikinci el çizgi romanlar satmaya başlayan bu heyecanlı çocuk, 18’ine geldiğinde Köln’de TASCHEN COMICS adını verdiği 250 metrekarelik bir dükkan açarak, çizgi roman koleksiyonu meraklılarıyla buluşturdu. Bu dükkân onun yayıncılık kariyerinin ilk adımıydı ve yol uzundu, kitapçı dükkânı açmakla yetinmeyen Taschen, yayıncılığa da başladı. İlkin çizgi roman kitapları yayınladı ama durma. 1984’te verdiği karar ve aldığı risk hem onun hem de sanat dünyasına muhteşem bir marka kazandıracaktı.
Çizgi Roman Sahaflığından Devleşen Bir Markaya
Teyzesinden aldığı borçla, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bir fuarda René Magritte’in İngilizce monografisinin kalan 40 bin kopyasını, tanesi bir dolara satın aldı ve Köln’e döndüğünde tanesini 9,99 Alman Markı’na (yaklaşık altı dolar) birkaç ay içinde sattı. Hemen ardından, 1985’te Salvador Dali kitabı geldi, onu Picasso takip etti. Çizgi roman sahaflığından sanat dünyasının dev yayıncısı olma yolunda ilerleyen TASCHEN, 44 yıllık varlığı boyunca sanat, fotoğraf, mimari, popüler kültür, seks, sinema, grafik, seyahat, müzik dahil olmak üzere binlerce kitap yayımladı. Mesele sadece kitap yayımlamak da değildi aslına bakarsanız, TASCHEN de sadece kitap yayımlamıyor, yayımladığı kitaplarla olay yaratıyordu.
Olay Kitaplar: Sumo Serisi
SUMO serisi de bunlardan en önemlisi şüphesiz. Benedikt Taschen bir şey denedi. 1999 yılında Philippe Starck tarafından kendi standıyla tasarlanan Helmut Newton’ın fotoğraflarından oluşan devasa bir kitap, o zamanlar 1500 dolar gibi inanılmaz bir fiyatla piyasaya sürüldü. Bu delilikti. TASCHEN markası için büyük bir kayıp olacaktı ama olmadı. Kitabın piyasaya sürülmesi sırasında imzalı ve numaralı 10 bin kopyadan 7000’i önceden satılmıştı bile. Kitap, TASCHEN’in adını uluslararası alanda duyurdu ve Muhammed Ali’ye saygı duruşu niteliğindeki daha da iddialı GOAT (Keçi) kitabı geldi. Jeff Kons ve Muhammed Ali imzalı 33 kilo ağırlığındaki kitabın yapımı dört yıl sürmüştü. Eleştirmenler “Bu bir kitap değil. Bu kağıt üzerinde bir anıt, medeniyet tarihinin en megaloman kitabı, şimdiye kadar basılmış en büyük, en ağır, en ışıltılı şey. Ali’nin son zaferi” şeklinde özetlerken kitap koleksiyonerlerin gözdesi oldu. SUMO serisinden daha sonra Sebastiåo Salgado, David Hockney, David Bailey, Annie ve Rolling Stones’u ağırladı.
Dünyanın en önemli sanat kitapları yayımcısı ve yapımcısı TASCHEN’in Beverly Hills, Brüksel, Köln, Hollywood, Hong Kong, Londra, Miami, Milano ve Paris’te mağazaları var. Türkiye’de ise belirli kitapçılarda bazı kitapları satışa sunulsa da TASCHEN’e özel bir mağaza yoktu, ta ki bizi bu satırlara getiren haberimize kadar.
Taschen’e Özel Mağaza
Artık TASCHEN’in kitapları, Kağıthane’de bulunan EArt Galeri’nin bünyesinde tasarlanan mağazasında satışa sunuldu. Kağıthane’de yer alan mağazada yayınevinin sanat, mimari, tasarım, moda, sinema, seyahat ve pop kültürü üzerine çıkardığı yayınlardan oluşan geniş bir yelpaze, kitapseverler ile buluşuyor. EArt Galeri’nin hemen karşısında yer alan 400 m2’lik özel olarak tasarlanmış mağazada TASCHEN’in kitaplarına sahip olabilirsiniz. EArt Galeri’nin kurucu ortağı Ceyda Arslan ile TASCHEN’in sanat dünyasındaki önemini ve Türkiye’de bir ilk olan TASCHEN mağazasının oluşma sürecini konuştuk.
“Taschen İlk Kez Bir Sanat Galerisi Bünyesinde”
Önce TASCHEN markasının önemi ile başlayalım. Siz sanat dünyasının aktörlerinden biri ve bir sanat okuru olarak TASCHEN kitaplarına dair neler söylersiniz?
TASCHEN dünyanın en ünlü sanat kitabı yayıncısı. 1980 yılında Benedict Taschen’in Almanya’nın Köln kentinde bir çizgi roman dükkanı olarak hayat verdiği markasının günümüzdeki konumu başlı başına bir başarı hikâyesi. Dijital çağda insanları basılı yayınlar ile buluşturmak, farklı yaş gruplarından, farklı ilgi alanlarından kitlelere ulaşmak TASCHEN kitaplarının ne kadar etkili olduğunun en büyük göstergesi aslında. Ele aldığı konuları ve editöryel içerikleri, benzersiz tasarımları, kaliteli baskıları ve özel paketlemeleriyle aynı zamanda koleksiyonerlerin de ilgi gösterdiği bir dünya markası TASCHEN.
TASCHEN sanıyorum dünyada ilk defa bir sanat galerisinin içerisinde yer alacak. Bu işbirliği / girişim nasıl başladı, neler oldu?
Aslında EArt’ın Kağıthane’deki galerisinin açılmasından beri uzun zamandır aklımızda olan bir projeydi. Geçtiğimiz sonbaharda Berlin ziyaretimizde TASCHEN ile görüşerek projemizi kendileri ile paylaştık. Açıkçası ilk defa bir sanat galerisinden böyle bir teklif gelmesi, onları da heyecanlandırdı. Yer konusunda galerimize yakın bir konum olmasını arzuladık. Bu sebeple EArt’ın hemen karşısında yer alan 400 m2’lik bir alanı bünyemize ekleyerek, mağazanın mimari sürecini başlattık. Dört aylık bir inşaat ve hazırlık süreci sonrasında mağazamız kitapseverler için hazır hale geldi. Bizim için en önemli noktalardan biri galeri programımız içerisinde yer alan sergileri gezmeye gelen izleyicilerin aynı zamanda dünyadaki en ünlü sanat yayıncısının yüzlerce kitabına da kolaylıkla erişecek olması. Mağazayı tasarlarken de ziyaretçilerin rahatlıkla kitapları inceleyebilecekleri konforlu bir alan sunmayı hedefledik.
Ekrem Yalçındağ’dan Taschen’e Uygun Tasarım
Mağazanın duvarlarının tasarımı için sanatçı Ekrem Yalçındağ ile çalıştınız. Neleri gözettiniz bu tasarımda, neydi sizin için önemli olan, sanatçı ile nasıl bir çalışma içerisinde oldunuz?
TASCHEN’in dünyadaki tüm mağazalarının en önemli özelliği renkli ve farklı tasarımlar içeriyor olmaları. Biz de mağazayı tasarlarken bu yönde ilerlemek istedik ancak aynı zamanda bir çağdaş sanat galerisi olmamız dolayısıyla bu farklılığın ve rengin sanatsal bir dokunuş üzerinden olmasına karar verdik. Ekrem Yalçındağ, galerimizin uzun zamandır çalıştığı, Türk çağdaş sanatındaki önemli isimlerden biri. Kendisi ile süreci ve markayı paylaştığımızda bize hem TASCHEN’in kimliğine uyan hem de farklılaştıran harika bir tasarım yaptı.
Kaç kitap var mağazada? Bütün külliyat mı yoksa Türkiyeli sanatseverlerin ilgilerine göre mi bir seçim yaptınız?
Mağazamızın en büyük özelliği TASCHEN’in “Basic Art” serisinden imzalı koleksiyon edisyonlarına kadar farklı segmentteki tüm kitap serilerinden yüzlerce kitabı bünyesinde bulunduruyor olması. Başta sanat olmak üzere mimari, tasarım, moda, sinema, seyahat ve pop kültürü üzerine çıkan yayınlardan oluşan geniş ve sürekli güncellenen bir seçkimiz var. Bununla beraber müşterilerimizin arzu ettikleri kitapları da özel olarak getirtebiliyoruz. Mağazamız Salı gününden Pazar güne kadar haftanın altı günü 10.30-18.30 saatleri arasında ziyarete açık. Aynı zamanda kitapların satışı da EArt Galeri’nin websitesi üzerinden online olarak da yapılıyor.