Yeni bir yıla girildiğinde, genellikle geride kalan yılın en ‘güçlü’ isimlerinin sıralandığı listeler dikkatleri çekerken, New York merkezli çevrimiçi sanat dergisi Hyperallergic, bu yıl da en ‘güçsüz’ isimleri odağına aldı. 2021’de gücü elinden alınan sanat sektöründen kişi ve kurumları; talihsiz durumları inceledi.
Bu kişi/kurum ve olayları ironik bir şekilde, “Sanat dünyasının en güçsüz 20 kişisi: 2021 Edisyonu” adını verdiği listede toplayan dergi, listede “ultra-zenginler, kurumlar ve onlara hizmet eden şirketler tarafından haksızca etki altına alınan sistemin güçsüz kıldığı isimler”e yer verdiğini belirtti.
14. Sırada Osman Kavala
Özellikle pandemi döneminde kapılarını kapatan çok sayıda kültür-sanat kurumun finansal destek alsalar dahi elemanlarını işten çıkarmaya gittiğine değinen yazı, bu sebeple “Sanat kuruluşlarının işten çıkardığı çalışanlar”ı listenin 2. sırasına taşıdı. Listenin 14’üncü sırasında ise Anadolu Kültür’ün kurucusu iş insanı Osman Kavala’yı koydu.
Osman Kavala’nın hapiste olmasını eleştiren Hyperallergic “Sanat hayırseveri Osman Kavala’nın tutukluluğu devam ediyor. Türkiye, Avrupa Konseyi’nden atılma tehditlerine rağmen tutumunu değiştirmiyor” diye yazdı. Hyperallergic, 2021’de İstanbul’da LGBTQ+ posterli Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin gözaltına alındığını hatırlatarak Türkiye’nin giderek daha otoriter bir rejime dönüştüğünü söyledi.
İfade Özgürlüğü
Yazıda yer alan bir diğer madde, “Hong Kong’daki ifade özgürlüğü” oldu. 10. sırada yer alan maddeyle ilgili “2021 Hong Kong vatandaşları için korkunç bir yıldı” diyen Hyperallergic, halkın, Çin merkezi hükümeti tarafından ifade, konuşma ve basın özgürlüklerinin ortadan kaldırılmasına şahit olduğunu” yazdı. Ayrıca geçtiğimiz günlerde demokrasi yanlısı Stand News’te çalışan 6 gazetecinin Çinli yetkililer tarafından gözaltına alındığı hatırlatıldı. Haberle ilgili, “Bu çok rahatsız edici” yorumu yapıldı.
Eser Hırsızlığı Online’a Taşındı
Listede öne çıkan bir diğer madde, “İnternette eserleri çalınan sanatçılar” oldu. Sanat hırsızlığının sanal dünyaya kaydığına yer veren yazı, hırsızlık skandallarının yükselen NFT furyasını da etkilediğini belirtirken “… Popüler sanat komünitesi DeviantArt’tan kullanıcılar, eserlerinin çalındığını, NFT’ye dönüştürülerek OpenSea gibi NFT pazaryerlerinde satışa çıkarıldığını söyledi” dedi.
Afgan Sanatçılar da Listede
2021’de gücü elinden alınan bir diğer grup Afgan sanatçılar oldu. ABD’nin Afganistan’dan çekilmesiyle Taliban rejiminin insafına kalan Afgan sanatçıların hayatları tehlikede. Yazıda “Afgan diasporası ve destekçileri ABD’ye, sanatçılara, yazarlara, yönetmenlere, yapımcılara, gazetecilere ve diğer kültür sektörü çalışanlarına kapılarını açması için çağrıda bulunsa da çok sayıda insan ülkeye giriş izni alamadı ve Afganistan’da kaderlerine terkedildi” dendi.
Aktivistler Dikkat Çekti
Listedeki diğer maddeler arasında, Polonyalı LGBT hakları aktivistleri, Kübalı sanatçı ve aktivistler, Gazze ve Beytüllahim’de sanatçılar tarafından işletilen bağımsız kültür merkezi Dar Yusuf Nasri Jacir Sanat ve Araştırma merkezi de yer aldı.
