Netflix’in popüler dizisi “The Queen’s Gambit”in yarattığı satranca olan ilgi, artarak devam ediyor. Netflix’te rekor kıran dizinin başrolündeki Anya-Taylor Johnson’ın hayat verdiği ‘satranç dahisi’ karakterin etkisiyle önce satranç seti satışlarında yaşanan patlama daha sonra özel satranç derslerine olan büyük ilgiyle devam etti.
Sanat dünyasında ise satranca ilgisiyle bilinen isimlerin başında Marcel Duchamp geliyor. Öyle ki sanatçı “Sanatçılar ve satranç oyuncularıyla yakın ilişkilerimden sonra, her sanatçı bir satranç oyuncu olmasa da her satranç oyuncusunun bir sanatçı olduğu sonucuna vardım” diye belirtmiş.
Öte yandan tarih boyunca satranç tahtası ve figürleri tasarlamak üzere vakit ayıran çok sayıda sanatçı var. Artnet.com dizinin daha da popüler hale getirdiği satranca ilgi duyanlar için güzel bir seçki hazırladı. İşte farklı sanatçıların imzasını taşıyan, temalarıyla birbirinden ayrılan ilginç satranç setleri…
1-Çin’de bilinmeyen bir sanatçı tarafından üretilen bu set 18’inci yüzyıla ait. Minneapolis Sanat Enstitüsü’nde sergilenen satranç seti fildişinden yapılmış.
2- “Good versus Evil” (İyi Kötüye Karşı) adlı bu set Maurizio Cattelan tarafından tasarlandı. 2003 yılında üretilen setin içeriğinde Adolf Hitler, Cruella De Vil, Bakire Meryem gibi karakterler yer alıyor.
3- Fransız-Amerikalı ressam Marcel Duchamp tarafından 1943 yılında üretilen bu cep seti Philadelphia Sanat Müzesi’nde sergileniyor. Seti seyahatler sırasında pratik bir şekilde kullanılması için bu şekilde tasarlayan Duchamp setten yüzlerce adet üretip pazarlamayı planlıyordu.
4- 12’nci yüzyılda Pers İmparatorluğu’nda üretildiği bilinen bu özel satranç seti New York’ta bulunan Metropolitan Sanat Müzesi’nde sergileniyor. Kim tarafından üretildiği bilinmeyen set bilinen en eski satranç setlerinden.
5- İngiliz sanatçı Rachel Whiteread’in cinsiyet rolleriyle ilgili endişelerini anlatmak için ürettiği bu Modern Satranç Seti, sanatçının kişisel bebek evi koleksiyonundaki objelerle tasarlandı.
6- Beninli sanatçı Meschac Gaba tarafından tasarlanan bu dev set aslında sanatçının “Oyun Odası” adlı enstalasyonu için üretildi. Enstalasyon Tate Modern’de sergilendi.
7- İngiliz sanatçı Damien Hirst’ün 2003’te ürettiği bu sette satranç taşları ilaç kutuları şeklinde. Bu da satrancın ruha iyi gelen bir ilaç olduğunu ifade ediyor.
8- ABD’li sanatçı Barbara Kruger’ın yarattığı bu setin ismi “Kaybetme konusunda rahat mısın?”. 2006’da yaratılan sette yapılan hamleler sırasında taşlarda gizli olan hoparlörlerden “Ciddi olamazsın”, “Saçına ne oldu” gibi sesler geliyor.
9- Son olarak listede satın alınabilecek bir set de bulunuyor. MoMA’nın mağazasından alınabilecek olan 38 dolarlık bu sete ünlü sanatçı Keith Haring’in eserleri ilham vermiş.
10 -Japon sanatçı Takako Saito’nun satranç setinde taşların hepsi birbirine benziyor. Ancak taşlar aynı zamanda baharatlık. Oyuncu, farklı baharatlar içeren taşları koklayarak ilerleyebiliyor.
11- Brezilyalı heykeltıraş Tunga’nın 2005 yılında yarattığı bu setin ismi “Göze göz”. Her bir taş insanın 32 dişini temsil edecek şekilde tasarlanmış.
PLAY IT BY TRUST aka WHITE CHESS SET (1966)
Play it for as long as you can remember
who is your opponent and
who is your own self.
y.o. 1966 pic.twitter.com/Wg5n3fi6b5— Yoko Ono (@yokoono) April 19, 2017
Yoko Ono’nun eseri olan tamamı beyaz satranç seti dünya barışını ifade ediyor. Bu satranç oyunu bir savaş şeklinde değil, iki taraf da kendi taşlarının yerlerini hatırlayabildiği sürece oynanıyor.
