Moda dünyasının sıra dışı ismi Vivienne Westwood, aktivist, anarşist bir idealist ve statükoyla savaşan özel bir ruhtu. Yozlaşmış ve adaletsiz dünyada, punk’ı ortaya çıkarıp öncülük etti. Westwood, geçtiğimiz günlerde 81 yaşında Londra’da hayatını kaybetti. Amacı daha iyi bir dünya yaratmak olan modanın dev ismi Vivienne Westwood’un hayatına yakından bakalım.
İngiliz moda tasarımcısı ve stil ikonu Vivienne Westwood 81 yaşında hayatını kaybetti. Westwood’un ölüm haberi kendi adını taşıyan şirketinden yapılan resmi açıklamayla duyuruldu. “Punk modasının lideri” ve “Ekstrem Kraliçesi” olarak tanınan Westwood, moda dünyasının enerjisi yüksek, sınırları zorlayan ve sevilen bir karakteriydi.
Vivienne Westwood,1992’de Kraliçe II. Elizabeth tarafından İngiliz İmparatorluğu Nişanı’na layık görüldü. Nisan 1989’da, Margaret Thatcher için tasarlandığını söylediği Aquascutum kıyafeti giyerek Tatler dergisinin ön kapağı için poz verdi.
Son ana kadar sınırları zorlayan radikal tasarımlara imza attı, ama eleştirilmedi; hatta bu duruşu onu modaya katkılarından dolayı İngiliz ulusal hazinesi olarak saygın bir statüye yükseltecekti. Westwood, ilerleyen yaşına rağmen periyodik olarak turuncuya boyanmış saçları ve mermer gibi pürüzsüz teniyle de dikkat çekiyordu. Modaya katkılarından dolayı Westwood’a 2006’da “Dame” unvanı verilmişti.
Vivienne Westwood Hakkında
Vivienne Isabel Swire olarak 8 Nisan 1941’de İngiltere’nin Derbyshire kentinde doğdu. Annesi yerel pamuk fabrikalarında dokumacı olarak çalıştı; babası kunduracı bir aileden geliyordu. Gençken kendisi için kıyafet yapmaya başladı.
Harrow Sanat Okulu’nda bir dönem geçirdikten sonra ilkokul öğretmeni olarak çalıştı ve 1962’de bir fabrika işçisi olan Derek Westwood ile evlendi. Ancak kocasını terk edip 1965’te Malcolm McLaren ile tanıştığında her şey değişti. 2004’te Newsweek’e verdiği röportajda “Açılacak çok fazla kapı varmış gibi hissettim ve hepsinin anahtarı ondaydı” dedi.
1970’lerin İngiltere’sindeki bu yaratıcı ortaklıktan söz etmeden olmaz. McLaren, punk grubu Sex Pistols’un menajeri oldu. Daha sonra Londra’daki punk sahnesinin ilk buluşma yeri olacak olan bir mağaza açıp birlikte yönettiler. King’s Road’daki bu dükkânda grubun kıyafetlerini tasarlamaya başlayarak punk hareketi için görsel bir dil geliştirilmesine yardımcı oldular. Mağazanın ismi “Let It Rock”, “Too Fast to Live, Too Young to Die”; “SEX” ve son olarak “Seditionaries” olarak değişti. Tasarımlar üzerinde sokağın etkisi önemliydi. Dükkân Punk kültürünün doğumunda önemli bir görev üstlendi.
Westwood, 2012’de Time dergisine tasarımlarından “İnsanların bakış açısını değiştirdi,” diye söz etti. Aynı dergiye “Punk konusunda mesih gibiydim, birinin bir şekilde sistemin tekerine çomak sokup sokamayacağını görmek istiyordum,” şeklinde konuştu. Kıyafetlerde fetişlerden ilhamla tasarladığı parçalar dikkat çekerken, günlük giysi tasarımlarında devasa platform ayakkabılar ve slogan baskılı tişörtler olmazsa olmazlardandı.
1981’de, 40 yaşındayken Westwood, McLaren ile ilk podyum koleksiyonunu piyasaya sürdü. Bu koleksiyon için cinsiyet ayrımı gözetmeyen giysiler tasarladı. Tasarımlarında korsanlığı, eşkıyalığı ve züppeliği çağrıştıran tasarımlar ön plandaydı. Westwood tasarımları için eski terzilik tekniklerini inceledi ve onları alt üst etti. Bu, daha sonra John Galliano ve Alexander McQueen gibi diğer İngiliz tasarımcılar tarafından taklit edilen bir yaklaşım olacaktı.
On yıl boyunca Westwood eklektik bir şekilde Keith Haring, “Blade Runner” ve Fransız Yabancı Lejyonu’ndan ilham aldı. 1985 yılında tasarladığı koleksiyonu Mini-Crini, Viktorya dönemi kabarık etek yapısını modern mini etekle birleştirdi. Çan benzeri mini etek Westwood’un en ikonik görünümlerinden biri haline geldi. Ayrıca 1970’lerdeki tasarımlarında fetiş koleksiyonlarını oluştururken kullandığı korseleri bu koleksiyonunda kadınlar için dış giyime dönüştürdü.
Women’s Wear Daily’nin editörü John Fairchild, 1989’da, Yves Saint Laurent, Karl Lagerfeld, Christian Lacroix, Emanuel Ungaro ve Giorgio Armani ile birlikte Vivienne Westwood’un 20. yüzyılın en etkili altı tasarımcısından biri olarak ilan etti. Westwood, listesindeki tek kadındı ve milyonlarca dolarlık bir markaya sahip olmayan tek tasarımcıydı. (1989’da, Jane Mulvagh’ın 1998 tarihli biyografisi “Vivienne Westwood: Modaya Uygun Olmayan Bir Hayat”a göre, hâlâ Güney Londra’da eski bir belediye dairesinde yaşıyordu ve “neredeyse iflas etmişti.”)
1992’de Westwood, kendisinden 25 yaş küçük Avusturyalı tasarım öğrencisi Andreas Kronthaler ile evlendi. 2016 yılında hazır giyim hattını devralmadan önce ortak tasarımcı olarak çalıştılar. Kronthaler, ölümünün duyurulmasıyla birlikte yaptığı açıklamada, “Kalbimdeki Vivienne ile devam edeceğim. Sonuna kadar çalışmayı sürdürdük, bana devam etmem için pek çok şey bıraktı. Teşekkürler sevgilim.”
Ölüm ilanının ardından perşembe gecesi dünyanın dört bir yanından tasarımcıyla çekilmiş fotoğraflar sosyal medyada paylaşıldı. Model Bella Hadid, tasarımcıyla çekildiği fotoğrafları Instagram’da paylaştı ve şöyle yazdı: “Yörüngenizde olduğum için sonsuza kadar minnettar olacağım, çünkü benim için ve çoğu kişi için, moda ve insanlık açısından, sen, Vivienne güneştin.” İngiliz Vogue baş editörü Edward Enninful da Instagram’da tasarımcıyı “İngiliz modasının gerçek bir simgesi ve endüstride yeri doldurulamaz bir güç” olarak tanımladı. Şarkıcı Boy George ise Twitter’da “Bize punk ve ötesinde liderlik eden büyük ve ilham verici Vivienne Westwood huzur içinde uyu” yazdı ve ekledi, “O İngiliz modasının tartışmasız kraliçesi.”
Aktivist yönüyle de tanınan Westwood, iklim değişikliği, cinsiyet eşitliği, LGBTIQ+ hakları ve ifade özgürlüğü gibi daha pek çok konuyu podyuma taşıdı. Westwood, Londra Moda Haftası’ndaki Sonbahar-Kış 2019/2020 defilesinde “Gezegen için iyi olan, ekonomi için iyidir” yazısıyla podyumdan siyasilere mesaj verdi. Sık sık çevre gösterilerine katıldı ve 2015’te hidrolik parçalamayı protesto etmek için o zamanki İngiltere Başbakanı David Cameron’ın seçim bölgesindeki evine, bir tankla gitti. Haziran 2020’de WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye iade davası sürecini Londra’da sarı renkli kıyafetiyle dev bir kuş kafesinin içinde protesto etti, Assange’ın ‘bir kanarya gibi kafes içinde’ olduğunu ifade etti.
Westwood, oğulları ve torunu tarafından 2022’nin sonlarında kurulan, kar amacı gütmeyen bir şirket olan Vivienne Foundation, önümüzdeki yıl resmen faaliyete geçirileceği duyurdu, “Vivienne’in yaşam, tasarım ve aktivizm mirasını onurlandıracak, koruyacak ve devam ettireceğiz” açıklaması yapıldı.
