Tüm dünyayı sarsan ve hayatı durduran korona virüs salgını, sanat dünyasını da sarstı. Almanya, Fransa ve İngiltere sanat dünyası için yüklü miktarlarda destek paketi açıklarken ülkemizde maalesef ciddi bir yardım söz konusu değil. Sanat piyasasının profesyonelleri bir yandan ayakta kalmaya çalışırken bir yandan, daha da dijitalleşen dünyada, yeni yollar bulmanın peşinde… Sanat galerilerinin durumlarını soruşturduk, sorular yönelttik.
* Covid-19 krizi galerinizi nasıl etkiledi?
* Dijitalleşen dünyada galerilerin yeri ne?
* Online satış yapıyor musunuz?
* Önümüzdeki günler için dijital iş modelleri planlıyor musunuz?
* Salgın sonrası, sanat piyasasına dair öngörüleriniz neler?
* İptal olan veya iptal edilecek sergileriniz var mı?
* Koleksiyoner ve sanatçılarla nasıl bir iletişim içindesiniz?
* Bu süreçte, personelin işine son vermek zorunda kaldınız mı?
* Mevcut ekonomik durumu kaç ay daha sürdürebilirsiniz?
İzleyici Deneyimi İçin Yeni Yöntemler
Bengü Gün
MIXER
Covid-19 krizi nedeniyle, 16 Mart’tan itibaren, tüm galeriler, ziyarete kapalı ve sadece çevrimiçi kanallar aracılığıyla, izleyici ve sanatçılarla iletişimde. Uzun süredir, dijitalleşen dünyada, galerilerin, fuarların rolleri ne olur? Nasıl farklı modeller oluşur? Diye konuşuyorduk aslında. Bunun tek nedeni, tabii ki dijitalleşme değil, ayrıca artan ekonomik yükler de bu konuları konuşmamıza neden oluyordu. Bu süreç yeni modelleri denediğimiz bir zaman dilimi oldu. Dijitalin, tek başına tam da yeterli olmadığını teyit etmiş olduk. – en azından şu an için – Bu sağlık krizinin, makro anlamda, ekonomik olarak, olumsuz etkileri olacak. Birçok küçük ölçekli sanat kurumu, bu dönemi ekonomik olarak atlatamayabilir bile. Bu dönemin etkilerini zaman içerisinde gözlemleyeceğiz.
Hem Online Hem Fiziksel Bir Mekan
Mixer, 2012’de, hem çevrimiçi hem de fiziksel bir mekan olarak hayatına başladı. İki mecranın da birbirine olumlu katkısını ilk günden beri önemsiyoruz. Zaten ana misyonlarımızdan biri sanatın herkes tarafından ulaşılabilir olması ve bunu en iyi internet üzerinden sağlayabiliriz. 2012 yılından beri de www.mixerarts.com’da Mixer’de yer alan tüm eserleri sergiliyor ve satışını gerçekleştiriyoruz. Sosyal medya kanallarımızdaki iletişim de aynı şekilde ilk günden beri aktif bir şekilde devam ediyor. Bu dönemde de takipçilerimiz ile buluşmak için web sitemize ve sosyal medya kanallarımızdaki içeriğin kalitesine ağırlık veriyoruz. İzleyici deneyimini daha kolaylaştıracak yöntemler arayışındayız. Bu konuda da izleyicilerimizden gelen geri bildirimleri önemsiyoruz ve değerlendiriyoruz.
Online Satışta Edisyon ve Uygun Fiyat
Türkiye’de, özellikle galerilerin, eser satışından çok daha büyük bir misyonları olduğunu düşünüyorum. Sanatçıların ve eserlerin koleksiyoner ve izleyici ile buluşması, etkileşim içerisinde bulunması, eser üretiminin desteklenmesi, sanat yazımının devamlılığı ve eğitimler gibi birçok misyonu da üzerine almış bulunuyor galeriler. Devamlılıkları bu nedenle çok önemli diye düşünüyorum. Pandemi başladığından beri maalesef genel olarak sanat dünyası için çok iç açıcı bir sahne yok. Birçok kurum ve koleksiyoner belirsizlik ve ekonomik sıkıntı nedeniyle alımlarını durdurdu. Destek olmak isteyen ve ekonomik olarak sıkıntı çekmeyen alıcılar almaya devam ediyor ama eserleri görmeden alım yapmak oldukça zor. Bizim web sitemiz üzerinden yaptığımız satışlar eskisi gibi olmasa da devam ediyor, özellikle edisyonlu ve uygun fiyatlı olan işlere talep olduğunu söyleyebilirim.
Geçmiş Sergilerden Paylaşım
Bu dönemde, sanatçıları ön plana çıkaran içerikler üretmeye çalışıyoruz. Mevcut sergilerden ve geçmişteki sergilerden paylaşımlarda bulunuyoruz. Her hafta, salı günü, bir sanatçının atölyesine konuk oluyoruz. Sanatçılar, atölyelerinden bir video hazırlıyorlar, bu videoları Instagram ve YouTube kanallarımız üzerinden izleyiciyle paylaşıyoruz. Çalışma modelimiz gereği diğer galerilere göre çok fazla sayıda sanatçı ile çalışıyoruz. Birçoğu ile sık sık iletişim halindeyiz. Görüntülü konuşarak portfolyoları konusunda destek olduğumuz genç sanatçılar da oluyor. Karşılıklı bir dayanışma içinde bu süreçte neler yapabileceğimiz üzerine fikir alışverişi içerisindeyiz.
Zoom Üzerinden Sergi Turu
İki haftada bir diğer galeriler ve sanatçıların katılımı ile Zoom üzerinden çevrimiçi sergi turu yapıyor ve sanatçılardan üretimlerini dinliyoruz. Bu süreç, ilgilendiğimiz içerikleri daha sakince tüketmek ve birbirimizle daha kaliteli diyalog kurabilmemiz açısından verimli geçiyor. Önümüzde olan bu dönemi panik olmadan ve dayanışma içinde geçirmemiz önemli.
Dijital Ortama Uygun Yeni Sergiler
Nisan ve haziran aylarında açmayı planladığımız iki sergi vardı. İkisini de ileri tarihe erteleyerek onların yerine dijital ortama uygun yeni içerikler hazırladık. Her sene nisan ayında gerçekleştirdiğimiz ve bu sene Kerimcan Güleryüz’ün küratörlüğünü yaptığı Printed’20 sergisini ileri bir tarihe aldık. Onun yerinde 2015 yılından beri her sene yaptığımız Printed serisinde yer alan sanatçıların işlerinden oluşturduğumuz bir seçki üzerinde çalıştık. 8 Mayıs’ta Printed Re-visited ismini verdiğimiz bu seçkiyi izleyici ile buluşturacağız. Her sene olduğu gibi, bu sene de, sergi kapsamında konuşmalar, atölye ziyaretleri planlıyoruz fakat bu sefer etkinlikleri çevrimiçi olarak gerçekleştireceğiz.
Video Sanatı
Haziran ayı için ise mekan spesifik işlerden oluşan çok özel bir video sergisi planlıyorduk. Bu da yeni başladığımız video sanatı serisinin ilki olacaktı. Onu da işlerin sergilenme ihtiyacına uygun bir şekilde gerçekleştirmek için ileri tarihe erteledik. Haziran ayında yine bir video sergisi yapacağız. Art on the Screen diye isimlendirdiğimiz sergide ‘dijital ekranları’ ‘mekan’ olarak seçmiş video işlere yer vereceğiz. Türkiye’den sanatçılar ve onların davet ettikleri yabancı sanatçıların işlerinden oluşan bir seçki olacak.
Her Hafta Değerlendirme Yapıyoruz
Şu an tüm kadromuzla evden çalışmaya devam ediyoruz. İşkura kısa çalışma ödeneği için destek başvurusunda bulunduk. Henüz yanıt alamadık, ama olursa bizi biraz olsun rahatlatacaktır. Çalışanlar dışında başka sabit giderlerimiz de var. Bu noktada ne kadar dayanabileceğimizi öngörmek çok zor, sürecin ne kadar süreceğini ve her aşamasının nasıl şekilleneceğini de öngöremiyoruz. Dünyadaki ve Türkiye’deki gelişmeleri takip ederek her hafta değerlendirme yapıyoruz.
