Modern demiryolu ulaşımının 200. yılı kutlanıyor. 1825 yılında İngiltere’deki ilk halka açık buharlı tren hattının açılmasıyla başlayan bu yolculuk, iki asırdır dünyayı birbirine bağlıyor. Türkiye’nin ulaşım, endüstri ve iletişim tarihine adanmış ilk sanayi müzesi olan Rahmi M. Koç Müzesi, bu önemli dönüm noktasını zengin demiryolu koleksiyonuyla kutluyor.
1994’te İstanbul’da kapılarını açan Rahmi M. Koç Müzesi, bugün İstanbul, Ankara, Cunda ve Ayvalık’taki dört müzesi ve bir kütüphanesiyle Türkiye’nin sanayi mirasını yaşatan öncü bir kurum. 15 bini aşkın objeden oluşan koleksiyonuyla ulaşım, denizcilik, havacılık, makineler, iletişim ve oyuncak tarihine uzanan geniş bir yelpazede geçmişi bugüne taşıyan bir kültür hafızası oluşturuyor.
İlk “Modern” Lokomotif Rocket
Müzenin Lengerhane / Mustafa V. Koç binasında yer alan demiryolu bölümünde, 19. yüzyılın buharlı devrimini temsil eden lokomotif modelleri sergileniyor. George ve Robert Stephenson tarafından tasarlanan Rocket, kendisinden sonra gelen pek çok modelin öncüsü olarak demiryolu tarihine adını “ilk modern lokomotif” olarak yazdırdı. Aynı bölümde, 1841 tarihli Fire King ve 1829 yapımı Agenoria modelleri de yer alıyor. Fire King, Londra Bilim Müzesi’nde sergilenen “Pirinç, Çelik ve Ateş” adlı sergide de yer almıştı. Agenoria modeli ise İngiltere’deki National Railway Museum’daki orijinal lokomotifin detaylı bir yeniden yapımı.
Rayların Devi: Big Boy
Müzenin en dikkat çekici parçalarından biri, 1940’ların mühendislik ikonlarından Big Boy. Union Pacific Railroad için sadece 25 adet üretilen bu 4000 Sınıfı buharlı lokomotif, 40 metreyi aşan uzunluğu ve 6.000 beygir gücüyle demiryolu tarihinin en güçlülerinden biri. İngiliz mühendis Ian Rough tarafından orijinal plana sadık kalınarak üretilen 1/8 ölçekli, 128 yolcu kapasiteli çalışan modeli, bugün Rahmi M. Koç Müzesi’nin Tersane Binası’nda sergileniyor.
Raoul Cabib Koleksiyonundan Nadir Parçalar
Müzenin büyük ölçekli çalışan lokomotif modelleri arasında Raoul Cabib Koleksiyonu’na ait özel yapımlar da yer alıyor. 1902 tarihli Deneme Lokomotifi “Decapod”, Benjamin Conner’ın 1865’te tasarladığı İskoç Demiryolları 2-4-0 modelinin Roy Amsbury tarafından yapılmış kopyası ve Londra Midland & Scottish Demiryolları’na ait tarihi armalar koleksiyonun öne çıkan örnekleri arasında.
