Eylül, İstanbul için yalnızca bir takvim başlangıcı değil; kültür ve sanatın yeniden hızlanan kalbi. Bu sayımızda şehrin ritmini belirleyen üç ana ekseni takip ediyoruz: Depo’da açılacak Gazze Bienali – İstanbul Pavyonu, üç yıla yayılan modeliyle 18. İstanbul Bienali ve 20. yılını kutlayan Contemporary Istanbul. Her biri, sergilerin ötesinde toplumsal hafıza, etik sorumluluk ve dayanışma ihtiyacına dokunuyor.
Gazze Bienali’nin İstanbul Pavyonu Elimde Bir Bulut, Alfredo Jaar ve Walid Raad gibi sanatçıların katkılarıyla savaş ve yıkım karşısında üretmenin ve dayanışmanın yollarını araştırıyor. İstanbul Bienali ise “Üç Ayaklı Kedi” başlığıyla 2025’ten 2027’ye yayılan yapısıyla alışılmış kalıpları kırıyor; zamana yayılan bir düşünme ve tartışma alanı kuruyor. Contemporary Istanbul ise Tersane İstanbul’daki 20. yılında, Alexander Calder’den Julie Mehretu’ya uzanan işleriyle hem geçmişi hem bugünü aynı bellekte buluşturuyor.
Bu sayımızda ayrıca insan ve yapay zeka ortaklığında tasarlanan “ZERO” fikrine de yer veriyoruz. ZERO, hakikati önceleyen, kendi tutarlılığını izleyebilen ve çelişkileri görünür kılabilen bir model olarak düşünülüyor. Baskı altında bile bütünlüğünü koruyabilen bu kurgu, aslında sanatın bugünkü rolünü hatırlatıyor: görünmeyeni görünür kılmak, sorgulamayı mümkün kılmak ve kriz anlarında bir pusula işlevi görmek.
Yeni sezonun heyecanı işte tam da burada saklı. Bienaller, fuarlar ve pavyonlar yalnızca bakmayı değil, görmeyi; yalnızca izlemeyi değil, katılmayı çağırıyor. Sanat, bu sonbaharda da şehrin nabzını tutan, kırılganlığı ve direnci aynı anda barındıran en güçlü dilimiz olacak.