Araştırma odaklı sanatsal pratiğinde kültürel ve tarihsel olguların dönüştürülme, temsil edilme ve yorumlanma biçimlerini inceleyen Aslı Çavuşoğlu’nun doğa, direnç ve dönüşüm temalarına odaklanan kişisel sergisi TunState, Bursa’daki İMALAT-HANE’de izleyiciyle buluşuyor. Sanatçının, İMALAT-HANE desteğiyle üretilen yeni çalışmalarını da içeren sergi, doğanın kendi kendini koruma stratejilerinden ilham alarak, dönüşüm, dayanıklılık ve yeniden var olma hâllerini odağına alıyor.
Adını, zorlu çevresel koşullarda hayatta kalmak için metabolizmasını askıya alan mikroskobik canlı Tardigrad’ın “tun” durumundan alan sergi, Aslı Çavuşoğlu’nun yıllar içinde ördüğü anlatı evrenine yeni bir katman ekliyor.
Doğadan Malzemeye
TunState, yalnızca bir üretim süreci değil; aynı zamanda bozulma, bekleme, direnç ve dönüşüm gibi kavramlar etrafında şekillenen canlı bir düşünsel ekosistem olarak kurgulanıyor. İlk kez 2022’de Torino’daki Barriera’da sergilenen, ardından 2023’te Museo Jumex’te yeni eserlerle genişleyen proje, sanatçının önceki işleriyle kurduğu diyaloğu sürdürürken, izleyiciye geleceğe dair yeni bir sorgulama alanı sunuyor.
Aslı Çavuşoğlu’nun TunState sergisindeki üretimleri, 2018 yılında Meksika’da rastladığı bursera fagaroides adlı ağacın kabuklarıyla başlayan bir sürecin izini sürüyor. Sanatçının ellerinde bu kabuklar, zamanın ve doğanın izlerini taşıyan hassas nesnelere dönüşüyor. Bu doğal malzeme, sergide el yapımı kâğıda evrilerek dönüşüm fikrinin fiziksel bir karşılığına bürünüyor.
Serginin temel referanslarından biri olan mikroskobik canlı Tardigrad, metabolizmasını askıya aldığı “tun” durumuyla yalnızca hayatta kalmanın değil, zamanın dışına taşan bir varoluş biçiminin de simgesi hâline geliyor. Çavuşoğlu’nun bu biyolojik dönüşümle kurduğu görsel ve kavramsal paralellik, eserlerinde dayanıklılık, yeniden biçimlenme ve bellek üzerine düşünmeye alan açıyor.
Sergi mekânının dış cephesinde izleyiciyi karşılayan bu figürsel yapı, TunState’in düşünsel dünyasına bir geçit işlevi görüyor. İçeride ise doğal malzemelerin bir araya gelişiyle inşa edilen katmanlı anlatı, sanatçının pratiğinde sıkça rastlanan tarih, hafıza ve dönüşüm temalarını yeniden görünür kılıyor.
Sürdürülebilir ve Geçici Mimari
Serginin sahnelemesi, Studio VETA ile Aslı Çavuşoğlu’nun yakın iş birliği içinde şekilleniyor. Bu iş birliğinde, genellikle göz ardı edilen bir malzeme olan yüzde 100 geri dönüştürülebilir kâğıt bobinleri merkeze alınıyor. Sergi mekânında hem eserler için taşıyıcı bir yapı görevi gören hem de binanın dış cephesine uzanarak dış mekâna taşan bu bileşenler, TunState’in mekânsal sınırlarını genişletiyor.
İskele mantığıyla yerinde monte edilen bu hafif ama dayanıklı bileşenler, geçici ve esnek bir yapı ortaya koyarak serginin temel temaları olan kırılganlık, direnç ve geçicilik üzerine düşünmeyi destekliyor. Bursa’nın endüstriyel dokusundan alınan bu tüpler, tekstil ve kâğıt sektörlerinde genellikle ambalaj malzemesi olarak kullanılırken, burada yeni bir bağlamda değerlendiriliyor. Böylece, TunState’in dönüşüm ve yeniden kullanım kavramlarına malzeme üzerinden somut bir karşılık sunulmuş oluyor.
27 Eylül’e dek İMALAT-HANE’de görülebilecek sergi, sanatçının üretimleri, kullandığı malzemeler, metinlerle kurduğu ilişki ve kendi anlatısal evreniyle birlikte ele alındığında, dönüşüm ve başkalaşım üzerine kolektif bir düşünme daveti sunuyor.
