Bestelerindeki yenilikçi kimlik ile Türk müziğine çağdaş özelliklerin kapılarını açan İlhan Usmanbaş, 104 yaşında hayatını kaybetti. Sanatçının ölüm haberini ünlü besteci Fazıl Say X hesabından yaptığı paylaşımla duyurdu.
Özellikle “Yaylılar Dörtlüsü–47”, “Keman Konçertosu” ve “Senfoni No:1” gibi eserleriyle tanınan İlhan Usmanbaş’ın ardından Fazıl Say şu cümleleri paylaştı:
Çok değerli çağdaş bestecimiz İlhan Usmanbaş hocamızı bugün kaybettik.
Derin üzüntü duyuyorum.
Usmanbaş (1921-2025)
104 yaşındaydı.
Biliyorsunuz, Pandemi döneminde hocamız ile kaldığı Darüşşafaka bakımevinde buluşmuştuk,
onun piyano ve şan eserlerinden oluşan bir albüm… pic.twitter.com/2FMNMWRHAC— Fazıl Say (@fazilsaymusic) January 30, 2025
İlham Usmanbaş, Türk müziğinin modernleşmesine büyük katkı sağlayan bir isimdi. Bestecilik kariyeri boyunca dizisel teknikler, aleatorik müzik ve minimalizm gibi çeşitli akımları eserlerinde deneyimledi. Yapıtlarının sayısı 120’ye varan sanatçı, sesin ezgiselliği yerine tınısal yoğunluğu üstünde duran, belli kalıplar yerine özgür biçimleri seçen, ilerici bir isimdi.
Müziğe olan ilgisi çocuk yaşlarda başlayan sanatçı henüz on iki yaşındayken kendi kendine viyolonsel çalmayı öğrendi. Galatasaray Lisesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ve Belediye Konservatuvarı’nda eğitim aldı. Ankara Devlet Konservatuvarı’nda Hasan Ferit Alnar, Ahmet Adnan Saygun ve Ulvi Cemal Erkin gibi önemli hocalarla çalıştı. Mezun olduğu yıl konservatuvarda öğretim üyesi olarak göreve başladı. Aynı yıl soprano Atıfet Usmanbaş ile hayatını birleştiren İlhan Usmanbaş, 1952’de UNESCO bursuyla, 1957-1958 yıllarında ise Rockefeller bursu Amerika’ya giderek; buradaki uluslararası müzik çevreleriyle yakın temaslar kurdu.
Türk müziğinin modernleşmesine büyük katkı sağlayan sanatçı eğitimci kimliğiyle de ön plana çıkan bir isimdi. Ankara ve İstanbul Devlet Konservatuvarları’nda müdürlük yaptı; birçok genç müzisyenin yetişmesine katkıda bulundu. Usmanbaş, “Müzikte Türler ve Biçimler” gibi önemli bir eseri de Türkçe ‘ye kazandırdı.
Çağdaş Türk besteciliğinde Bülent Arel ve İlhan Mimaroğlu gibi bestecilerle ikinci kuşağı oluşturan Usmanbaş, yurtdışında en çok ödül kazanmış bestecimiz olarak da ayrı bir yere sahip.
