2013 yılından beri her yılı bir yazara adayan Bursa Nilüfer Belediyesi, 2023’ü Tomris Uyar yılı ilan etti. Buradan hareketle yola çıkan Yürek Hakkı: Tomris Uyar’ın Yazı-İmge Dünyası sergisi ise öyküleri ve çevirileriyle Tomris Uyar’ın “üretim süreçlerine” yoğunlaşıyor. Sergi, öykü türüne katkıları, biçimde ve dilde yenilikçi anlayışı ve toplumsal değerleri ele alış biçimiyle döneminin dikkat çeken yazarlarından olan Uyar’ın, zihin dünyasını keşfetme imkanı sunuyor.
1971 yılında yayınladığı İpek ve Bakır isimli kitabıyla dikkatleri üzerine çeken Tomris Uyar, özgün çalışmalarıyla olduğu kadar çevirileri, yayınlanmasına katkıda bulunduğu dergilerle de edebiyatımızda yeni duyarlılıkların kapılarını aralayan kuşağın öncülerinden biri oldu. Sergi, onun yazı masasını, çalışma ve yaşama mekânını özgün objeleriyle yeniden kurgulayarak izleyicilere Uyar’ın nasıl ürettiği hakkında bilgi veren de bir karaktere sahip.
Arkadaşlık ağında bir hayat ve sanat
Birçok yazarın tersine kendisine ait bir çalışma odası olmayan, evinin salonuna yerleştirdiği yazı masasında çalışan, günlük yaşamını da, dostlarını da bu mekânda ağırlayan Uyar, birbiriyle yakın ilişki içinde olan bir kuşağın üyesi olduğu için dönemin önde gelen şairlerinin, ressamlarının, çevirmenlerinin yakın arkadaşlık ilişkileriyle örmüş oldukları bir ağın içindeydi.
Serginin kavramsal çerçevesi, bu ağı görünür kılarken, Uyar’ın eserlerini yazdığı alandaki objeleri, yazı masasını, koltuklarını ve arkadaşlarının hediyeleriyle oluşturduğu resim koleksiyonunu bir araya getirerek onun yazma süreçlerinde etkin olan görsel imgeleri izlenime sunmayı hedefliyor. Yazarın günümüze dek korunmuş olan özel eşyaları, koleksiyonuna eşlik eden el yazısı ve kitaplarının ilk baskıları da sergide ön plana çıkıyor. Onun öykülerinde büyük bir titizlikle kurguladığı, birçoğunu ilk kez dilimize kazandırdığı çevirilerindeki yazar seçimiyle belirginleştirdiği tavır, hayat akışı karşısında insanların tutkularının, kalplerinden geçenlerin peşinde nasıl ilerledikleri ve aldıkları farklı yanıtlardır. Yürek Hakkı sergisi, Tomris Uyar’ın kendi çizgisinden ödün vermeden geliştirmiş olduğu etkileyici imgeleri, izleyicilere onun perspektifinden ona özgü samimiyet, yalınlık ve alçak gönüllükle sunuyor.
Sergi, 14 Ocak 2024 tarihine kadar Nilüfer, Nazım Hikmet Kültürevi’nde görülebilecek.
ArtDog Istanbul basılı dergi satış noktalarını görmek için tıklayın.
Kapak Görseli: Mustafa Kemal Atatürk, Ankara’da açılan bir sergide heykeli incelerken, 1934, BYEGM
Kapak Tasarımı: Burcu Ocak
