Yaşayan Piramit, 2015/2022 Çiçekli ve çiçeksiz bitkiler, toprak, ahşap

Yaşayan Piramit

//

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), yaşayan en önemli ekofeminist sanatçılardan biri olan Agnes Denes’in mekâna özgü eseri “Yaşayan Piramit”e ev sahipliği yapmaya başladı. Eser, 29 Ocak tarihine Sabancı Holding’in ana sponsorluğunda; Çimsa’nın iletişim sponsorluğunda SSM’nin bahçesinde görülebilecek.

İlk olarak 2015’te New York’taki Socrates Heykel Parkı’nda, ardından 2017’de documenta 14 kapsamında Kassel’deki Nordstadtpark’ta inşa edilen, mekâna özgü bir eser olan Yaşayan Piramit‘i doğal yaşam döngüsüne sahip bir heykel olarak değerlendirmek mümkün. 10-11 Eylül’de katılımcıların bitki ekim sürecine dahil olduğu piramit, binlerce tohum çimlere ve çiçeklere dönüşürken büyüyecek ve biçim değiştirecek. Sanatçının arzusu doğrultusunda bu sergi için özel olarak üretilen, mermer üzerine yazılı Manifesto ise bahçenin artık kalıcı bir parçası olarak daimi koleksiyonda yerini aldı.

Manifesto, 1969-2022, Mermer, Agnes Denes (1931-). Leslie Tonkonow Artworks + Projects izniyle

600 Türde 2000 Adet Bitki ve Çiçek

Dört ton toprakla doldurulmuş ahşap basamaklı teraslardan oluşan piramit, gökyüzüne uzanan dokuz metrelik bir kavis çiziyor. Piramidin teraslarında, her bir cephesine düşen güneş ve gölge miktarına göre belirlenerek İstanbul’un kent florası içinden sanatçı ile birlikte seçilen, yaklaşık altı yüz türde, iki bin adet bitki ve çiçek yer alıyor. Piramit bahçede sergilendiği sürece değişecek ve dönüşecek; bitkiler filizlenecek, çiçek açacak, bazıları tohuma kaçacak, bazıları ölecek.

Sanatçının ‘Manifesto’sunu yazar Buket Uzuner okudu.

Doğanın insan uygarlığının en ikonik biçimlerinden biri olan piramit ile etkileşime girerken geçirdiği organik gelişimi gözler önüne sermeyi amaçlayan Denes, “Piramitler matematiğe dayalıdır ve böylece bir tür kusursuzluğa erişirler, fakat aynı zamanda temsil ettikleri ve görselleştirdikleri tüm kusurları da içerirler” diyerek, insan-doğa etkileşimini neden yaşayan bir piramit ile anlatmak istediğinin ipuçlarını veriyor.

Toplumsal Hiyerarşileri Sorguluyor

Denes, hemen bütün eserlerinde olduğu üzere, Yaşayan Piramit’in de katılıma öncelik veren boyutuyla, yerel ve küresel çevremizi korumaya yönelik etik bir sorumluluk duygusu uyandırmayı amaçlıyor.  Yaklaşık yarım yüzyıldır piramit formunu desenden heykele farklı mecralarda bir metafor olarak kullanan Denes, bu form aracılığıyla düşünsel kavrayışımızdaki toplumsal hiyerarşileri de sorguluyor.

Sakıp Sabancı Müzesi Müdürü Dr. Nazan Ölçer konuyla ilgili olarak, “Son iki senedir bütün dünyayı etkisi altına alan pandemi, gün geçtikçe artan çevresel kaygılarımızı katlayarak yeryüzüyle olan ilişkimizi derinden sorgulamamıza sebep oldu. Nitekim yeşil müze sertifikamızın bize yüklediği sorumlukla da programımızda bu konuyu önceliklendirdik. 1960’lardan beri sürdürdüğü büyük ölçekli ekolojik müdahaleleriyle tanınan Agnes Denes ile yakın iş birliği içinde gerçekleştirilen ‘Yaşayan Piramit,’ 13 Eylül 2022-29 Ocak 2023 arasında Sakıp Sabancı Müzesi’nin bahçesinde yer alıyor. Bu dünyadaki varlığımızın bir metaforu olarak doğayla ilişkimizi “canlandıran” bu eserle birlikte, Denes’in 1969’da kaleme aldığı ‘Manifesto’ da sergileniyor” dedi. Ölçer, “Agnes Denes, New York’ta yaşayan, Macar asıllı bir Amerikalı sanatçı olarak ekolojiye odaklanan kavramsal eserleriyle tanınmaktadır. Sanatsal pratiğinin 1960’lardaki erken dönemlerinden itibaren dünyanın dört bir yanındaki müze ve galerilerde yüzlerce sergiye katılmıştır. Büyük ölçekli çevresel projelerinin yanı sıra, Denes’in çizimleri, resimleri ve üç boyutlu eserleri dünyanın birçok büyük kurumunun koleksiyonlarında yer alıyor. ‘Yaşayan Piramit,’ Türkiye’de sergilenen ilk eseri olacak. 10 Eylül’de katılımcıların bitki ekimiyle üretim süreci tamamlanan ‘Yaşayan Piramit’imiz, binlerce tohum çimlere ve çiçeklere dönüşürken büyüyecek, biçim ve renk değiştirecek. Sanatçının arzusu doğrultusunda bu sergi için özel olarak üretilen, mermer üzerine yazılı ‘Manifesto’ ise bahçenin artık kalıcı bir parçası olarak koleksiyonumuzda yerini alacak” diye devam etti.

Öğrenme Programları

Sergiden sonra Sakıp Sabancı Müzesi, Denes’in tabiata duyarlı yaklaşımını sürdürmek amacıyla izleyicileri bitkileri sahiplenmeye davet edecek. Agnes Denes’in Yaşayan Piramit‘i, çevre bilincini, korumayı ve sürdürülebilirliği teşvik eden öğrenme programlarıyla desteklenecek.
İlginizi çekebilir:  Jane Fonda, Hans Ulrich Obrist ve Greenpeace Bir Arada
Previous Story

Sahnede Tekfen Filarmoni ve Roby Lakatos

Next Story

Depo’dan İki Sergi

0 0,00
02_ArtDog_CD_Logo_RGB_Black

BÜLTEN

Türkiye ve dünyadan haftalık kültür-sanat haberleri, inceleme yazıları, sergiler ve etkinlikleri takip et.

Bülten aboneliğinde ArtDog Istanbul’un gizlilik sözleşmesini kabul etmiş olursunuz.