10 Haziran’a kadar devam eden 6. Mardin Bienali’nde eş zamanlı devam eden bağımsız sanatçıların sergileri de dikkat çekiyor. Mardin dışından gelen sanatçıların da yer aldığı sergiler Hangi Sergi Nerede? oluşumunun haritasıyla takip edilebiliyor. Amar Kılıç’ın Mayıs ayında açılışını yaptığı Mardin Mavileri sergisi de bunlardan biri. Mardin ve çevresinde kültürel çalışmalar alanında sanatsal üretimler yapan Amar Kılıç’ın sergisi, sanatçının atölyesinde görülebiliyor.
Bir Zamanlar Yukarılarda
Tarihsel, kültürel göndermeleriyle dikkat çeken sanatçı Bir Zamanlar Yukarılarda adlı işlerinde Babil Yaratılış Destanı’ndan yola çıktığını anlatıyor.
“Babil’in yaratılış destanı uzun bir hikayedir. ‘Henüz yukarının adı gökyüzü değil iken, Aşağıya yeryüzü denmez iken…’ diye başlar. Tanrıça Tiamat’ın torunu Marduk ile arasından geçen bir savaştan bahseder. Tiamat torunu Marduk tarafından öldürülmesiyle ikiye bölünür. Marduk, tanrıçanın bir parçasını alıp havaya fırlatır gökyüzü oluşur; diğer parçasını aşağı fırlatır yeryüzü oluşur. Tanrıça Tiamat’ın başı yere düştüğünde ise gözlerinden iki yaş akar. İşte o yaşlar Mezopotamya ovasını sulayan Fırat ve Dicle’yi doğuruyor. Bu iki nehir bu coğrafyayı aynı zamanda birer yılan gibi böler. Ben de bu şekilde yorumladım. Yılan figürü mitolojik anlatılarda varlığa ve yokluğa işaret eder. Şifanın, bereketin, bilgeliğin kaynağıdır. Bu topraklara da onu verir. Diğer yandan yılan kendi zehrini de kendi içinde taşır. Bu da Mezopotamya’nın bir nevi hikayesidir. Güçlü alegorik anlatısına da dayandırılmaktadır.
“Ben de bu hikayeyi yılan motifi ile sembolize ettim. Takının bedene dair oluşturduğu okumalar ve anlam içeriği, bu projede Tiamat’ın ‘varlık’a işaret eden bedenselliğine dairdir. Fotoğraf imgesi ile temsil edilen idealize edilmiş kadın bedeni, hikâyeyi sembolize eden yılan motifiyle buluşmaktadır.” İşlerindeki yılan motiflerini mitolojik ile mistik anlatılar oluşturan sanatçı, tekniğinde ise güneş baskısı ve bakır telkâriyi birleştirir.
6. MARDİN BİENALİ “GELECEĞE” Sayısı
ArtDog Istanbul basılı dergi satış noktalarını görmek için tıklayın.
Kapak Görseli: Halil Altındere, “Star Wars: Mardin,” 2024, 3D animasyonlu video, 3D Generalist: Utku Turan
PİLOT Galeri’nin izniyle
Mardin’in Mavileri
Amar Kılıç’ın Mardin Mavileri serisinin hikayesi ise şöyledir:
“1913 ve 14 yılları arasında İstanbul hükümeti yeni şehir planlaması yapmak için bir Alman firmasıyla anlaşarak İstanbul’un haritası üzerinde çalışmış. Eserin 1. Dünya Savaşı öncesi Alman bir şirkete hazırlatılmış olması ve pafta çerçevelerinin renginin mavi olması sebebiyle “Alman Mavileri” olarak literatüre girmiş. Ben de buradan hareketle çalışmalarımda Mardin’deki yapılar üzerinde bizim haritamızdaki şehir planlamamızdaki durumu göstermek istedim.
“1915 1918 yılları sonrası bölgede gerçekleşen sancılı süreçlerdeki mülkiyet değişimleri üzerine çalışmalar yaptım. Mardin’deki birçok konağın hem tarihinin hem isminin değiştirildiğini, gasp edildiğini gözlemledim. Mardin’de Hıristiyan konaklarında evin iç kısmında ve giriş kısmında genellikle kutsal ruhu ve Melek’i ifade eden güvercinler ve haç motifleri bulunur, maalesef bu evler ele geçirildikten ve gasp edildikten sonra içeriye melek girmez düşüncesiyle evlerin harçlarını silip güvercinlerin kafa kısmını koparmışlar. Ben bu serimde bu konuyu ele aldım, tarihin ve zamanın mavi noktalarına dokunmak istedim kimliklerinden uzaklaştırılan tarihi silinmeye çalışan bu bölgeye değer katan insanların hatırasına saygı için bu çalışmaları yaptım. Murathan Mungan’ın söylediği gibi ‘mekan çıt eder kendinden birikenden’. Bu mekanların taşları bir şekilde dile geliyor ve gerçek tarihini bize gösteriyor.”
Mardinli sanatçı Amar Kılıç, mitolojik anlatıların Mardin’in kültürel mirasındaki izlerini fotoğraf ve sözlü tarih derlemeleri aracılığıyla yeniden yorumluyor. Cyanotype ve Vandyke proseslerini sözlü anlatısal hafızanın sunduğu imgelerle bütünleyerek Mardin’in geleneksel taş, ahşap ve metal mimari formlarını, fotoğraf zemini ve kompozisyonu olarak kullanan sanatçı; alternatif fotoğraf baskıları ve anlatıları oluşturuyor. Geleneksel dövme kültürlerinden Kuzey Mezopotamya’ya has “DEQ” motiflerinin, insan, doğa ve inanç merkezli işlevlerini mitolojik unsurlarla birleştirerek beden, fotoğraf ve mimari eksenli anlatı çerçeveleri olarak derlenmiş hafıza parçalarından bir anlatı yorumu sunuyor.
Sanatçı, İstanbul’daki C.A.M. Gallery tarafından temsil ediliyor.
