Beşincisi düzenlenen Mardin Bienali, sanat dünyasını Mardin’de buluşturmaya devam ediyor. “Çimenin Vaadi” başlığını taşıyan ve 20 Haziran’a kadar devam edecek olan bienalden radarımıza takılan eserleri paylaşmayı sürdürüyoruz…
Rakhi Peswani
Ayrılıklar ve Yeniden Birliktelikler (Dokunsal teklifler), 2022
50 yumuşak heykel serisi, değişken boyutlar.
Aşk, Emek, Kayıp (Kan ve Bal İçin Bazı Metaforlar), 2022
Kadife kumaş, polyester dolgu, demir armatür, değişken boyutlar
Ayrılıklar ve Yeniden Birliktelikler, çeşitli kültürlerden ve kategorilerden (botanik/zoolojik repertuarlar, kaligrafik veya resimsel geleneklerdeki sözel ve matematiksel diller, eski ve modern tarım ve denizcilik gelenekleri ve ekipmanların yanı sıra; mimari unsurlar, dikiş-dokuma-el oymacılığının zanaat geleneklerinden aletler ve protezler gibi) form ve imgeleri bir araya getirmektedir. Zamanlar arası birikimlerden yola çıkan eserler; kültürün doğayla olan doygunluğuna ve gerilimlerine, mevsimlerin ve yerlerin heterojenliği ve sağlamlığına, güllerin ve mantarların zengin aroma ve tatlarına, kontrol etmeye ve sahip olmaya duyduğumuz arzularımızla ve hükmetmek adına türdeşleştirici eğilimlerimizle beraber hâlâ tanık olabileceğimiz bir anı anıtsallaştırmaktadır. Bu bağlamda, yumuşak heykelsi oluşumları ve el yapımının kabalığının ön plana çıkaran eserler, vücudun diller dünyası ile olan ilişkiselliğini yeniden yönlendirmeye çalışmaktadır. Birbirinden farklı işaretleri karıştırıp birleştiren eserler, eski logografları ve unutulmuş yazı biçimlerini bir Otonom Duygusal Meridyen Tepkisi iletişim modunda bir araya getirmeye çalışmaktadır. Küçük parçalar, olası iletişim biçimleri olarak dokunsal, duyusal olana yönelik metaforları mümkün kılmak için kategorizasyonları etkisiz hale getirme üzerine notlar önermektedir.
Gülsün Karamustafa
Dört Panter, İki Seccade, Bir İsa, Bebek Kemancı, Yıldızlar ve Tüller,
1980-2022. Tekstil kolajı, 240 cm x 260 cm
Melankolik Sabmaran, 1980-2022. Tekstil kolajı, 120 cm x 160 cm
Bu iki yeni tekstil kolajı, Mardin’in matrisini tanımlayan kültürlerin senkretik karışımını çağrıştırmaktadır. Eserler; sanatçının 80’li yıllarda, İstanbul’dan ve Türkiye’nin güneydoğusuna yaptığı seyahatler sırasında ziyaret ettiği çeşitli yerlerden topladığı kumaşlardan oluşmaktadır. İçinde bulunduğumuz bu anda; doğu ve güneydoğu kırsalından büyük şehirlere doğru gerçekleştiren bir göç dalgasına gerçekleşmekte ve pazarlar metropol ve göçmen kültürleri arasındaki çatışmadan doğan yeni bir melez kültürü müjdeleyen ışıl ışıl renklere sahip mallarla dolmaktadır. Bu bağlamda eserler; bu gergin konukseverlik ve kapsamlı muhafazakarlık döneminde, materyal kültürlerin sınır geçişini hatırlamakta ve sevinmektedir.
Bhagwati Prasad
Begumpura – Kedersiz Bir Yer, 2022
Çizimler içeren kurulum, değişken boyutlar
15. yüzyılda deri işleyen aziz Ravidas, Hindistan’da hegomonyaya meydan okuyan güçlü bir imaja sahiptir. Bu reformist mistik, kelimenin tam anlamıyla hüznün olmadığı bir şehir anlamına gelen Begumpura adında, eşitlik üzerine kurulmuş bir yönetimin coşkun vizyonuyla tanınmaktadır. Ona göre hiyerarşinin, vergilerin, ve gözetimin olmadığı bir ütopya olarak tasvir edilen Begumpura, kişinin serbest hareketliliğini ve tam özgürlüğünü temin ederek arzularını beslemesini sağlayacaktı. Bu eserinde Prasad; Aziz’in toplumsal olarak atanmış aracılığını, yani hayvan postunu, yeniden elde ederek Begumpura’nın çağdaş dünyadaki rezonanslarını dinlemeye başlıyor. Keçi
derisi kuruyup gerginleştikçe; okyanuslar, ormanlar, hayvanlar, şehirler, aletler, insanlar, makineler ve bitkiler arasında dalgalanarak yayılabilen yeni titreşimler edinebilir hale gelir. Prasad, bu titreşimleri Begumpura eserinde işleyerek, doğanın; kimyasal, biyolojik ve teknolojik sayısız etkenin canlı bir karışımı olduğunu ortaya koyuyor.
Neda Saeedi
Camları Sadece En Yüksekten Uçan Kuşlar Paramparça Edebilir, 2022
Bölgeye özel vitray pencereler, değişken boyutlar
İçli Aden Bahçesi: Dehşete Düşen Kabile, 2018
Görsel-işitsel kurulum, değişken boyutlar
“Camları Sadece En Yüksekten Uçan Kuşlar Paramparça Edebilir”, anlatı işlevine sahip kilise camlarından esinlenen bir vitray cam serisidir. Seçilen müdahale alanı (yani pencereler) gibi Küresel Kuzey’in sınırları da ekonomiyi ivmelendiren yakıtların, malların ve hizmetlerin serbest akışına izin veren seçici geçirgenlik sergilerken, düşüncesiz hareketleriyle prekaryalaştırdığı bedenleri engellemektedir. Mevcut çalışma, en yüksek uçuşa sahip olduğu bilinen göçmen ve diğer kritik tehlike altındaki kuşlara benzetmeler yaparak; savunmasız olanlara temsili bir destek sunmaktadır. “İçli Aden Bahçesi: Dehşete Düşen Kabile”; modern tarihte Bachtiaris kabilesiyle ilgili olaylara ve İran devletinin bu kabileyi ABD’ye şeker tedarikçisi olarak Küba’nın yerini alan bir sanayi kasabası olan Shooshtar-e Noe sınırları içerisinde tutmaya karar vererek kabilenin göçebe kültürünü ve yaşam biçimini nasıl dramatik bir şekilde değiştirdiğini incelemektedir. Bahsi geçen kasabanın kuruluşu, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi’nin 1963’te “Beyaz Devrim” olarak pazarlanan modernizasyon reformlarının bir parçasıydı. Son yıllarda, bölgedeki şeker fabrikası zehirli atık sızdırmakta ve bunun sonucunda da bölge zamanında İran’ın başlıca sulak alanlarından biri kabul edilirken şimdilerde çorak bir araziyi andırmaktadır. Çölleşme, türlerin yok olması ve daha sık görülen kum fırtınaları bu değişimin sonuçları arasında.
Selma Gürbüz
İnci Ağlayan Kadın, 2020.
Yumuşak heykel, 52.5 cm x 33 cm
Sakallı Kadın, 2020.
Yumuşak heykel, 55 x 42 cm
Masai Kadını, 2020.
Yumuşak heykel, 185 cm x 36 cm
Topuzlu Kadın, 2020.
Yumuşak Heykel, 42.5 cm x 34 cm
Kurdeleli Kız, 2020.
Yumuşak Heykel, 110 cm x 32 cm
Dört Bakışlı Kadın, 2020.
Yumuşak Heykel, 60 cm x 33 cm
Selma Gürbüz’ün sevgi dolu anısına bir mabet niteliğindeki bu sunum bienal kapsamında izleyiciyle buluşuyor. Sanatçıya göre bu maske serisi; doğaya karşı özel bir ilgi ve özlem besleyen ve özgürlüğe olan inançları olmazsa olmaz kadınları tasvir etmektedir. Maske feminist cephanelikte önemli bir yer tutan; güçlendirici bir canlandırma, komünyon, kimliğini gizleme ve baştan çıkarma aracını ifade etmektedir. Maskenin verdiği anonimlik; bazıları için gerçek benliklerine girmenin tek yolunu çağrıştıran olağanüstü bir şekilde özgürleştirici olabilmektedir. Tiyatro ve ritüeller bağlamında ise maske; aynı zamanda kişinin geçici de olsa kendi benliğinin dışına çıkmasına ve başka benliklere bürünmesine izin veren ‘ekstasis’i sembolize etmektedir. Saç, sanatçı tarafından sahiplenilmiş bir diğer aracıdır. Özellikle de Afrikalı kadınların saçlarını farklı tarzlarda örüp bağlamaları, sanatçının ilgi odağında olmuştur. Saç, Gürbüz’ün çocukluğundan beri ilgisini çekmiş ve pratiğinde onu malzeme olarak özgürce kullanmıştır. Mevcut eserler bütünün de ise, maskeleri kişiselleştirmek adına saç ve kirpikler kullanılmıştır.
Katılımcı Sanatçılar
21 ülkeden sanatçının katıldığı bienalde, Abdessamad El Montassir (Fas), Asunción Molinos (Kıbrıs/İspanya), Bouba Touré ve Raphaël Grisey (Fransa, Almanya, Norveç), Dina Amro (Ürdün, Filistin), Jonas Staal (Hollanda), Kamen Stoyanov (Bulgaristan), Karan Shrestha (Nepal, Hindistan), Kathyayini Dash (Hindistan, Güney Afrika), Marwa Arsanios (ABD, Lübnan), Nandita Kumar (Yeni Zelanda, Hindistan), Neda Saeedi (İran, Almanya), Rakhi Peswani (Hindistan), Ritu Sarin ve Tenzing Sonam (Tibet, Hindistan), Mikhail Karikis (Yunanistan, İngiltere), Sasha Huber (Haiti, Finlandiya), Uriel Orlow (İsviçre), Sibel Horada (Türkiye), Deniz Üster (İngiltere), Burcu Yağcıoğlu (Türkiye), Lara Ögel (Türkiye), Merve Ünsal (Türkiye), Ömer Pekin (Türkiye), Server Demirtaş (Türkiye), Gülsün Karamustafa (Türkiye), Almagul Menlibayeva (Kazakistan), Zahra Malkani (Pakistan), İpek Hamzaoğlu (Türkiye, Avusturya), Fatoş İrwen (Türkiye), Jiten Thukral ve Sumir Tagra (Hindistan), Bhagwati Prasad (Hindistan), E.B. Itso (Danimarka), Selma Gürbüz (Türkiye) ve Burak Özdemir’in (Türkiye) eserleri sergileniyor.
