Lucio Fontana: Işık, Zaman ve Mekânın Ustası

/

Hauser & Wirth Los Angeles, Fontana’nın ”Lucio Fontana. Walking the Space: Spatial Environments, 1948 – 1968” adlı ABD’deki ilk kapsamlı sergisine ev sahipliği yapıyor. Küratörlüğü Luca Massimo Barbero tarafından yapılan sergi, Milano’daki Fondazione Lucio Fontana Vakfı’nın iş birliğiyle gerçekleşiyor. Ünlü İtalyan sanatçı Fontana’nın uluslararası düzlemde çığır açan pratiği, kavramsal ve mekânsal sanatın ve dolayısıla Piero Manzoni, Yayoi Kusama ve James Turrell gibi sanatçıların öncüsü.

Sergi, sanatçının 1948-1968 yılları arasında ürettiği kronolojik olarak dizilmiş dokuz mekânsal yerleştirmeden oluşuyor. Sergilenmelerinin ardından sökülen ve yok edilen eserler, Los Angeles’taki sergi için Fondazione Lucio Fontana’nın arşivinden yola çıkılarak titiz bir şekilde yeniden üretiliyor. Bu geçici eserler, sanatçının ”Mekân açma, yeni boyutlar üretme, bir resmin sınırlarının ötesinde sürekli olarak büyümekte olan kozmosa ulaşma” amacına hizmet ediyor. Sanatsal pratiğinin en yenilikçi, fakat aynı zamanda en az bilinen çalışmalarından olan ”Spatial Environments”, resmi geride bırakıp neon gibi yeni teknolojileri kullanarak mekânı ışıkla boyuyor ve izleyiciyi kompozisyona dâhil ediyor.

Fontana özellikle tek renge boyanmış tuvallerin üzerine yırtıklar attığı, ”Concetto spaziale” adlı işleriyle tanınıyor. Koleksiyoncuların ilgisini de bu tür işleri çeken sanatçının, 2015 yılında yapılan bir müzayede 1964 yıllında ürettiği ”La Fine di Dio” adlı parlak sarı tablosu 29.5 milyon dolar gibi rekor bir fiyata satıldı.

”Concetto Spaziale, La Fine di Dio” [Spatial Concepts, The End of God], şekil verilmiş tuval üzerine yağlı boya, 178.4×123.2cm, 1964
Los Angeles’daki, ”Walking the Space” adlı sergi, Hauser & Wirth’ün odağına Lucio Fontana’yı aldığı sergi üçlemesinin ilk ayağı. 2021’in baharında Hauser & Wirth New York’ta, Fontana’nın seramikleri ve heykelleri izleyiciyle buluşacak. 2021’in sonbaharındaysa, sanatçının tüm sanatsal kariyeri Hauser & Wirth Hong Kong’da sergilenecek.

SERGİYE BAKIŞ 

Sergi, Fontana’nın ilk mekânsal yerleştirmesi, ”Ambiente spaziale a luce nera” [Spatial Environment in Black Light] (1949) ile başlıyor. Bu yerleştirme, Light & Space, Op Art ve Minimalism gibi kavramsal sanat akımlarının öncüsü oldu. Kağıt hamurundan yapılan heykelimsi canlı floresan renklere boyanmış yapı, siyah bir odada tavandan sarkıtılıyor. Bu yapıtla Fontana, enstalasyonun altından yürüyen izleyicinin mekân algısını bozmaya çalışıyor.

”Ambiente spaziale a luce nera” [Spatial Environment in Black Light], 1949
Fontana, 1951 yılındaki 9. Milan Trienali için neonu, alışılmış fonksiyonun dışında kullanarak, ”Struttura al neon per la IX Triennale di Milano” [Neon Structure for the 9th Milan Triennale] adlı 100 metereyi aşan beyaz ışık tüplerinin bükülmesinden oluşan enstalasyonu üretti. Neonu mekânsal olarak kullanan Fontana, mekân, zaman ve hareket kavramlarını bir araya getirme becerisine sahip olan malzemenin dinamikliğinin altını çiziyor.
”Struttura al neon per la IX Triennale di Milano” [Neon Structure for the 9th Milan Triennale], 1951
Milan Trienali’nin 9. edisyonundan çıkıp 13. edisyonunda sergilenen iki mekâna adım atıyor izleyici. 1964 yılında, mimar ve sanatçı Nanda Vigo’nun iş birliğiyle oluşturulan mekânların adı ”Ambiente spaziale: “Utopie”, nella XIII Triennale di Milano” [Spatial Environment: “Utopias”, at the 13th Milan Triennale]. İlk mekan, izleyiciyi karanlık bir koridorda küçük deliklerinden süzülen yeşil ışıkların yanından geçiriyor. ”Utopie” adlı ikinci mekânın zemininde izleyicilerin adımlarını yumuşatan bir halı bulunuyor. Odanın duvarlarıysa, metalik yakut renginde bir duvar kağıdıyla kaplı. Mekân için üretilmiş Quadrionda camının ardındaki kırmızı neon ışık tavanı kaplıyor.

Bir sonraki durak, 1966 yılında Minnesota’daki Walker Art Center’da sergilenen, ”Ambiente spaziale” [Spatial Environment] adlı mekân. Karanlık düşük tavanlı ve eğimli bir koridor büyük bir odaya açılıyor. Bu alanın içindeki küçük ışıklı delikler yeri tavanı ve iki duvarı bölen bir form oluşturuyor.

İlginizi çekebilir:  İstanbul Modern'in Sanatçı Filmleri Sergisi Online
”Ambiente spaziale” [Spatial Environment], 1966

Sanatçının 1967 yılında The Stedelijk Museum Amsterdam için ürettiği üç enstalasyondan ilki, ”Ambiente spaziale” [Spatial Environment] floresan noktalarla dolu bir odada kıvrımlı iki boyutlu bir form olarak izleyicinin karşına çıkıyor. Bir sonraki mekânda, Fontana 1951’de yaptığı ışıltılı bir heykeli, ”Ambiente spaziale con neon” [Spatial Environment with Neon Light] olarak yeniden üretiyor. Pembe kumaşla kaplı odada, tavandan sarkan dalga şeklindeki neon tüp duyulara ulaşmayı başarıyor.

”Ambiente spaziale” [Spatial Environment]”, 1967
”Ambiente spaziale con neon” [Spatial Environment with Neon Light], 1967
Serginin son mekânı, sanatçının 1968 yılında, sanat tarihçisi Arnold Bode’un isteği üzerine ürettiği, ”Ambiente spaziale in Documenta 4, a Kassel” [Spatial Environment at Documenta 4, in Kassel]. Bode, Fontana’nın ”soğuk ve minimalist” bir oda üretmesini istemiş. Bu mekânda izleyici kendini dar koridorları olan ve duvarlarında sanatçının ikonu haline gelen kesiklerin bulunduğu labirenti andıran bir mekanda buluyor.
”Ambiente spaziale in Documenta 4, a Kassel” [Spatial Environment at Documenta 4, in Kassel], 1968
”Lucio Fontana. Walking the Space: Spatial Environments, 1948 – 1968”, 12 Nisan’a kadar Hauser & Wirth Los Angeles’da.
Previous Story

Mamut’ta, Bu Yıl 45 Umut Vaat Eden Sanatçı Yer Alıyor

Next Story

Margaret Atwood’un Distopik Üçlemesi Baleye Uyarlanıyor

0 0,00
02_ArtDog_CD_Logo_RGB_Black

BÜLTEN

Türkiye ve dünyadan haftalık kültür-sanat haberleri, inceleme yazıları, sergiler ve etkinlikleri takip et.

Bülten aboneliğinde ArtDog Istanbul’un gizlilik sözleşmesini kabul etmiş olursunuz.

Verified by MonsterInsights