Ressam Yüksel Arslan’ın “Sui generis” adlı sergisi Dirimart Dolapdere’de ziyarete açıldı. Sanatçının bağımsız serilerinden eserlerini bir araya getiren sergi, 2 Nisan tarihine kadar görülebilecek.
Sui generis Latince’de, “kendine has”, “nevi şahsına münhasır” anlamına geliyor. Yaratıcı sanatlar, türün geleneksel sınırlarını aşan sanat eserleri için kullanılıyor. Sergi, Arslan’ın bağımsız serilerinden eserleri bir araya getiriyor. Arslan art (sanat) kelimesini Fransızcadaki ure ekiyle birleştirerek türettiği arture kelimesiyle adlandırdığı eserleriyle biliniyor.
Kadim tarifler
1961 yılından hayatını kaybettiği 2017 yılına kadar Paris’te yaşayan sanatçı, ayrıca Anadolu resimlerinin yer aldığı bir kitaba başvurarak asırlarca kağıtta kalacak boyalar üretmek için kadim tariflerden faydalanmıştı. Sabun parçaları, bitkiler, tütün, çay suyu, toprak, bal, yumurta beyazı, yağ, kemik iliği, idrar ve kan gibi malzemelerin yer aldığı tarifler sayesinde dünyaya dair kavrayışını kağıda işleme imkânı bulan sanatçının yedi büyük arture serisi bulunuyor.
700’den fazla arture
Ressam, Karl Marx’ın Kapital okumalarına dayanan Capital ve Updating Capital serilerinin ardından Influences ve New Influences adlı serileri üretti. Bu seriler, René Descartes, Friedrich Nietzsche, Voltaire, Jean-Jacques Rousseau gibi filozofların ve Walt Whitman, Charles Baudelaire, Samuel Beckett gibi şairlerin eserlerinin okumalarına dayanıyor. Ardında 700’den fazla arture bırakan Arslan, “resim ile yazı arasında, resim ile şiir arasında” verdiği, ansiklopedik konuları -botanik, etnoloji, ekonomi, kent mimarisi, siyaset, otobiyografi, tarih, fantezi- işleyen eserleriyle tanınıyor.
Yüksel Arslan Hakkında
Yüksel Arslan (d. 1933, İstanbul, ö. 2017, Paris) İstanbul Üniversitesi’nde Sanat Tarihi eğitimi aldığı dönemde resme yöneldi. 1959’da André Breton tarafından Uluslararası Gerçeküstücülük Sergisi’ne davet edildi, ancak gidemedi. Daha sonra 1961’de sanat simsarı Raymond Cordier tarafından davet edildiği Paris’e yerleşen Yüksel Arslan, orada Homunculus-cucus palus ve Planus-phallus-micrococcus serilerini yarattı.
1968’de Paris’e ikinci gidişinden sonra yıllara yayılan Nietzsche, Freud, Marx ve Engels okumalarından arture’ler üretme düşüncesine odaklandı. 1975’te Kapital serisini tamamladı. Kitap olarak da derlenen bu ilk seriyi 1980’li yıllarda Etkiler, Auto-Artures ve İnsan izledi. Eserleri, Fransa’da Paris dışında Sarcelles, Rennes ve Nice’in de aralarında bulunduğu birçok şehrin yanı sıra Kunsthalle Wien, Kunsthalle Zürich, Kunsthalle Düsseldorf, Drawing Center New York, Venedik Bienali gibi mekânlarda sergilendi.
2009’de Santralistanbul’da Yüksel Arslan Retrospektifi düzenlendi. 1990 ve 1995’te ilk iki cildi yayımlanan İnsan’ın son cildi 1999’da yayımlandı. Arslan, ölmeden önce Paris’teki stüdyosunda vasiyetim diye nitelendirdiği İnsan üzerine çalışıyordu.