Iraklı yetkililer geçtiğimiz günlerde ABD’de bulunup el konulan Gılgamış destanı tableti dahil olmak üzere 17 binden fazla eserin ABD tarafından Irak’a iade edildiğini açıkladı. Irak Kültür Bakanı Hasan Nadhim yapılan iadenin Irak tarihindeki en büyük iade olduğunu söyledi.
İadenin en önemli kısmı dünyanın en eski edebi eserlerinden Gılgamış destanına ait bir tabletin geri verilmesi oldu. Hobby Lobby adlı Oklahoma merkezli şirket, tableti 2014’teki bir açık artırmada 1,67 milyon dolara satın almıştı.
ABD’li yetkililer 2019 yılında Washington D.C.’deki Museum of the Bible’da (İncil Müzesi) sergilenen esere el koymuş, New York eyaleti federal mahkemesi, dünyanın en eski edebiyat eserlerinden Gılgamış Destanı’nın bir bölümünün bulunduğu, ‘Gılgamış Rüya Tableti’ olarak isimlendirilen tabletin yetkililere teslim edilmesine karar vermişti.
5 Binden Fazla Eser
New York Times’ın haberine göre Irak’a geri verilenler arasında kil tabletler, silindir mühürler ve daha birçok eser bulunuyor. 5 binden fazla eserin gönderildiği adres ise New York’taki Cornell Üniversitesi olarak açıklandı. Üniversite 1990’lı yıllarda Irak’tan yağmalanarak ABD’ye getirilen tabletlere ev sahipliği yapmakla suçlanmıştı.
Öte yandan, bu Hobby Lobby adlı şirketin ilk suçlanışı değil. Firma 2011 yılında da Irak’tan yasadışı tarihi eserleri satın almakla suçlanmıştı. Şirket konuyla ilgili olarak 2017 yılında 3 milyon dolar tazminat cezasına çarptırılmış, o günden bu yana Irak ve Mısır’a çok sayıda eseri iade etmişti.
Gılgamış Rüya Tableti Yeniden Mezopotamya’da
Mezopotamya’dan bugüne ulaşan en eski eser olan Gılgamış Destanı’nın Irak’a geri gönderilen kısmı 3500 yıllık çivi yazılı Rüya Tableti olarak adlandırılıyor.
