Türk tiyatrosunun en önemli isimlerinden, yıllarca Nâzım Hikmet’in dizelerine ses olmuş, hayatını tiyatroya adayan, hayattaki duruşunu sanatına yansıtmaktan hiçbir zaman sakınmayan Genco Erkal 86 yaşında hayatını kaybetti.
Uzun zamandır kanser tedavisi gören Erkal’ın vefat haberini kurucusu olduğu Dostlar Tiyatrosu’nun sosyal medya hesabından duyuruldu.
Hoşça kalın
dostlarım benim
hoşça kalın!
Sizi canımda
canımın içinde,
kavgamı kafamda götürüyorum.
Hoşça kalın
dostlarım benim
hoşça kalın…
Resimlerdeki kuşlar gibi
dizilip üstüne kumsalın,
mendil sallamayın bana.
İstemez… Tek hecesiz elveda.
.— GENCO ERKAL (@DOSTLARTIYATRO) July 31, 2024
Yüzlerce Oyun Sahneledi
Aziz Nesin’den Haldun Taner’e, Nâzım Hikmet’ten Yaşar Kemal’e, Can Yücel’den Behiç Ak’a kadar birçok edebiyatçının eserini sahneye uyarlayan Genco Erkal 28 Mart 1938’de doğmuş, 1959 yılından başlayarak Türkiye’nin önemli özel tiyatro topluluklarında oyuncu ve yönetmen olarak çalışmıştı. Türkiye’de politik tiyatronun gelişiminde öncü rol üstlenen Dostlar Tiyatrosu’nu 1969 yılında kuran Erkal Önemli uluslararası film festivallerinde gösterilen ve bir çok ödül kazanan “At”, “Faize Hücum”, “Hakkâri’de Bir Mevsim”, “Camdan Kalp” filmlerinin baş rolünde oynadı.
TRT Televizyonu için Haldun Taner’in ünlü müzikli oyunu “Keşanlı Ali Destanı”nı yönetti ve oynadı. 1993 yılında Sivas‘taki Madımak Oteli’nde yaşanan katliamı anlatan “Sivas 93” oyunu sahneye koyan Erkal, Fazıl Say’ın bestelediği “Nâzım Oratoryosu”nda da Nâzım Hikmet’in şiirlerini seslendirmişti. Erkal ayrıca “Güneşin Sofrasında – Nâzım ile Brecht”oyunundan Tülay Günal’la sahne almıştı.
Farklı yıllarda bir çok kez “yılın en iyi erkek oyuncusu”, “en iyi tiyatro yönetmeni”seçildi, yaşam boyu başarı ödüllerine değer görülen Genco Erkal’ın tiyatromuza kazandırdığı yabancı eserler arasında; Gogol’ün “Bir Delinin Hatıra Defteri”, Peter Weiss’ın Soruşturma‘sı, Maxim Gorki’nin “Düşmanlar“ı Anthony Newley’nin “Durdurun Dünyayı İnecek Var” oyunu, Brecht’in “Kafkas Tebeşir Dairesi”nden uyarlanan “Analık Davası”, John Steinbeck’in “Bitmeyen Kavga”sı,“Ben, Bertolt Brecht” oyunu, Jaroslav Hasek’in başyapıtı “Aslan Asker Şvayk” vardı.
Cumhurbaşkanına Hakaretten Yargılanmıştı
Genco Erkal, 2016 ve 2020 yıllarında yaptığı sosyal medya paylaşımları nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla açılan davada hakim karşısına çıkmış ve beraat etmişti. Erkal, mahkemede yaptığı savunmada şu cümleleri kurmuştu:
“Suskun, ‘evet efendimci’ bir toplum isteniyor. Soru sorulmasın, eleştiri yapılmasın, iktidara koşulsuz biat edilsin. İnsanlar hapse atılmaktan korkup sussunlar, bu mudur amaçlanan?”
