Frank Auerbach’ın 1950’li yılların kasvetli Londra‘sında ürettiği, özellikle kömür kullanılarak yapılmış 17 portreden oluşan The Charcoal Heads Sergisi, savaş ve yıkım arasında kalan insanı konu ediyor.
Auerbach, Almanya’da Yahudi bir ailede dünyaya geldi ve II. Dünya Savaşı zamanında, ailesini geride bırakarak Birleşik Krallık’a sığındı. 1950’lerde yaşamaya başladığı Londra’yı “fiziksel yıkım ile harap olmuş bir şehir’’ olarak tanımlayan sanatçının, 1950’li ve 1960’lı yıllarda özellikle kömür kullanarak ürettiği çizimlerinde de bu atmosferi hissetmek mümkün.
Karanlığın içinden izleyiciye bakan portrelerde ana malzeme olarak kömür kullanan Auerbach’ın, özellikle kömürü tercih etme sebebi, yeterince parası olmayışı ve boyadan ucuz oluşu. Sergideki 17 portre eserde nadir de olsa tebeşirle boyanmış beyaz, mavi ya da kırmızı renk detaylar görmek mümkün. Bunun dışında sergide, sanatçının yağlıboyayı katmanlaştırarak elde ettiği 3 renkli portre de bulunuyor.
The Charcoal Heads sergisindeki çizimlerin boyutu, Londra’nın Nazi Almanyası tarafından neredeyse harap edilmiş olduğu hissini yakaladığı bir başka çalışmasını çağrıştırıyor: Oxford Caddesi’nin yeniden inşasını konu alan, yine 1950’lerden kalma çamurdan yapılmış resimlerini. Bu eserde de sanatçının malzeme açısından kömür gibi ekonomik bir seçime yani çamura başvurduğunu gözlemliyoruz.
Kömür ve Kağıdın Birlikteliği
Kömür dağınık, her yere bulaşan bir yapıya sahip ve Auerbach kömürün tam olarak bu özelliğinden faydalanıyor. Portrelerdeki karanlık-aydınlık etkisi, kömürün dağıtılarak çok kez üst üste uygulanması ve sonrasında aydınlatılmak istenen kısımların silinmesi ile elde edilmiş. Aynı zamanda çok katmanlı kağıt yüzeylerdeki aşınmış kenarlara, köşelere dolan kömür parçaları zeminde oluşturulmuş yamalı etkiyi daha da ön plana çıkarıyor.
Auerbach’ın tekniği tıpkı savaş gibi sonsuz bir yıkım ve inşa sürecine sahip. Defalarca yırtıp yama yaptığı kağıt yüzeyler aşınmış, soyulmuş, çizilmiş sonra bazen tekrar aynı işlemlerden geçmiş. Kısacası kömür portrelerinin zemini olan kağıt, bir savaştan çıkmışcasına yorgun. Üzerinde beliren yüzler ise tam tersi canlı ve hayat dolu. The Charcoal Heads, insanların savaşta altüst olan hayatlarını yeniden kurdukları döneme derin ve umutlu bir bakış sağlıyor.
Frank Auerbach, günümüzde de kömürden portrelerini ürettiği yer olan Camden’daki atölyesinde çalışmaya devam ediyor. The Charcoal Heads, sanatçının 70 yılı aşkın bir süredir sanatının önemli bir yönünü oluşturan, çizim ve resimlerini yapma merakının kökenini oluşturuyor.
