Türkiye’de Trans Hareketinin 1980’li yıllardan günümüze uzanan yolculuğunu ele alan Dön-Dün Bak: Türkiye’de Trans Hareketinin Tarihi sergisi Depo’da izleyiciyle buluşuyor. Trans mücadelesinin hafızasını canlı tutmayı amaçlayan sergi, 10. Trans Onur Haftası Sergi Kolektifi tarafından hazırladı.
Dön-Dün Bak: Türkiye’de Trans Hareketinin Tarihi sergisi Türkiye trans hareketinin dönüm noktalarını arşiv kayıtları aracılığıyla ele alıyor. Sergi, gazete kupürleri aracılığıyla medyanın haberlerde kullandığı dilin trans mücadelesindeki etkisini de inceliyor. 27 Temmuz’a kadar görülebilecek sergide öldürülen ve intihara sürüklenen transların isimlerinin yazılı olduğu özel bir oda da bulunuyor.
Direnişin Girdabında
Sergi tanıtım metninde şu ifadelere yer veriliyor:
Dönmek, dönüp dolaşmak, dönüşümün rengârenk kaydırakları. Sizi sürekli yeniden şekillenmenin devinimli döngüsüne davet ediyoruz. Eşiği aşmak ve Türkiye’deki trans hareketinin dayanıklı dokusuna dokunmak için dönmeler sizi çağırıyor.
Arşivsel fragmanlar etrafta pervane oluyor – solmuş fotoğraflar, çatırdayan görüntüler, sararmış gazete kupürlerinden fısıltılar. Birleşip dağılıyoruz, her devrim çok katmanlı dönmenin/dönemin başka bir yüzünü açığa çıkarıyor. Kişisel ile kolektif iç içe geçiyor. Sonsuzluğun ve yenilenmenin simgesi kuyruğunu yiyen yılan misali, dönüşümler birbirini izliyor.
Lubunca ayinler yankılanıyor, mekânları kendi kültürünün gizli argosuyla yüklüyor. Yankılar şekil değiştiriyor; bazen madilenerek keskin, bazen şefkatle okşayarak.
Dönme daima ısrar ediyor: Dön. Gör. Ol.
Akıntılara kapılmak, 80’lerdeki ilk toplumsal kırılma tohumundan sarmal çizerek uzanan yıllara doğru itilmek. Dönmenin merkezkaç gücü, sürekli kendilerine geri dönen yeni kimlikleri, varlık hallerini yaratıyor.
Bu direnişin girdabında, Dön-Dün Bak, dönmeyi, geçmişin küllerinden yükselen öze dönüşümcü bir Simurg gibi bakabilmeyi asla bırakmadan, unutmadan, utanmadan…
