British Museum İngiltere’ye bavul içerisinde kaçak getirilen antik çinileri iade edecek. Semerkant’tan getirilen antik eserler geri gönderilmeden önce Londra’da sergilenecek. Londra’nın ve dünyanın en hatırı sayılır müzelerinden British Museum, Heathrow Havalimanı’na bir bavul içerisinde getirilen altı antik çininin Özbekistan’a geri gönderilmesine öncülük edecek.
Yüzbinlerce Lira Değerinde, Önemli Bir Kültürel Miras
Kaçakçının çinileri ocak ayında Dubai’den taşıdığı ve replika olduklarını beyan eden sahte evrak düzenlediği ortaya çıktı. İsmi açıklanmayan kişi kendi ürettiği sahte bir fatura ile eserleri Şarika’dan yaklaşık 70 dolara aldığını iddia etti. Çinilerin gerçek fiyatının yüzbinlerce TL değerinde olduğu ve Özbekistan için oldukça önemli bir kültürel miras olduğu bildirildi.
British Museum’un Orta Doğu bölümünün üst düzey küratörlerinden St John Simpson çinilerin büyüleyici güzellikte olduğunu belirtti.
Heathrow’a gelen çinilere İngiliz gümrüğü tarafından el konuldu ve eserlerin gerçek olup olmadığı ve nereye ait olduklarının belirlenmesi için British Museum ile iletişime geçildi. Mayıs ayından itibaren Orta Doğu, Orta Asya ve Rusya’dan birçok uzmanın görüşüne başvuran Simpson “Dünya genelindeki pandemiye rağmen bu kadar kısa sürede, çok geniş bir yelpazede her alandan uzmanla iletişim kurabilmek çok ferahlatıcı oldu.” dedi.
14. Yüzyılın Başlarına Dayanıyor
Çinilerin tarihi, 13. yüzyılın sonu ve 14. yüzyılın başı dönemine ait Cengiz Han’ın ikinci oğlu Çağatay Han’ın dönemine dayanıyor.
Beyaz, turkuaz ve kobalt mavisi renklerindeki eserlerin her birinde Kuran’dan yazıtlar var, fakat yalnızca bir tanesi hiç bozulmamış ve bütün durumda. Özbek uzmanlar, çinilerin Semerkant’a yakın olan Shah-i Zinda nekropolüne ait olduğunu teyit ettiler.
Aralık İtibarıyla Müzede Sergilenecek
Özbekistan’a iade edilmeden önce çinilerin aralık ayından başlayarak iki veya üç ay süreyle British Museum’da sergilenmesi planlanıyor.
“Yasadışı yollarla ticareti yapılan kültürel objelerin tanımlanması işimizin önemli bir parçası.” diyen British Museum direktörü Hartwig Fischer geçtiğimiz on yıl içerisinde 2,500’den fazla parçanın Irak, Afganistan, Özbekistan ve çeşitli ülkelere geri gönderilmesine yardımcı olduklarını anlattı ve kültürel mirasın korunması adına emniyet teşkilatı, müze yetkilileri, akademisyenler ve elçilik çalışanlarıyla yakın çalıştıklarını söyledi.
İngiltere’nin Özbekistan elçisi Said Rustamov, müzeye ve İngiliz gümrük yetkililerine minnettar olduğunu dile getirdi. Rustamov “Özbekistan’ın kültür bakanlığı ve ilgili devlet kolları, British Museum ve İngiliz emniyet teşkilatları ile antika eserlerin yasa dışı ticaretini engellemek için birlikte çalışmaya devam edecek. Yakın ilişkimiz antika kaçakçılarına güçlü bir mesaj gönderecektir.” dedi.