ABD’nin Ohio eyaletindeki bir müzayede evinde, Nazi işgali sırasında Yahudi koleksiyonerlerden yağmalanmış iki tablo gün yüzüne çıktı. Monuments Men and Women Foundation, geçtiğimiz hafta Apple Tree Auction Center’da satışa çıkarılan eserlerin, 20. yüzyılın en trajik sanat yağmalarından birinin parçası olduğunu doğruladı.
Bahsi geçen tablolar, Hollandalı natürmort ustası Ambrosius Bosschaert’in (1573–1621) çiçek kompozisyonları. Eserler, koleksiyoner Adolphe Schloss (1842–1910) ve eşi Lucie Haas Schloss’un (1858–1938) 333 parçalık koleksiyonuna aitti. Nazi işgalinde yağmalanan koleksiyonun büyük bölümü hâlâ kayıp. Ohio’da bulunan tabloların arkasında “S-16” ve “S-17” kayıtları yer alıyor; bu işaretler, Hitler’in hayata geçirilemeyen Linz Führermuseum’u için hazırlanan envanterle örtüşüyor.
Ohio’daki müzayedede yalnızca birkaç bin dolarlık teklif alan tabloların, sanat piyasasında milyonlarca dolarlık değere ulaşabileceği tahmin ediliyor. Ancak maddi değerinden öte, bu keşif savaş sırasında yağmalanan eserlerin hâlâ ailelerden ve koleksiyonlardan koparılmış şekilde dolaşımda olduğuna çarpıcı bir kanıt sunuyor.
Schloss Koleksiyonunun Kayıp Yolculuğu
Schloss koleksiyonunun izini sürmek, sanat dünyasının en uzun soluklu ve dramatik arayışlarından biri. 1940’ta Paris’teki aile evine yapılan Nazi baskınında eserler bulunamamış, kısa süre sonra Güney Fransa’daki bir şatodan alınıp Almanya’ya taşınmıştı. Louvre’un “kendine ayırdığı” 49 eser yıllar içinde iade edilse de yüz elliden fazla tablo hâlen kayıp.
Monuments Men and Women Foundation, başkanı Anna Bottinelli, “II. Dünya Savaşı sırasında yağmalanan yüz binlerce kültürel obje hâlâ kayıp. Kimileri ABD’de, çatı aralarında ya da kasalarda saklı duruyor,” diyerek kamuoyuna çağrı yaptı. Vakıf, bu tür eserlerin ortaya çıkarılması için koleksiyonerleri gönüllü bildirim yapmaya davet ediyor.
