Christie’s, 20 Şubat – 5 Mart tarihleri arasında gerçekleşecek olan Augmented Intelligence adlı AI destekli sanat müzayedesiyle sanat dünyasında büyük bir tartışmanın merkezine oturdu. Binlerce sanatçı, yapay zeka modelleriyle oluşturulan eserlerin satışa çıkarılmasına sert tepki göstererek müzayedeyi “toplu hırsızlık” olarak nitelendiriyor.
Sanatçılardan Yapay Zeka Karşıtı Tepki
Aralarında Karla Ortiz ve Kelly McKernan’ın da bulunduğu 3.500’den fazla sanatçı, Christie’s’e bir mektup göndererek müzayedenin iptal edilmesini talep etti. Mektupta, satışa sunulan eserlerin birçoğunun insan sanatçıların çalışmalarından izinsiz yararlanan yapay zeka modelleriyle yaratıldığı belirtiliyor. Sanatçılar, bu modellerin ticari amaca hizmet ettiğini ve yaratıcı emeği göz ardı ettiğini öne sürüyor.
Kampanyanın önde gelen isimlerinden Britanyalı besteci Ed Newton-Rex, müzayedeye dahil edilen eserlerden en az dokuzunun, başka sanatçıların çalışmalarıyla beslenen yapay zeka modelleriyle yaratıldığını iddia etti.
Christie’s ve Sanatçıların Yanıtı
Christie’s ise eleştirilere yanıt olarak, sanatçıların eserleri yaratırken kullandıkları AI modellerinin genellikle kendi çalışmalarıyla beslenen veri setleri üzerine kurulu olduğunu belirtti. Christie’s’in dijital sanat yöneticisi Nicole Sales Giles, yapay zekanın sanatla bağlantısının giderek daha önemli hale geleceğini belirterek, Augmented Intelligence müzayedesinin bu bağlamda kritik dönüm noktalarından biri olduğunu söyledi.
Müzayedede, AI sanatının öncülerinden Harold Cohen ve dijital sanatçı Refik Anadol’un çalışmaları da yer alıyor. Anadol, New York Modern Sanat Müzesi’ndeki 200’den fazla eseri yapay zeka ile yorumlayarak dönüştürdü. Christie’s müzayedesinde satılacak eseri, NASA’nın Mars Keşif Uydusu’ndan elde edilen görselleri AI ile birleştirerek oluşturduğu Machine Hallucinations serisinin bir parçası.
Refik Anadol, gelen tepkilere X platformunda yaptığı bir paylaşım ile yanıt vererek, yapay zeka sanatına yönelik eleştirileri “tembel eleştirmen pratikleri ve felaket tellallığı histerisi” olarak nitelendirdi. Sanatçı, AI teknolojisini yaratıcılığın bir uzantısı olarak gördüğünü ve bu alanda yenilikler yapmaya devam edeceğini belirtti.
This is so funny 🙂 majority of the artists in the project specifically pushing and using their own datasets + their own models! This is the basic problem of entire art ecosystem, results of lazy critic practices and doomsday hysteria driven dark minds. BUT — future is bright 😉 https://t.co/30Yg1hUleP
— Refik Anadol (@refikanadol) February 8, 2025
Müzayedeye dahil olan diğer sanatçılardan Mat Dryhurst ise AI ve sanat tartışmasının yanlış yöne odaklandığını savunarak, “Bu tartışmanın AI sanatçıları üzerinden değil, teknoloji şirketleri ve devlet politikaları üzerinden ilerlemesi gerek” dedi.
Ayrıca, yapay zeka destekli şiir ve heykeller de müzayedede yer alıyor. Sanatçı Sasha Stiles’in, kendi el yazısıyla makine dilini birleştirerek tasarladığı “AI şiir heykeli”, dijital ve geleneksel sanatın keskin bir sentezi olarak dikkat çekiyor.
Sanatta Yapay Zeka: Gelecek mi, Tehdit mi?
Bu olay, sanat dünyasındaki AI kullanımına dair büyüyen etik tartışmaları yeniden alevlendirdi. Yapay zeka destekli sanat, bir yenilik mi yoksa sanatçıların emeğinin izinsiz kullanımıyla oluşan bir tehdit mi? Christie’s müzayedesi, bu sorulara yanıt arayan sanat dünyasını ikiye bölmeye devam ediyor.
