Nâzım Hikmet’in Kurtuluş Savaşı’nı anlatan eseri Kuvayi Milliye Destanı‘nın Nuri Kurtcebe tarafından çizilmiş olan Kuvayi Milliye Destanı kitabının, “uygunsuz içerik” gerekçesiyle halk kütüphanelerinin raflarından kaldırıldı. Karar, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphane Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından kütüphane yetkililerine e-posta yoluyla iletildi.
Evrensel gazetesinin haberine göre CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, kararı kamuoyuyla paylaşarak, aynı gerekçeyle Alberto Manguel’in Ulises’in Dönüşü adlı kitabının da halk kütüphanelerinden çıkarıldığını belirtti. İlgezdi, bu durumu “okur şikayetleri bahanesiyle yapılan sansür” olarak nitelendirdi ve tepki gösterdi. Kararı “skandal” olarak tanımlayan İlgezdi, bu tür bir uygulamanın Kurtuluş Savaşı’nın tarihi hatırasına ve Türk edebiyatının dünya çapındaki temsilcisine büyük bir haksızlık olduğunu ifade etti. İlgezdi, kitapların “uygunsuz içerik” gerekçesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca halk kütüphanelerinden kaldırılmaya çalışıldığını açıklayarak konuya dair bakanlığa soru önergesi verdiğini, söz konusu durumun bir skandal olduğunu ifade etti: “Böyle bir skandala imza atan tüm yöneticilerin derhal istifa etmesi gerekiyor. Kültür Bakanlığı, Kurtuluş Savaşının aziz hatırasına ve dünyada en çok tanınan şairimize bu ayıbı yapamaz.”
Bakanlıktan Açıklama
Haberin tüm basın organlarında yayınlanmasının ardından bu sabah Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan konuya ilişkin açıklama geldi. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya platformlarında yer alan haberlerde, Nâzım Hikmet Ran’ın Kuvayi Milliye adlı eserinin yasaklandığına dair iddialar gerçeği yansıtmamaktadır. Bu vesileyle kamuoyunu doğru bilgilendirmek amacıyla aşağıdaki açıklamanın yapılması zaruri hale gelmiştir. Haberlere konu olan eser Nâzım Hikmet Ran’ın “Kuvayi Milliye” adlı eseri değil; Nâzım Hikmet’in Kuvayi Milliye Destanışiirini çizgilerle anlatan Nuri Kurtcebe’ye ait bir çizgi roman versiyonudur. Söz konusu kitapta cinsel içerikli tasvirlerin yer aldığı sayfalar bulunmaktadır. Bu nedenle kitabın her yaş grubundan vatandaşlarımızın faydalandığı kütüphanelerimizin genel erişim alanında bulundurulması uygun görülmemiştir. Eser, çocukların erişim sağlamayacağı bir şekilde kütüphanelerimizde yer almaya devam etmektedir. Nâzım Hikmet’in şiirlerinin yer aldığı Kuvayi Milliyeveya Kuvayi Milliye Destanıbaşlıklı eserlerin farklı baskıları başta olmak üzere Nâzım Hikmet’e ait onlarca eserin binlerce nüshası kütüphanelerimizde herkes tarafından erişilebilir ve ödünç alınabilir durumdadır.”
SİA Kitap’tan Açıklama
Nâzım Hikmet’in Kurtuluş Savaşı’nı anlatan eseri Kuvayi Milliye Destanı‘nın Nuri Kurtcebe tarafından çizilmiş olan Kuvayi Milliye Destanı kitabının, “uygunsuz içerik” gerekçesiyle halk kütüphanelerinin raflarından kaldırılmasına kitabın yayıncısından da tepki geldi. SİA Kitap’ın açıklaması şu şekilde:
Bugün yeni bir sansür haberiyle haftaya başlamanın üzüntüsü içindeyiz. Bazı sosyal medya hesaplarında ve haber platformlarında usta şair Nazım Hikmet’in yazdığı ve çizer Nuri Kurtcebe’nin resimlediği Kuvayi Milliye Destanı isimli kitabımıza Kültür Bakanlığı’na bağlı Halk Kütüphanelerinde vatandaşların erişiminin kısıtlandığı duyurulmuştur.
Kuvayi Milliye Destanı çizgi romanı 20 yılı aşkın süredir çeşitli yayınevleri tarafından yayımlanmaktadır. Son olarak 2022 yılından bu yana yayınevimiz tarafından tekrar okurlara sunulmuştur. Çizerimiz bu çizgi romanı Nazım’ın destanına sadık kalarak hazırlamıştır. Bugüne kadar böyle bir kısıtlamaya uğramaksızın okurla her platformda buluşan bu esere getirilen erişim kısıtlaması aslında Nazım Hikmet’e çizerimiz Nuri Kurtcebe üzerinden sansür uygulamaya çalışmaktan başka bir şey değildir. Nazım Hikmet’in Kuvayi Milliye Destanı işgale karşı direnen bir milletin bağımsızlık savaşının destanıdır. Onun şiirine sansür getiremeyen zihniyet şimdilik ancak çizgi romanına engel olmaya çalışmaktadır.
Bugün yeni bir sansür haberiyle haftaya başlamanın üzüntüsü içindeyiz. Bazı sosyal medya hesaplarında ve haber platformlarında usta şair Nazım Hikmet’in yazdığı ve çizer Nuri Kurtcebe’nin resimlediği Kuvayi Milliye Destanı isimli kitabımıza+ pic.twitter.com/0C5NDDJWC3
— SİA Kitap (@siakitap) December 2, 2024
Okur şikâyeti bahanesiyle alınan bu kararın Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün görevini layıkıyla yapmaya çalışan bürokratlarını ve çalışanlarını da üzdüğünden şüphemiz yoktur. Karardan bir an evvel geri dönülmesi, Nazım Hikmet’e sansür çabalarının bir an evvel son bulması, kitabın ve sanatın yaygınlaşması ilgili kurumların görevleri arasındadır. Daha önce de uzun yıllar yasaklı kalan, yazdıkları okutulmayan bu büyük şairimizi bütün dünya ülkeleri baş tacı yaparken ülkemizde ona ilişkin yasaklamaların hâlâ sürmesi, büyük ülkeler ve milletler kültürlerinin ve önemli değerlerinin tanıtılması için fonlar oluşturup uluslararası destekler sunarlarken Türkiye’nin böylesine önemli bir değerini kendi kütüphanelerinde sansürlemeye çalışması acı vericidir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı bu anlamda görevini yerine getirmeye, bu engelleme çabasından bir an önce vazgeçmeye davet ediyoruz.