Bağımsızlık, bağımsız sanatçı olmak sizce nedir?
Bağımsız sanatçı olmak, kendi yaratıcı özgürlüğünü savunmak, kendi sesine ve vizyonuna sadık kalmak demek bence. Bu, bir yandan kendi kimliğini koruyarak üretmek, diğer yandan da sistemin dayattığı kalıplardan uzak durabilmeyi gerektiriyor (başarabildiğin kadar). Bazen bu, finansal olarak daha zorlu bir yol olabiliyor, ancak bir sanatçıya kendi yolunu çizme, kendi estetiğini ve değerlerini yaratma şansı da sunuyor.
Sanat ortamımızda bağımsız sanatçı olmayı olumlu ve olumsuz yanlarıyla ele alabilir misiniz?
Olumlu tarafı, özgürsünüz; neyi, nasıl yapacağınıza kimse karışmıyor. İşlerinizle alıcısı arasında bir komisyon payı yok. Olumsuz tarafı ise, kaynaklara erişim ve görünürlük anlamında sık sık zorluklarla karşılaşmanız. Özellikle ülkemizde, bağımsız bir sanatçının kendini finanse etmesi ve çalışmalarını geniş bir kitleyle buluşturması oldukça yorucu. Sanat piyasası genellikle büyük kurumlar ve galerilerle şekilleniyor, bu da bağımsız sanatçıların yer bulmasını zorlaştırabiliyor. Bir galerinin de üstleneceği her şeyi sizin üstlenip çözmeniz gerekiyor.
Kişisel tarihinizde bağımsız sanatçı olmayı niçin seçtiniz?
Bağımsız olmayı seçtim çünkü zorlu olsa da yaratıcı süreçte tam bir özgürlük sağlıyor. Kendi adıma üretim yapmak ve bu üretimin her aşamasında söz sahibi olmak, benim için çok çok önemli.
“Beni Tatmin Eden Bir Temsiliyet Teklifi de Almadım”
Diğer yandan beni tatmin eden kendimi içinde hayal edebileceğim bir temsiliyet teklifi de almadım açıkçası. Aldıklarım da benim kendim için yapabileceğimin üstünde değildi. Ben bu anlamda kendimi çok yeterli ve iyi hissediyorum.
Sanat üretimi, tanıtılması, sergilenmesi ve koleksiyonerle buluşması sürecinizi bize aktarabilir misiniz?
Sanat üretimi benim için öncelikle derin bir içsel süreç. Belirli bir tema ya da fikir beni etkilediğinde, bu fikir zamanla zihnimde şekilleniyor ve fotoğraflar, metinler ya da farklı malzemelerle bir ifade buluyor. Tabii bu süreç içinde o fikrin içimde öylece gelişmesini beklemiyorum; belirli rutinlerim oluyor, yer değişikliği yapmam gereken bir iş ise onun ön hazırlığına giriyorum. Konu hakkına hazırlanmak için kaynak tarama, okuma, taslak çalışmak gibi kişisel rutinler.
“Sosyal Medya Bağımsız Sanatçılar için Büyük Bir Avantaj”
Sergileme ise şimdiye kadar hep bir kurum, galeri, müze gibi yerlerden ya da festivallerden teklif olarak geldi. Sadece bir sergimi sevgili Eda Yiğit ile bir Schneidertempel Sinagogunda kendimiz tasarlayıp ve giderlerini karşılayıp yaptık. Sergilemeyi eserimin son parçası olarak düşünüyorum. Anlamı orada oturuyor. Sergi mekânlarının nerede olduğundan ziyade konuyu nasıl taşıyacağı, konuyla nasıl ilişkilenebileceği ilgilendiriyor beni. Sınırlandırıldığımda ya da fuar tarzı bir ‘sunum’a kaçtığında huzursuzlanıyorum. Tanıtım meselesine gelince sosyal medya, bağımsız sanatçılar için büyük bir avantaj çünkü doğrudan izleyiciyle buluşabilme imkânı sağlıyor. Koleksiyonerlerle buluşma ise genellikle sergiler ya da birebir iletişim yoluyla gerçekleşiyor. İşlerime sahip olmak isteyen insanlarla ortak bir duygu ya da düşünce paydasında buluşmak, benim için ayrı bir tatmin kaynağı. Ancak belirli koleksiyonların içinde olmak için bir çaba harcadığımı da söyleyemem.
Denef Huvaj
Kafkasya kökenli ve İstanbul merkezli görsel sanatçı Denef Huvaj üretimlerinde genellikle aidiyet; kimlik-sosyal kimlik, diasporik, kültürel kimlik ve öteki kavramları odaklı çalışır. Bu çalışmalarının çoğunu kimi zaman emik bir bakış açısı ile dahil olduğu diaspora üzerinden yürütürken kimi zaman tamamen dışarıdan bir gözle odaklanır. İlgilendiği konular köy/kent/sınıf temelli bağlamlar arasındadır. Tarihin baskın anlatılarını kurcalamak ve gelecek için yeni referans noktaları oluşturmak için spekülatif geçmişleri, hatıraları ve hayalleri karıştırmayı ilke edinir. Kişisel sergileri arasında; the Sea Between Us (Schneidertempel Art Center, İstanbul, 2022), 6.5 Ruble (Arthan Gallery, İstanbul, 2021), Timeless Country (Fotografevi, İstanbul, 2020) ile Daleko (Nizhny Tagil Museum Of Fine Art, Rusya; Space Place, Rusya, 2017) bulunur.
