Bu yıl 60’ıncısı düzenlenecek Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde sansür tartışmaları sürüyor. Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile görevinden alınan doktor Yasemin Demirci ve öğretmen Engin Karataş’ın mücadelesini anlatan “Kanun Hükmü” filminin programa yeniden dahil edilmesinin ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı festivalden çekildi.
Bakanlığın sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamanın tamamı şöyle:
“Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye’nin kültürel ve sanat değerlerinin korunması, geliştirilmesi ve güçlendirilmesi vizyonuyla çalışmaktadır. Bu vizyon çerçevesinde ülkemizde ve yurt dışında gerçekleştirilen yüzlerce kültür sanat etkinliğine destek vermektedir. Türk sinemasının alanındaki en önemli etkinliklerinden biri olan ve 60’ıncısının düzenlenme süreci devam eden Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde, belgesel yarışması bölümünde ‘Kanun Hükmü’ adlı belgesel yer almaktadır. Böylesi önemli bir festivalde, sanatın gücü kullanılarak mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılmasına vesile olunması son derece üzücüdür. Bakanlığımız, aziz milletimizin 15 Temmuz’da verdiği destansı mücadelesinin itibarsızlaştırılması, sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılması çabasının bir parçası olmayacaktır. Bu sebeple Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden çekilmiş bulunuyoruz.”
https://x.com/TCKulturTurizm/status/1707286951173251445?s=20
Ne olmuştu?
Yönetmen Nejla Demirci, Kanun Hükmü/Decree başlıklı belgeselin Altın Portakal’da yarışma seçkisinden “yargı sürecinde” iddiasıyla çıkarılmasını protesto etti. Durumu “belgesel sinemaya karşı darbe” olarak niteleyen yönetmen, festival yönetimini suçladı.
Yönetmen Nejla Demirci, “Kanun Hükmü/The Decree” belgeselinin 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırılmasını protesto etti.
Demirci, uygulamayı “hukuksuzluk” olarak niteleyerek, festival yönetimini sansürle suçladı. Sosyal medya hesabından açıklama yayımlauan Demirci, yaşananların “belgesel sinemaya bir darbe” olduğunu söyledi.
Kanun Hükmü/The Decree başlıklı belgeselin yönetmeni Demirci, açıklamada şunları kaydetti:
“Kanun Hükmünde Kararnameler ile kamu görevinden çıkarılan doktor Yasemin ve öğretmen Engin’in ihraç sonrası gösterdikleri mücadeleyi anlatan KANUN HÜKMÜ/ THE DECREE belgeselimiz ani bir karar ile 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırıldı. Doktor Yasemin Demirci ve öğretmen Engin Karataş hakkında kesinleşmiş herhangi bir yargılama söz konusu değilken festival mazeret olarak belgeselin bir karakterinin yargı sürecinde olduğunu iddia ediyor.
AYM’nin tazminat kararı
Belgeselimiz henüz yapım aşamasındayken yapımı yasaklanmış ve bu sebep ile yargıya başvurmuştuk. Nihayetinde AYM eserimi ifade özgürlüğü, bilim ve sanat özgürlüğü çerçevesinde değerlendirdi ve tarafıma tazminat ödenmesine karar verildi. Sinema faaliyetini topluma aktarmak için yola çıkmış bir festivalin 60. Yılında doğru olmayan ve dahi doğru olsa bile kendisini ilgilendirmeyen bir yargı süreci işten ayrılma işleminin hukuka aykırılığı ile ilgilidir.
Belgeselin konusu ise sivil direniş ve mücadele örneğidir. Mahkeme üzerinde belgesel filmin hiçbir baskı etkinliği yokken KHK ile öğretmeni işten çıkaran yönetimin fiili baskısı vardır. Filmin kaldırılma gerekçesi aldatmacadır, mahkemeyi etkileme potansiyeli mevcut iktidarda fazlasıyla vardır, filmler sadece toplumu bilgilendirme amaçlıdır.
Bu yaşanan hukuksuzluk, açık seçik sansürün muhatabı sanat özgürlüğünden yararlanması gereken Türkiye toplumudur. Hukuk, demokrasi isteyen Türkiye toplumu mağdur edilmiştir. Bu yaşanan Belgesel Sinemaya bir darbedir. Bunun sorumlusu Antalya Altın Portakal Film Festivalidir.”
Jüriler görev bıraktı, yönetmenler filmlerini çekti
60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ne katılan 27 filmin yönetmen ve yapımcıları ortak bildiri imzalamış, “Kanun Hükmü filmi, ulusal belgesel yarışmasındaki yerini alana dek filmlerimizle festivalde yer almayacağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz” dedi. Zeki Demirkubuz da filmi Hayat’ı Altın Portakal’dan çektiğini açıkladı.
Daha önce de Kanun Hükmü belgeselinin festival seçkisinden çıkarılmasına tepki olarak jüri üyeleri görev bırakmıştı.
Festivalde daha önce de yaşanmıştı
51. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali Ulusal Belgesel Yarışması’nın ön jürisi seçtikleri 15 filmden birinin yarışmaya alınmadığını duyurarak bunun “sansür” olduğunu ifade etmişti.
Ön jürinin açıklamasında “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek” adlı belgeselin yarışmaya değer bulunduğunu, ancak festival yönetiminin “Türk Ceza Kanunu’nun 125. ve 299. maddelerine aykırı ifade ve içerik ihtiva ettiği” gerekçesiyle filmi listeden çıkardığını bildirmişti.
Reyan Tuvi’nin yönetmenliğini yaptığı Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek filmi Gezi eylemleri eksenli bir belgesel.
Festival yönetimi kamuoyunda oluşan tepkilerin ardından geri adım atmış ve özür metni yayınlamıştı.
