Amerika’nın en prestijli ödüllerinden biri olan 2025 Pulitzer Ödülleri, bu yıl da güçlü hikâye anlatımı, derinlikli araştırmalar ve etkileyici sanatsal üretimlerle öne çıkan isimleri onurlandırdı. Her yıl olduğu gibi edebiyat, müzik, tiyatro ve gazetecilik alanlarında olağanüstü başarılara imza atan sanatçı, yazar ve gazeteciler seçkin jüri üyeleri tarafından değerlendirildi.
Edebiyatın Zirvesi: “James” ile Percival Everett
2025 Pulitzer Ödülleri’nin kurgu dalındaki kazananı, Amerikalı yazar Percival Everett oldu. James adlı romanıyla Everett, Mark Twain’in klasik eseri Huckleberry Finn’i ters yüz ederek, Jim’in gözünden ırkçılığı, özgürlük arayışını ve bireysel hafızayı yeniden yazıyor. Bu güçlü yeniden anlatım, yalnızca edebi bir başarı değil, aynı zamanda Amerikan edebiyat geleneğiyle bir yüzleşme niteliği taşıyor.
Finalistler arasında Rita Bullwinkel’in Headshot, Stacey Levine’in Mice 1961 ve Gayl Jones’un The Unicorn Woman adlı eserleri yer aldı.
Drama Dalında Aile ve Mirasın İzinde
Tiyatro kategorisinde Branden Jacobs-Jenkins, Purpose adlı oyunuyla 2025 Pulitzer Ödülleri’ne layık görüldü. Sivil haklar hareketinin simge isimlerinden birinin ailesi üzerinden nesiller arası çatışmayı ve kimlik arayışını irdeleyen oyun, hem dramatik hem de mizahi diliyle öne çıkıyor. Finalistler arasında Cole Escola’nın Oh, Mary! ve Itamar Moses’ın The Ally oyunları yer aldı.
Tarihe Alternatif Bakış: Tubman ve Yerli Halkların Mücadelesi
Bu yıl tarih dalında iki eser birden ödüle değer görüldü: Kathleen DuVal’ın Native Nations: A Millennium in North America ve Edda L. Fields-Black’in Combee: Harriet Tubman, the Combahee River Raid, and Black Freedom During the Civil War kitapları. Her iki eser de Amerikan tarihine çoğunlukla dışarda bırakılmış perspektiflerden yaklaşarak 2025 Pulitzer Ödülleri’nin bu yılki kapsayıcı yönünü ortaya koyuyor.
Diğer Edebiyat Kategorileri
-
Biyografi dalında Every Living Thing kitabıyla Jason Roberts, bilim tarihine ışık tutan iki doğabilimciyi etkileyici bir anlatımla buluşturdu.
-
Anı dalında Feeding Ghosts adlı grafik anlatısıyla Tessa Hulls, üç kuşak Çinli kadının sessiz acılarını çizgilerle görünür kıldı.
-
Şiir ödülü ise New and Selected Poems ile Marie Howe’a verildi. Howe’un şiirleri gündelik hayatın sessiz anlarında gizlenen kutsallığı yakalıyor.
-
Genel Kurgu Dışı kategorisinde ise Benjamin Nathans, To the Success of Our Hopeless Cause kitabıyla Sovyet muhalif hareketlerinin tarihini benzersiz bir titizlikle ele aldı.
Müzikte Ekosistemlerin Sesi: Susie Ibarra
2025 Pulitzer Ödülleri müzik alanında Susie Ibarra’yı ödüllendirdi. Sky Islands adlı bestesi, ekosistemler ve biyolojik çeşitliliğe dair ses manzaralarıyla dinleyiciyi doğanın karmaşık dokusuna davet ediyor. Eser, doğa, doğaçlama ve müzikal sezgi arasında kurulan şiirsel bağlarıyla dikkat çekti.
Gazetecilikte Cesaret ve Derinlik
2025 Pulitzer Ödülleri, gazetecilik alanında ise çoğunlukla adalet, sağlık ve insan hakları eksenindeki dosyalarla öne çıktı. Özellikle ProPublica’nın kürtaj yasaları nedeniyle ölen hamile kadınlar üzerine yaptığı araştırma ve Reuters’ın fentanil krizine dair cesur haberciliği büyük yankı uyandırdı.
The New Yorker’dan Mosab Abu Toha’nın Gazze üzerine yazdığı kişisel ve gazeteci bakışını harmanlayan denemeleri de Yorum dalında ödüle layık görüldü. Fotoğraf dallarında ise NYT’den Doug Mills’in Trump’a suikast girişimini belgeleyen kareleri ve Moises Saman’ın Suriye’deki Sednaya Cezaevi’ne dair siyah-beyaz görselleri ödüllendirildi.
Eleştiride Zarif Bir Ses: Alexandra Lange
Mimarlık ve kamusal alan üzerine yazılarıyla tanınan Alexandra Lange, Bloomberg için kaleme aldığı yazılarla eleştiri dalında 2025 Pulitzer Ödülleri’ni kazandı. Lange, çocukların ve toplulukların gelişimini destekleyen fiziksel mekânlara dair sezgisel analizleriyle öne çıktı.
Özel Ödül: Chuck Stone’a Saygı Duruşu
Bu yılın özel ödülü, sivil haklar hareketini takip eden ve ABD’de Siyah gazeteciliğin öncülerinden biri olan Chuck Stone’a verildi. Aynı zamanda 50 yıl önce kurulan Afro-Amerikalı Gazeteciler Derneği’nin kurucularından olan Stone’un mirası, 2025 Pulitzer Ödülleri aracılığıyla onurlandırıldı.
2025 Pulitzer Ödülleri, yalnızca başarıyı değil, cesareti, etik sorumluluğu ve farklı bakış açılarını da ödüllendirdi. Edebiyat, tiyatro ve gazeteciliğin önde gelen isimleri, yaratıcılıklarını çağın en çetrefilli sorularına yönelterek kalıcı izler bırakmaya devam ediyor.
