12. yüzyıldan kalma ve “İngiliz sanatının değerli bir parçası” olarak nitelendirilen İsa Mesih’in oyma fildişi figürü, Victoria & Albert Müzesi’nin başarılı bir bağış toplama kampanyasıyla satın alındı. Eser için 2 milyon 540 bin dolar ödeyen Victoria & Albert Müzesi bu rakamla, Metropolitan Müzesi’nin 2,5 milyon dolarlık teklifini geçerek heykelin sahibi oldu.
18 cm yüksekliğindeki “Deposition from the Cross” isimli heykel, 800 yıldan fazla bir süre önce York’ta oyulmuş olduğuna inanılıyor ve Aramatyalı Yusuf’un, İsa Mesih’in bedenini çarmıhtan kaldırışını tasvir ediyor.
Heykel 40 yıl süreyle (2022 yılına kadar), Londra’daki Victoria & Albert Müzesi’ne ödünç verilmişti ancak sahipleri, onu 2 milyon pound bedelle New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi’ne sattı. “Victoria & Albert” müzesinin yöneticileri Şubat ayında bu eserin satın alınması için gerekli fonları toplamaya çalışacaklarını açıklamıştı. Yönetim Cuma günü bunu başarıyla gerçekleştirdiklerini duyurdu.
Satın alma, 1190 ila 1200 yıllarına tarihlenen, “Deposition from the Cross” adlı heykelin geçen kasım ayında Birleşik Krallık yetkilileri tarafından ihracat lisansının ertelenmesi sayesinde gerçekleşti. Bu uygulama sayesinde V&A aynı rakamı teklif etmesine rağmen Met’in önüne geçmiş oldu. Hükümete danışmanlık yapan ihracat inceleme komitesi, heykeli son beş yılda ele aldıkları ‘kültürel ve estetik açıdan en önemli nesnelerden biri’ olarak tanımladı .
İngiliz Sanatının Temel Parçası
Londra’daki V&A Müzesi’nin müdürü Tristram Hunt, kampanyanın “İngiliz sanatının temel parçası” güvence altına almak için hayati önem taşıdığını söyledi. Hunt, “Erken Orta Çağ dönemine ait eserleri çoğu zaman hafife alıyoruz, ancak burada oymalarda pek çok duyguyu aktaran olağanüstü bir incelik görüyorsunuz” dedi.
Heykel, ortaçağ uzmanları tarafından çok değerli kabul ediliyor. Doğu Anglia Üniversitesi’nden ortaçağ uzmanı Sandy Heslop, Art gazetesine “bir sanat eserindeki hassasiyetin ilk yansıması” olarak tanımlarken, tarihçi ve yazar Tom Holland, oyulmuş figürle ilgili “Çok güzel, dokunaklı ve nadir olduğu için gerçekten değerli” olduğunu belirtti.
Heykel, hâlâ hayatta kalan İngiliz Romanesk fildişinin en güzel ve en önemli örneklerinden biri olarak kabul ediliyor ve insanın çektiği acı, empati ve şefkat duygularını somutlaştırmasıyla ödüllendiriliyor. Müzenin onu satın almak için para toplamaya bu kadar kararlı olmasının ana nedenlerinden biri de, o dönemden kalan tek parça olması.
Kampanyaya Birçok Kurum Katıldı
“Deposition from the Cross” heykelinin, “Son Akşam Yemeği” eserindeki Yahuda’nın oyulmuş heykeli olduğu tahmin ediliyor. Heykel, 1769’da Wakefield’deki bir evde bulundu ve 1949’da Victoria & Albert Müzesi koleksiyonunun bir parçası oldu.
Hunt, heykelin ödünç verilmiş olması nedeniyle V&A tarafından hiçbir zaman yeterince ön plana çıkarılmadığını ama bundan sonra artık ona hak ettiği değerin verileceğini belirtti.
Eserin V&A tarafından satın alımı için birçok kurum yardımda bulundu. Toplanan fonlar arasında, ulusal hazineleri korumaya adanmış Ulusal Miras Anma Fonu’ndan gelen 700.000 £ da yer alıyor. Vakfın başkanı Simon Thurley, heykelin Birleşik Krallık’ta kalıcı bir yer bulmasından dolayı heycan duyduklarını söyledi. Thurley eseri, “güzel ve etkileyici bir nesne ve Romanesk dönemden günümüze ulaşan en önemli İngiliz eserlerinden biri” olarak ilan etti. Sanat Fonu’nun yanı sıra çeşitli vakıf ve kişilerden de bağışlar yapıldı.
Heykel, 1930’larda, Londra merkezli antika koleksiyoncuları ve satıcıları olan John ve Gertrude Hunt tarafından satın alındı. 2022’ye kadar V&A’ya uzun vadeli ödünç verildi, ardından mirasçıları tarafından satışı gerçekleşti.