Birleşik Krallık menşeili Zaha Hadid Architects adlı mimari stüdyonun tasarladığı Irak Merkez Bankası gökdeleni, Bağdat’taki Dicle Nehri kıyısında yükselen modern mimarinin çarpıcı bir örneği olarak dikkat çekiyor. Tamamlanmaya yakın olan Irak Merkez Bankası gökdelenine ait çok beklenen fotoğrafları paylaşan stüdyo, projenin yenilikçi yanları ile şehre simgesel anlamı yüksek bir yapı kazandırıyor. Görüntüler Zaha Hadid Architects’in tasarlamış olduğu 170 metre yüksekliğindeki yapının burgu şeklindeki dış iskeletini medyaya sürüyor. Bu yapının önemli bir özelliği ise şu anda şehrin en yüksek binası olması.
Yenilik ve Sürdürülebilirliğin Harmonisi
Zaha Hadid Architects 1980 yılında Zaha Hadid’in ilk mimari stüdyosu olarak Londra’da açılmakla beraber şu anda dünyanın en tanınmış mimarlık stüdyolarından biri. Stüdyo hâlihazırda İtalyan marinaları için bir dizi hidrojen dolum istasyonu ve Umman’da bir kıyı gelişimi tasarlıyor. Bu projeler sürdürülebilirlik ve yenilikçilik alanındaki liderliklerini pekiştirirken geleceğe yönelik enerji çözümleri ve çevre dostu mimari tasarımlara da odaklanıyor. Genel bir bakışla yorumlandığında bu stüdyo yenilikçi bakışıyla mimariye yön veren bir anlayışa sahip. Daha evvel Bahamalar’daki bir marina için bir gece kulübü ve kumarhane tasarlayan stüdyo, bu ilgi çekici bir projeyle adından çokça söz ettirmişti. Kendilerine özgü burgu şeklini yine bu projenin merkezine alan Zaha Hadid Architects, proje kapsamında ayrıca bir performans mekânı, spa, su parkı ve çok sayıda mağazayı ziyaretçilere açacak.
Dicle Kıyısında Yükselen Mimari bir Başyapıt
Bu yazının da konu aldığı betonarme gökdelen Dicle Nehri kıyısında inşa edilmekle birlikte dar bir temele sahip olup ortasında hafifçe genişliyor ve üst kısmında tekrar daralarak içe doğru kıvrılıyor. Ayrıca nehirden geriye çekilerek, tüm bir şehir bloğunu kaplayan geniş bir podyumun üzerinde konumlandırılmış. Stüdyo gökdelenin bu hâliyle mimari dünyasında çığır açacak ve oldukça yenilikçi bir işe imza atacak gibi gözüküyor.
Binanın cephesi, açık ve kapalı elemanlar şeklinde desenler oluşturan dalgalı bir yapısal dış iskeletle çerçevelenmiş. Bu yapı yanındaki nehirdeki dalgalardan yansıyan ışığı taklit ederken cam yüzeyi de gölgelemek üzere tasarlanmış. Stüdyoya göre banka doğal ışığı binaya çekecek ve alanı nehre doğru açacak büyük bir atriyuma sahip olacak. Ayrıca binanın daha geniş orta katlarındaki açıklıklar şehre geniş manzaralar sunacak. Böylelikle şehrin yapısına bütünleşmiş bir tasarım ile şehrin silüetine ciddi bir katkı sağlayacak.
Binanın podyum temeli, kuleye benzer şekilde dinamik bir tasarıma sahip olup, yapıyı çevresiyle bütünleştirmeyi amaçlayan bir dizi peyzajlı teraslar ve bahçeler içerecek. Stüdyonun merhum kurucusu Zaha Hadid ve Patrick Schumacher tarafından tasarlanan bina, 2010 yılında Irak Merkez Bankası tarafından yaptırıldı. Henüz inşaatı devam etmesine rağmen kule Bağdat’ın en yüksek binası ve ülkenin en yüksek ikinci binası konumunda. Açıldığında 90.000 metrekarelik bir iç alan barındırması da yapılan ilk planlamalar arasında.
Coğrafi Sınırların Çok Ötesinde
Stüdyoya göre, genel merkez tasarımı, kurumun temel değerleri olan “direnç, istikrar ve sürdürülebilirliği” yansıtıyor ve bu değerler, Irak Merkez Bankası’nın üzerinde durduğu nehrin tarihî önemi ile bütünleşiyor. Bunun yanı sıra, Zaha Hadid Architects yakın zamanda, 2017 yılında dünyanın en pahalı arsası olarak bildirilen bir alanda Hong Kong’da 36 katlı bir gökdeleni tamamladı ve Shenzhen’de bir dizi birbirine bağlı ofis kulesini tamamlamaya hazırlanıyor.