“Tartıp biç,” derlerdi bir işin eğrisini doğrusunu bilmek, nasıl hareket edilmesi gerektiğini kestirmek için. Muhakeme etmek başka bir tabirle. Bilgiyi bir süreçten geçirip, bir soruna dair çözüm, bir kanı, yargı oluşturmak anlamında. Mahkeme ile aynı kökeni taşıyan sözcük, sanırım günümüzde artık aynı kaderi taşımıyor. Yargı ve adalet sözcükleri zoraki yan yana duruyor. Kantar kaçmış durumda.
Aslı Özdoyuran’ın Yuvarlak Sayılar sergisi, sanatçının kaçan kantarı düzeltme, ölçülebilir hâle getirme itkisini niteliğinde. Özdoyuran, adalet, vicdan gibi –hele de son yıllarda– pek de kestirilemez olanı kendi ölçü birimleriyle düzenleme niyetinde.
Mimari Detaylarda Saklı İdeoloji
Sergide Özdoyuran’ın kuru boya resimlerine ve heykellerine yer veriliyor.
Silivri ve Çağlayan Adliyelerinin mimari detaylarını resmettiği Mekânların da hayaletleri dadanıyor serisi, yuvarlak olan hiçbir forma yer vermiyor. Köşelerden, sivri uçlardan oluşan formlar, adaleti simgelemesi gereken bu mekânların, ideolojiyi nasıl yeniden ürettiği, ideolojinin dayandığı şiddeti betimliyor.
Serinin üçüncü işinde Çağlayan Adliyesi girişindeki mimariyi andıran form ve ikinci işindeki kutu formundaki oturma sıraları, kişinin sistem karşısındaki sınırlılığını, açmazını çağrıştırıyor.
Heykellerin odağında ise tartma eylemi, dengede tutma çabası yer alıyor. Tereddütü marifet bilirim işinde ceviz formundaki bronz iki objenin dengede tuttuğu düzenek, hassas bir görünüm sergiliyor. Dışarıdan gelecek her müdahaleye açık görünse de orada durduğu yerde yine de dengede.
İlişkilenme Biçimleri
Kurgusal ağırlık birimleri Yan yanalık ve ilişkilenme biçimleri işinde de karşımıza çıkıyor. Ancak birbiriyle anlamlı ağırlık birimleri, kişiye ancak birbiriyle ilişki içinde var olabilecek topluluk bireylerini anımsatıyor. Ortasında bulunduğu salonun duvarlarındaki işlerde öne çıkan keskin köşeler belki böylece yuvarlak formlara evriliyor ya da o keskin köşelere karşı ancak böyle bir arada durulabiliyor.
Özdoyuran, Endişelerine dikkat et, mide yakıyorlar işinde bir şeylerin yükünü çekmek, ölçmek için tasarlanmış ağırlık birimlerinden o yükü alıyor. Onları bir mekanizmanın içine dahil ederek belki bir bütünün parçası kılıyor.
Yuvarlak Sayılar yiten adalet duygusunun keskin köşelerini yumuşatma; daha anlaşılabilir, tartıp biçilebilir, insana yakın bir duygu yaratma çabası olarak okunabilir.
Sergi 21 Aralık’a dek BüroSarıgedik’te görülebilir.
