İki bin beş yüz kişinin katılımıyla gerçekleşen Yahudi Kültürü Avrupa Günü, 13 Kasım Pazar günü Neve Şalom Sinagogu ve Kültür Merkezi ile 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi‘nde organize edildi. Türkiye topraklarında yüzyıllardır yaşayan Türk Yahudileri ile kültürlerarası bir köprü kurma hedefiyle hayata geçirilen, Türk ve uluslararası misafirlerin ağırlandığı organizasyon, temsili bir Yahudi düğününden konuşma ve panellere kadar farklı etkinliklere ev sahipliği yaptı.
“Gelin Tanış Olalım” sohbet buluşması kapsamında, katılımcıların soruları cevaplandı. Türk Yahudi kültürü, bireysel ve grup sohbetlerinde masaya yatırılırken gelenek ve göreneklerden kültürel etkilere kadar birçok konu ele alındı. Bir diğer sunumda Yusuf Altıntaş kimi zaman esprili kimi zaman da düşündürücü bir dille Yahudi kültürünü değerlendirirken, soruları yanıtladı.
Seferad Mutfağı, Ladino Dil ve Müziği
Sefarad İlahileri Korosu’nun Türk musiki makamlarında seslendirildiği konser öne çıkanlar arasındaydı. Şef İvet Acu Güney ise Sefarad mutfağını, tarihini, kökenini hikayeleriyle paylaştı. Günümüzde kaybolmakta olan dillerden biri Ladino’nun tarih ve gelişimi hakkında değerli bilgiler paylaşan Karen Gerson Şarhon konuşmasında; Osmanlı topraklarında doğan Ladino’nun İspanya ve Portekiz’den çıkarak buraya gelen kişilerin lehçesinin bir karışımı olduğunu paylaştı.
Eş zamanlı olarak farklı salonlarda gerçekleşen etkinliklerde piyanist/sanatçı Renan Koen hikaye yazarı Moris Levi’nin son kitabı üzerine söyleşti. Sosyolog ve akademisyen Pınar Kılavuz, etkinlik kapsamında Sefarad kimliğinin nostaljik unsurlarını, Ladino dil ve müziğini ele aldığı konuşmasında; kültürlerin birlikteliğinin mutfaktan müziğe birçok alanda yaşandığının altını çizdi. 2003 yılında gerçekleşen 15 ve 20 Kasım saldırılarından dolayı duyduğu üzüntüyü ve bu sürecin kendi hayatına olan etkilerini dile getirdi.
Sinagog Fotoğrafları
İzzet Ers’in Yahudilik ve İslam’da Tevrat’ın farklılıkları ve benzerliklerini yorumladığı konuşması, soru cevap süreciyle interaktif bir sunum formatında işlendi. Doğan Pinhas’ın moderatörlüğündeki panelde, Anadolu topraklarında MÖ 6. yy’dan başlayan Yahudi varlığını değerlendiren Dr. İnci Türkoğlu, bu varoluş sürecini, başlangıcından günümüze, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yapılan kazılarda elde edilen arkeolojik kalıntılar üzerindeki sembolleri yorumlayarak anlattı. Mimar Çiğdem Öner ise aynı kazılarda elde edilen sinagog kalıntılarını 3 boyutlu temsili çizimler üzerinden yorumladı.
Dr. Işıl Demirel yaptığı konuşmada, Holokostu ele alarak, tarihten kronolojik örnekler ile antisemitizm kavramının üzerinde durdu ve konu ile ilgili çeşitli sorulara cevap verdi. Seyfi İşman’ın Ladino dilinde seslendirdiği Burgaz’dayım filmi ile ödüllü fotoğrafçı İzzet Keribar’ın Türkiye’deki Sinagogların fotoğrafından oluşan sergisi ilgiyle izlenirken, etkinlik günü sinagogun önünde gerçekleşen Albando ekibinin Sefarad şarkıları konseriyle sona erdi.
