Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği (UPSD) İstanbul Büyük Şehir Belediyesi’nin Art İstanbul Feshane’de düzenlenen “Ortadan Başlamak” isimli sergisinde meydana gelen protesto hakkında basın bildirisi yayımladı. Yayımlanan bildiride sanatı siyasi emellerine alet etme gayreti içinde olanlara fırsat verilmeyeceği vurgusu yapıldı.
İstanbul Büyük Şehir Belediyesi’nin 23 Haziran’da açılışını yaptığı 19 küratör ve 300 sanatçının 400’den fazla eserinin yer aldığı Art İstanbul Feshane’deki “Ortadan Başlamak” isimli sergisi bir grup tarafından “LGBT propagandası yapıldığı ve cinsel içerikli tabloların bulunduğu” iddiasıyla hedef gösterildi. Grup, sergide, çıplaklık içeren ve polis düşmanlığı yapan fotoğrafların yer aldığı, LGBTİ+ propagandası yapıldığı ve sosyalizmi öven filmler gösterildiğini öne sürdü. Aralarında avukat, akademisyen, gazeteci ve sanatçının olduğu grup sergiyi protesto etmek için İstanbul Eyüpsultan’da bulunan Feshane önünde toplanarak açıklama yaptı.
Sergi bazı medya organları ve sosyal medyada bazı kullanıcılar tarafından hedef gösterilmesi üzerine saldırı girişimi nedeniyle geçici süreliğine ziyarete kapatıldığı iddia edilse de, İBB’nin sosyal medya hesaplarından yapılan resmi açıklamalarda “Daha önce ilan ettiğimiz gibi Artİstanbul Feshane bayramın 4. günü tekrar rutin programına devam edecek,” duyurusu yapıldı.
İBB Miras’ın yürüttüğü kapsamlı restorasyon çalışmalarının ardından İstanbul’un kültür sanat alanında önde gelen merkezlerinden biri olmak için kapılarını açan Art İstanbul Feshane’deki gerici protestolara yönelik Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği de bir basın açıklaması yaptı.
“Feshanede Yaşanan Olumsuzluklar Hakkında”
UPSD, “Feshanede Yaşanan Olumsuzluklar Hakkında” başlıklı basın bildirisinde “Ortadan Başlamak” isimli sergide meydana gelen protestolarla ilgili “Yerel seçimler yaklaşırken, her türlü saldırının yine karşımıza çıktığına tanık oluyoruz. Çağdaş sanat alanında dünyada söz sahibi olan birçok sanatçıya, küratöre, eleştirmene sahipken “yenilik”, “çağdaşlık” gibi kavramlardan rahatsız kişilerin sanat eleştirisi yapmaya çalıştığını görüyoruz. İBB tarafından restorasyonu tamamlanan ve ‘Ortadan Başlamak’ başlıklı bir sergi ve çarpıcı bir katılımla açılan Feshane, yalnızca 48 saat sonra, cehaletle beslenen bir grubun saldırısına uğramıştır. Kendilerini sanat eleştirmeni veya tarihçisi yerine koyan bu kişiler, büyük bir tahammülsüzlük içinde, İstanbulumuza son derece güçlü ve önemli bir kültürel katkı sağlayan Feshane’nin yeniden açılışını desteklemek ve alkışlamak yerine, bu güçlü sergiyi vesile yaparak, İBB’ye ve değerli Başkanı Ekrem İmamoğlu’na olmadık saldırılara girişmişlerdir. ‘Ortadan Başlamak’ sergisi, İBB tarafından şu şekilde duyurulmuştu: 19 küratör ve 300 sanatçının katıldığı, farklı tekniklerden ve dönemlerden 400’den fazla eserin yer aldığı, çeşitli etkinliklerle zenginleşerek Haliç kıyısında yer alan Feshane’nin açık ve kapalı alanlarına yayılıyor,” ifadeleri kullanıldı.
“Olanları kınıyoruz”
UPSD Başkanı Bedri Baykam ve yönetim kurulu üyeleri, Denizhan Özer, Melik İskender ve Murat Havan’ın imzalarının yer aldığı bildiri şu cümlelerle devam etti:
“Sergi, her anın bir başlangıç ihtimali olduğunu müjdeleyen umutvar bir kavramsal çerçeveye yerleşiyor. ‘Ortadan başlamak’ fikri çoğulluğu ve farklılığı överken, parça ve bütünü hem özerk hem bir arada tahayyül etmeyi öneriyor.”
“Sergide “pagan ritüelleri, çıplaklık içeren ve polis düşmanlığı yapan fotoğraflar, LGBT propagandası yapan ve sosyalizmi öven filmler” gösterildiğini iddia eden sözde bir gazeteci, ayrıca “Biz Müslüman Türk milleti olarak sergi kapatılana kadar burada mücadele vermeye devam edeceğiz” diyerek, sanatın özgürlükçü tavrı ile alakası olmayan cümleleriyle mesleğinin sınırlarını kat be kat aşmış, sanat ve sanatçı düşmanı yıkıcı bir kimliğe açıkça bürünmüştür. Hiçbir gerçek gazeteci böyle davranamaz, davranmamalıdır.
“Ardından, kitle örgütü başkanı olduğu söylenen bir zat, Feshane’de “tarihi dokuya, milli ve manevi değerlere uygun sanatın sergilenmesi” gerektiğini vurgulayarak, “LGBT lobisinin Türkiye’yi kuşattığını” ileri sürebilmiştir.
“Avrupa dogmalarını ortaçağda kapatırken, bu tür dogmatik uzantıların Cumhuriyetimizin 100. yılında konuşuluyor olması, karanlığın, aydınlanmanın medeniyetlere yol gösteren ışığını söndürme çabasıdır. Ancak her zaman olduğu gibi bu gayretleri beyhudedir.
“Halkı kışkırtıp ötekileştirerek, sanatı siyasi emellerine alet etme gayreti içinde olanları kınıyor ve bu davranışların çağdaş medeniyetler seviyesine uymadığını hatırlatarak UPSD’nin ve her disipliniyle genel Türk sanat ortamının bu ortaçağ özentilerine geçit vermeyeceğini ülkemizin kamuoyuna saygılarımızla duyururuz.”
Art İstanbul Feshane nasıl hedef gösterildi?
Sanatçı Bedri Baykam 29 Haziran tarihli Cumhuriyet gazetesindeki köşesinde ise hedef alınan Art İstanbul Feshane’deki durumu şu sözlerle özetledi:
“(…)Feshane’de “Ortadan Başlamak” başlıklı, 300 sanatçıyı, 19 küratörün seçkileriyle bir araya getiren büyük bir sergi açıldı. Gezerken Türk çağdaş sanatının gelişim çizgisini izlemek adına aldığımız keyif dışında, Feshane gibi büyük bir alanın, bu kadar kapsamlı ve geniş sergilere ev sahipliği yapabileceğini görmek, bu çok imkanlı ortamın ileride hangi projelere kucak açabileceğini düşünmek, beni heyecanlandırdı.
“Ama aradan 48 saat geçmeden gericiliğin tekrar devreye girmesiyle, saçma sapan satırlar önümüze düştü:
“Feshane önünde konuşan ve iki gün önce (25 Haziran) sergiyi gezdiğini sosyal medyada hesabından duyuran Milat Gazetesi Ankara Temsilcisi Özlem Doğan, sergide ‘pagan ritüelleri, çıplaklık içeren ve polis düşmanlığı yapan fotoğraflar, LGBT propagandası yapan ve sosyalizmi öven filmler’ gösterildiğini iddia etti.
Doğan ayrıca ‘Biz Müslüman Türk milleti olarak sergi kapatılana kadar burada mücadele vermeye devam edeceğiz,’ dedi.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre, Doğan’dan sonra söz alan Fikirde Birlik ve Mücadele Platformu Başkanı Kürşat Mican, Feshane’de ‘tarihi dokuya, milli ve manevi değerlere uygun sanatın sergilenmesi’ gerektiğini vurgulayarak, ‘LGBT lobisinin Türkiye’yi kuşattığını’ ileri sürdü.
Sergi, sosyal medyada da bir grup tarafından ‘terör örgütü propagandası yapmak,’ Gezi Parkı Direnişi fotoğraflarına yer vermek gibi nedenlerle hedef gösterilmeye devam ediyor”
“Gerici, sanat düşmanı bir tavrın tezahürü”
Art İstanbul Feshane’deki protestoların ardından Birgün gazetesinden Işıl Çalışkan’a konuşan Heykeltraş Mehmet Aksoy ise olayları “Gerici, sanat düşmanı bir tavrın tezahürü” olarak değerlendirdi. Mehmet Aksoy, “El ele tutuşan adamdan porno dersi çıkarmak falan bunlar çok komik şeyler. Bir sanat kültürümüz yok. AKP iktidarı da sanat kültürünün yok olmasını sağlamak için elinden geleni yapıyor,” diyerek iktidarın sanat anlayışının sorunlu olduğuna vurgu yaptı. Aksoy, 2006 yılında Kars’ta yaptığı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “ucube” diyerek hedef gösterdiği “İnsanlık Anıtı” heykelinin yıkılmasının ardından hislerini ise “Heykelimin yıkıldığını gördüğüm zaman çocuğum öldürülmüş gibi oldum. Bu durum AKP iktidarına ne sağladı? Hiçbir şey,” diyerek paylaştı.
