Beyoğlu’ndaki 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi, 17. İstanbul Bienali’ne paralel etkinlik olarak ülkemizde yapılan arkeolojik kazılardan çıkan bilgiler ışığında Anadolu topraklarında Yahudi varlığının 2600 yıllık geçmişine ışık tutan “Taşlara Kazınan Yahudi Kimliği” başlıklı sergiyi sanatseverlerle buluşturuyor.
Geçtiğimiz sene Zülfaris Sinagogu’nda kısa bir süre için açılan sergi, talep üzerine 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi’nin alt katında bulunan Neve Şalom Kültür Merkezi’nde yeniden açılacak.
Sergi, mimar Çiğdem Öner’in Anadolu’da süre giden arkeolojik kazıların başkanları ve akademisyenlerle işbirliği içinde, Almanya Federal Cumhuriyeti Başkonsolosluğu İstanbul ve Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği’nin maddi destekleri ile söz konusu coğrafyada Yahudilerin geçmişini kanıtlar eşliğinde ortaya çıkarıyor.
Mezar Taşları, Yazıtlar, Kalıntılar
2600 yıl önce Anadolu ve Trakya topraklarına özellikle ticaret yapmak üzere gelen ve antik kentlere yerleşen Yahudileri ele alıyor. Arkeolojik kazılar, bu coğrafyadaki Yahudi varlığını kanıtlayan mezar taşları, yazıtlar, objeler ve sinagog kalıntıları gibi somut bulgular sunuyor. Serginin göz önüne serdiği somut Yahudi bulguları, bölgelere göre sergilenirken, en son keşfedilen Side Sinagogu ile birlikte, Andriake, Sardes, Priene, Limyra ve Miletos sinagoglarına ait her türlü ayrıntılı bilgi, yapılara ait üç boyutlu restitüsyon önerileri ve bazı yapılara ait maketler de ziyaretçilere sunuluyor.
Söz konusu arkeolojik bölgelerin kazı başkanları, sinagog binaları ile ilgili restitüsyon çalışmalarına geri bildirimleriyle ile destek oldular. Sardes Sinagogunun bir maketinin de yer alacağı sergide ayrıca Ariel Goldenberg’in yapımcılığını üstlendiği ve serginin kısa bir özetini canlandıran filmi izlemek de mümkün.
Kitap ve Tur Programı
Anadolu’da Yahudi varlığını vurgulamak ve bu konuda daha fazla araştırma yapılmasına bir davet niteliğindeki “Taşlara Kazınan Yahudi Kimliği” sergisinin tüm ayrıntıları ve kazı başkanlarının bilimsel yazılarından oluşan “Taşlara Kazınan Yahudi Kimliği” başlığını taşıyan kitabı müze dükkandan temin edilebilecek. Sergi süresince Ege Bölgesindeki kıyıları içeren bir arkeolojik/tarihi turun hazırlıkları da Türk Musevileri Müzesi tarafından yapılıyor.
“Taşlara Kazınan Yahudi Kimliği” sergisi, kasım sonuna kadar müzenin açık olduğu saatler içerisinde gezilebilir.
