Amy Sherald, trans bir sanatçıyı özgürlük anıtı formunda resmettiği tablosunun sansürlenmek istenmesi üzerine Smithsonian National Portrait Gallery’deki sergisini iptal etti. Sanatçının son yıllardaki en kapsamlı retrospektifi olan American Sublime, Eylül ayında Washington’da açılacaktı. Sergi, daha önce San Francisco Modern Sanat Müzesi ve New York’taki Whitney Müzesi’nde izleyiciyle buluşmuştu.
“Sessiz Kalmak Bir Seçenek Değil”
Sherald yaptığı açıklamada, National Portrait Gallery’nin kendisine kurum içinde “bazı endişelerin dile getirildiğini” ilettiğini ve bu endişelerin eserin sergiden çıkarılmasına yönelik görüşmelere yol açtığını söyledi. “Bu kararda bireysel bir kötü niyet olduğunu düşünmüyorum; ancak açıkça görülüyor ki, trans hayatlara yönelik siyasi düşmanlık, kurumsal korkuyu şekillendirmiş,” dedi.
Smithsonian sözcüsüne göre, müze yetkilileri tabloyu kaldırmak yerine, eseri bağlama oturtacak bir video eklenmesini önermişti. Ancak Sherald, New York Times’a verdiği demeçte, bu videoda trans karşıtı görüşlerin yer aldığını ve bunun trans görünürlüğünü tartışmaya açtığını ifade etti:
“Bu video, trans görünürlüğünün değerini tartışmaya açacaktı. Bu tür bir anlatının ‘American Sublime’ın parçası olmasına karşıyım,” dedi.
Sanatçının kararı, Trump yönetiminin kültürel kurumlara yönelik ideolojik müdahaleleriyle şekillenen yeni bir sansür krizinin parçası olarak yorumlanıyor. Başkan Trump, Mart ayında imzaladığı bir kararnameyle Smithsonian’daki sergi ve etkinliklerin “Amerikan ve Batı değerlerini zararlı ve baskıcı gösteren anlatılardan” arındırılmasını istemişti. Aynı kararname, Başkan Yardımcısı J.D. Vance’e, “Amerikan değerlerine aykırı veya halkı ırk temelli olarak bölen” içeriklerin federal fonlardan mahrum bırakılması yetkisi verdi.
Haziran ayında, National Portrait Gallery’nin direktörü Kim Sajet, Trump’ın kendisini görevden aldığını duyurmasının ardından istifa etti. Sherald’ın sergisi, galerinin bu çalkantılı döneminde açılacaktı ve Michelle Obama ile Breonna Taylor portrelerinin yanı sıra, Alfred Eisenstaedt’in ikonik VJ-Day Kiss fotoğrafına queer bakış sunan tablosunu da içeriyordu. Trans Forming Liberty hakkında Sherald şöyle diyor:
“Bu tablo, insanlığı siyasallaştırılan ve görmezden gelinen birine alan açmak için var. Sansür kültürüne özellikle savunmasız topluluklar hedef alındığında boyun eğemem.”
Sanatçı sözlerini şu cümleyle noktalıyor:
“Trans bireylerin sesleri kısılırken, tehlike altındayken ve hakları ellerinden alınırken sessiz kalmak bir seçenek değil.”
