Pop art’ın efsanevi ismi Roy Lichtenstein’ın kişisel koleksiyonundan seçilen 90’dan fazla eser, Sotheby’s New York’ta gerçekleşen “Reflections on Pop” başlıklı müzayedede beklentileri aşarak toplam 27 milyon dolara alıcı buldu. Satış öncesinde 15 milyon dolar öngörülürken, müzayede “white-glove” sonucu ile, yani tüm eserlerin satılmasıyla tamamlandı. Koleksiyon, Lichtenstein ve geçen yıl hayatını kaybeden eşi Dorothy Lichtenstein’ın kişisel arşivinden seçilmişti.
“Reflections on Pop” ile mirasa farklı bir bakış
Müzayedeye adını veren Reflections serisi, sanatçının 1980’lerde geliştirdiği ve yansıma efektleriyle popüler kültür imgelerini parçalayarak yeniden kurguladığı eserleri merkezine alıyordu. Satışın yıldızı, bu serinin ilk örneği olan Reflections: Wimpy I (1988) oldu. Popeye çizgi romanından bir karakterin optik perdeler ardında göründüğü yapıt, 2.9 milyon dolara satılarak yüksek tahmininin iki katına ulaştı.
Uzun süredir sergilenmeyen Eclipse of the Sun II (1975), Guggenheim New York’taki retrospektiften sonra ilk kez görücüye çıkarak 2.6 milyon dolara alıcı buldu. Bronz heykel Galatea (1989–90), 1.2 milyon dolarlık tahminini aşarak 2.2 milyon dolara satıldı. Mimariye göndermeleriyle dikkat çeken Entablature (1976) ise 1.3 milyon dolara alıcı buldu.
Müzayedede yalnızca büyük ölçekli tablolar değil, küçük işlerde de yoğun bir ilgi görüldü. Koleksiyonun en düşük tahminli işi olan, 3 bin dolarlık emaye Teardrop Pendant (1960’lar), 101 bin 600 dolara ulaştı. Baskılar arasında ise The Gun in America (1989) 30 bin dolarlık tahminini on kat aşarak 342 bin dolara, Bobby Kennedy (1989) ise 356 bin dolara satıldı. Bu sonuçlar, genç koleksiyonerlerin de Lichtenstein’a yöneldiğinin işareti olarak değerlendiriliyor.
Lichtenstein’ın sanatına yeniden ışık tutmak
Sotheby’s küratörlerinden Haleigh Stoddard, satış öncesinde “Reflections on Pop”un Lichtenstein’ın üretim sürecini ve deneysel yönlerini açığa çıkardığını belirterek, Pop sanatın temel paradoksunu hatırlatıyordu: “Kitle kültüründen doğan imgelerin 20. yüzyılın en kalıcı, en kişisel ifadelerine dönüşmesi.”
Satıştaki eserler arasında, Lichtenstein’ın sanat üzerine sanat yapma eğilimini gösteren işler de vardı. Interior (Study) (1991), Andy Warhol’un ünlü çiçekleriyle sanatçının kendi çiçek betimlemelerini aynı mekânda buluşturarak Pop içindeki diyalogu görünür kıldı. Nude with Bust (Study) (1995) ve Slam (1989) gibi eskizler ise beklentilerin üzerinde fiyatlarla satılarak koleksiyoncuların ilgisini pekiştirdi.
Bu müzayede, Roy Lichtenstein’ın eserlerine olan ilginin sürekliliğini bir kez daha kanıtladı. Sanatçının müzayede rekoru 2015’te Christie’s New York’ta satılan Nurse (1964) ile 95.4 milyon dolar. Bugüne kadar 34 eseri 10 milyon doların üzerinde satılan Lichtenstein, hâlâ 20. yüzyılın en güçlü pazar değerine sahip sanatçılarından biri konumunda.
Sotheby’s’in bu yıl içinde New York ve Londra’da düzenlediği diğer satışlarla birlikte, Roy Lichtenstein’ın mirasından elde edilen toplam gelir 89.6 milyon dolara ulaştı. Sanatçının Long Island’daki evinden seçilen nesneler ve mobilyaların da geçtiğimiz ay Bonham’s müzayedesinde alıcı bulduğu düşünüldüğünde, Dorothy ve Roy Lichtenstein’ın kişisel dünyası, koleksiyoncular için yeni bir keşif alanı olmaya devam ediyor.
