MS 79’da Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla küller altında kalan İtalya’nın ünlü tarihi şehri Pompei’de uzun yıllardır süren kazı çalışmaları devam ederken yeni bir fresk daha gün yüzüne çıkarıldı. Daha önce de duvarlarında çeşitli resimlerin keşfedildiği, 2018’den bu yana kazı çalışmalarına devam edilen “Leda’nın Evi”nde 2000 yıllık yeni bir fresk bulundu. Patlamayla beraber volkanik küllerle örtülen freskin, aradan geçen binlerce yıla rağmen canlı renklerini kaybetmediği ve günümüze kadar iyi bir şekilde korunduğu gözlemlendi. Evdeki sarı bir duvar üzerinde, resim tablosunu andırır şekilde çerçevelenerek boyanmış fresk, ikiz kardeşler Friksos (Phrixus) ve Helle’nin mitolojik hikayesine ait bir sahneyi tasvir ediyor.
İki Kardeşin Hikayesi
Hikayeye göre ikizler, Boeotia Kralı Athamas ile Nephele adlı bir nemfin çocuklarıydı. Athamas, Nephele’den ayrılarak ölümlü bir kadın olan Ino ile evlendi. Bu evlilikten iki erkek çocuk doğuran Ino, üvey çocuklarını sevmiyordu ve kendi oğlunun taht hakkını güvence altına almak amacıyla Friksos’u ortadan kaldırmak için bir plan yaptı. Ino gizli bir şekilde Boeotia’daki kadınlara tüm tohumların kavrulmasını emretti, bu şekilde cansız tohumlar kıtlığa sebep olacaktı. Kadınlar, erkeklere haber vermeden tüm tohumları kavurdular. Planlanan kıtlık çok gecikmeden tüm ülkeyi vurdu. Athamas kıtlığın nasıl durdurulabileceğini öğrenmek için bilirkişilere haberci yolladı. Habercilere rüşvet veren Ino, kralın yanlış bir kehanete inanmasına sebep oldu. Bu kehanete göre kıtlığı ortadan kaldırabilecek tek şey Friksos’un ölmesiydi. Friksos ve Helle anneleri Nephele tarafından gönderilen “Altın Koç” ile Boeotia’dan kaçtılar. Altın Koç onları uçarak denizin üzerinden götürürken Helle düşerek denizde boğuldu. Friksos, Kolhis ülkesine sığındı ve kralın kızı Khalkiope ile evlendi. Bugün Çanakkale Boğazı olarak bilinen, Helle’nin öldüğü denize ise Hellespontos ismi verildi.
Pompei Arkeoloji Parkı direktörü Gabriel Zuchtriegel, Guardian’a verdiği röportajda freske konu olan hikaye ile İtalya’yı etkileyen güncel olaylar arasında benzerlikler olduğunu söyleyerek tarihin tekerrür ettiğine işaret etti. Friksos ve Helle’yi denizdeki iki mülteci kardeşe benzeterek, aldatma ve yolsuzlukla onlardan kurtulmayı başaran Ino’ya ve hikayenin sonunda boğulan Helle’ye dikkat çekti.
Gösterişli Bir Tasvir
Leda’nın Evi’ndeki son keşiflerden biri olan bu freskte denizde boğulmakta olan Helle ve kardeşini kurtarmak için elini uzatmış, Altın Koç’un sırtındaki Friksos tasvir ediliyor. Helle’nin boğulma tehlikesi kardeşine uzandığı sırada yüzünü gölgeleyen bir dalgayla anlatılma çalışılmış. Canlı renklerle boyanmış fresk, gösterişli bir şekilde süslenmiş ve çerçevelenmiş.
Kazı çalışmalarının popüler noktası haline gelen “Leda’nın Evi” gösterişli resimlere sahip olmasıyla biliniyor. 2018 yılında çok ses getiren, Spartalı kraliçe Leda’nın kuğu formundaki Zeus tarafından baştan çıkarılmasını tasvir eden erotik fresk evin yatak odalarından birinin duvarında keşfedilmişti.
Turistlerin Uğrak Noktası Pompei
Bir patlamayla yok olan Pompei antik şehri, yıllardır dünyanın en çok ziyaret edilen arkeolojik sitelerinden biri. Şehir, yılda neredeyse 4 milyon ziyaretçi çeken bir yer haline geldi. Tehlike yaratan iklim sorunları ve artan turizm nedeniyle, antik kentteki kazı ve restorasyon çalışmalarını genişletmeyi amaçlayan Büyük Pompeii Projesi’ne 2012 yılında İtalyan hükümeti tarafından öncülük edilmişti. Uzun yıllardır süren Büyük Pompei Projesi kapsamında keşfedilen fresk proje boyunca ortaya çıkarılan çok sayıda freske bir yenisi olarak eklendi.
Zuchtriegel yaptığı resmi açıklamada, projede bir sonraki aşamanın Pompei’yi çevredeki kasaba ve şehirleri de içine alan bir kentsel planlamayla tarih ve kültür açısından daha fazla katkı sağlayacak ve eğitimi teşvik edecek şekilde geliştirmek olduğunu paylaştı.
