Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, Yunanistan’dan EMEIS Kültür Kolektifi ve Türkiye’den istos film ile istos yayın’ın ortaklığında düzenlenen Yunanistan Sinema Günleri’nin ikincisi 21 Kasım’da başlıyor. 26 Kasım’a kadar Pera Müzesi Oditoryumu’nda ücretsiz izlenebilecek programda Theo Angelopoulos, Costas Vrettakos, Jules Dassin gibi auteur yönetmenlerin imzasını taşıyan 24 filmlik bir seçki yer alıyor.
Yunan avangardının ünlü ismi Eva Stefani’nin yürüteceği bir masterclass da yer alacağı Yunanistan Sinema Günleri programı, Jules Dassin’in sıradışı filmi Prova (1974) ile başlıyor. Bir bodrum katında gizlice çekilen ve dört haftada tamamlanan Prova, 1973 yılında Atina Politeknik Üniversitesi’nde 40 öğrencinin ölümüyle sonuçlanan isyanı, belgeler, röportajlar, şarkılar ve şiirler aracılığıyla yeniden inşa ediyor. Filmde Melina Merkuri, Lillian Hellman, Maximilian Schell, Arthur Miller ve Laurence Olivier gibi usta isimler rol alıyor.
Seçkide, ülke tarihine mercek tutan klasikler arasında Theo Angelopoulos’un Yeni Yunanistan Sineması’nın zirvesi kabul edilen epik başyapıtı Kumpanya (1975), Pantelis Voulgaris, Selanik Film Festivali’nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen ödüllerine değer görülen Mutlu Gün (1976), Takis Spetsiotis imzalı Meteor ve Gölge (1985) ve Dimos Avdeliodis’in iki okul arkadaşının yaz tatilinde yaşadıklarını mizahi ve hüzünlü bir dille anlatan Yaralı Ağaç (1986) filmleri bulunuyor.
Yunanistan belgesel sineması
Yunanistan Sinema Günleri, belgesel seçkisiyle de dikkat çekiyor. Lambros Liaropoulos’un Diğer Mektup (1976) filmi, 1965-75 yılları arasında yeni bir özgürlüğe uyum sağlamaya çabalayan Atina hakkında çarpıcı bir deneme sunuyor. Sakis Maniatis ve Yorgos Tsemberopoulos’un birlikte yönettiği, çağdaş Yunanistan sinemasının en önemli belgesellerinden biri olan Megara (1974), ülkenin gördüğü en ciddi ekolojik felaketlerden birini ele alıyor. İzleyiciyi cinsiyet rollerinin geleneksel normlardan farklı olduğu Fournoi Adaları’nda bir yolculuğa çıkaran Fournoi, Bir Kadın Toplumu (1983) filmi Alinda Dimitriou ve Nikos Kanakis’in imzasını taşıyor.
Menelaos Karamaghiolis’in Yunanistan belgesel film tarihinde kilometre taşı olarak görülen filmi Rom (1989), Avrupa’daki Romanların yaşamlarını dört farklı karakterin bakış açısıyla izleyiciye sunuyor.
9 filmlik kısa seçki
Film programında ayrıca 9 filmlik bir kısa film seçkisi yer alıyor. Seçkide Yunanistan sinemasının usta isimlerinden Takis Kanellopoulos’un ilk filmi olan Makedon Düğünü (1960), etnografik sinemanın önemli örnekleri arasında kabul ediliyor. Yunanistan’ın politik ismi Grigoris Lambrakis’in öldürülmeden önceki son saatlerini ve cenazesinde yaşanan olayları aktaran, Dimos Theos ve Fotos Lambrinos’un birlikte yönettikleri Mayıs’ta 100 Saat (1964), Thodoros Maragos’un 1971 yapımı filmi Arsa, Lakis Papastathis’in Yunan göçünü odağına alan filmi Amerika’dan Mektuplar (1972) ve Giorgos Karypidis’in imzasını taşıyan Yunanistan ve Türkiye’den Almanya’ya göç edip Berlin, Kreuzberg’de kendilerine yeni bir hayat kuran işçilerin hayatlarından kesitler içeren Son Durak Kreuzberg (1975) filmleri dikkat çekiyor.
Eva Stefani ile ustalık sınıfı atölyesi
Yunanistan Sinema Günleri’nde bu yıl, film gösterimlerine ilgi çekici bir atölye eşlik ediyor. Yunan avangardının ünlü ismi sinemacı, şair ve görsel sanatçı Eva Stefani, program kapsamında 22 Kasım Çarşamba günü saat 20.00’de Pera Müzesi’nde ücretsiz bir masterclass (ustalık sınıfı atölyesi) düzenliyor. Çıkış filmi Atina’nın gösterimi için İstanbul’a gelen sanatçı, gösterimin hemen ardından, bağımsız bir sanatsal yaratım olarak belgeselin sinemadaki konumu üzerine bir konuşma yapacak.
*Program kapsamındaki tüm gösterim ve etkinliklere katılım ücretsizdir. Rezervasyon alınmamaktadır.
Yunanistan Sinema Günleri Film Programı
21 Kasım Salı
19.00 Prova (92′)
22 Kasım Çarşamba
13.00 Rom (76′)
15.00 Meteor ve Gölge (101’)
17.30 Fournoi, Bir Kadın Toplumu (48’)
19.00 Atina (40’)
20.00 Eva Stefani ile Masterclass: “Belgesel: Gözlem Oyunu”
23 Kasım Perşembe
13.00 Megara (79′)
15.30 Helidona’nın Çocukları (118’)
18.00 Doxobus (105’)
24 Kasım Cuma
13.00 Yaralı Ağaç (75′)
15.00 Theofilos (115’)
17.30 Diğer Mektup (75’)
19.30 Kumpanya (230’)
25 Kasım Cumartesi
11.00 KISA FİLMLER SEÇKİSİ
Makedon Düğünü (29’)
Arsa (13’)
Tourkovounia (23’)
Herakles, Ahelous Nehri ve Büyükannem (28’)
Amerika’dan Mektuplar (19’)
Mayıs’ta 100 Saat (20’)
Son Durak Kreuzberg (22’)
Betty (33’)
Kaplan Jimmy (14’)
15.30 Mutlu Gün (110’)
18.30 Görüşürüz (125’)
26 Kasım Pazar
19.00 Byron: Şeytan İçin Bir Ezgi (138’)
