“Bizim için sadece kendi kanepemizde oturup yazmak yeterli değildi.” ‘Bode Inspiratório’ adlı projenin bildirisi bu cümleyle başlıyor. Bu ifade Türkçede ‘günah keçisi’ anlamına geliyor. Yazarlara kendi başlarına yazmak yeterli gelmediği için kolektif olarak tamamlanacak bir seri roman projesine başlamışlar.
Karona virüsü salgını nedeniyle alınan güvenlik önlemleri kapsamında karantinada yaşayan yazarları bir araya getiren projenin fikri ödüllü yazar Ana Margarida de Carvalho tarafından ortaya atılmış. Carvalho kısa süre içinde 40’tan fazla yazardan olumlu yanıt almış.
Yazarların kendi ifadesiyle “bu ortak kültürel direniş projesinde” şimdi 46 yazar ve 46 görsel sanatçı birlikte çalışıyor ve kolektif olarak bir seri roman ortaya çıkarıyorlar. Seri romanın ilk bölümü, küresel bir pandemiye neden olan bir virüsün tedavisini bulmaya çalışan bir grup bilim insanın hikâyesiyle açılılıyor. Bir önceki bölümün devamı niteliğinde olan yeni bir bölüm, her gün farklı bir yazar tarafından yazılıyor. Her yazar, hikâyenin kurgusuna, konusuna ve karakterlerine yeni bir yaklaşım getiriyor. Bir görsel sanatçı bölüm için özel çizim yapıyor. Böylece romanın yanı sıra bir görsel arşiv de oluşturuluyor.
Seri romanın yazarları arasında Portekizin ünlü kalemleri Gabriela Ruivo Trindade, Afonso Reis Cabral ve Nara Vidal yer alıyor. Seri romanın son bölümünün Camilo Castelo Branco Ödüllü Luísa Costa Gomes tarafından yazılacağı duyuruldu.
İlk çıkışında Portekizce olan seri roman, projeye çevirmenlerin de katılmasıyla birlikte İngilizce, Fransızca, Felemenkçe ve İtalyanca’ya da çevrilmeye başlamış.
Projenin moderatörlüğünü de yapan yazar Carvalho, Guardian’a verdiği demeçte, “İnziva biz yazarlar açısından kitaplarımızı yazmak için odaklanmamıza yarayan iyi bir koşul bile olabilir. Ancak, bu olumlu durum küresel bir felaket yaşadığımız bu süreçte boğucu oluyor,” diyerek sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu yüzden, eve kapanıp kendi kendime yazmak yerine duvarlarımızı edebiyat yoluyla kırmanın daha ilginç olabileceğini düşündüm.”
Kollektif romanın çevirisini üstlenen isimlerden Victor Meadowcroft projenin, “neredeyse sona yaklaştığını” ve hikâyenin sadece bir ayda Facebook’ta yaklaşık 15 bin 500 takipçi kazandığını söylüyor. Romanın İngilizce versiyonu projenin web sitesinde takip edilebilir.