İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından Koç Holding Enerji Grubu Şirketleri Aygaz, Entek, Opet ve Tüpraş sponsorluğunda düzenlenenve Mehmet Birkiye’nin küratörlüğünde gerçekleştirilen 28. İstanbul Tiyatro Festivali, son haftasında yerli ve uluslararası gösterileri ağırlamaya devam ediyor.
Bol ödüllü yazar, yönetmen, oyuncu, sahne tasarımcısı Yiğit Sertdemir imzalı Bagajdaki Balta, 12-13 Kasım’da Alan Kadıköy’de; usta yönetmen Nikita Milivojević’in Sırbistan Shakespeare Festivali için sahnelediği Macbeth, 12-13 Kasım’da Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda; ödüllü yazar ve dramaturg Zeynep Kaçar’ın ikinci romanı Yalnız, Ümit Erlim ve Başak Kıvılcım Ertanoğlu’nun yorumuyla 13-14 Kasım’da Üsküdar Tekel Sahnesi’nde; çağdaş tiyatromuzun büyük ustası Şahika Tekand’ın, kurucusu olduğu Studio Oyuncuları için yazıp yönettiği yeni oyunu Ölüyor mu ne?, 16-17 Kasım’da Alan Kadıköy’de ve tiyatromuzun çınarlarından Ayşe Emel Mesci’nin yönettiği, Heiner Müller imzalı Medea–Material, 16 Kasım’da Üsküdar Tekel Sahnesi’nde tiyatroseverlerle buluşacak.
Festival çağımızın en önemli yönetmenlerinden Thomas Ostermeier’in yönetiminde, yıldız oyuncu Lars Eidinger’in başrolünde oynadığı III. Richard ile kapanışını yapacak. Thomas Ostermeier ile topluluğu Schaubühne Berlin, III. Richard ile 18 ve 19 Kasım’da Zorlu PSM’de 10 yılın ardından festivale tekrar konuk olacak.
Haftanın Oyunları
Bagajdaki Balta
12 Kasım Salı 20.00 / Alan Kadıköy
13 Kasım Çarşamba 20.00 / Alan Kadıköy
Yazar, yönetmen, oyuncu, sahne tasarımcısı olarak pek çok ödülün sahibi Yiğit Sertdemir, kurucularından biri olduğu Kumbaracı50 ile, beş yıllık bir aradan sonra kaleme aldığı ilk oyun Bagajdaki Balta ile festivale konuk oluyor. Bir zamanlar yaşanmış ve olamamış bir aşkın özneleri bir gece vakti park edilmiş bir arabanın önünde buluşuyor ve geçmiş, bugün, yarın konuşulurken zamanlar, kişiler, türler birbirinin içine giriyor. 2022 Afife Tiyatro Ödülleri’nde Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu seçilen Pınar Güntürkün ile Aziz Caner’i buluşturan Bagajdaki Balta prömiyerini festivalde yapıyor. Kurulduğu 2009’dan bu yana her sezon repertuvarına kattığı yeni yapımlarla ülkemizin en üretken özel tiyatrolarından biri olan Kumbaracı50’nin 51. yapımı, Yiğit Sertdemir’in ise kaleme aldığı 16. oyun olan Bagajdaki Balta, 12 ve 13 Kasım’da Alan Kadıköy ve Kadıköy Belediyesi’nin değerli işbirliğiyle Alan Kadıköy’de sahnelenecek.
Macbeth
12 Kasım Salı 20.00 / Cemal Reşit Rey Konser Salonu
13 Kasım Çarşamba 20.00 / Cemal Reşit Rey Konser Salonu
30 yılı aşan kariyeri boyunca ülkesinde almadığı tiyatro ödülü neredeyse kalmamış, Uluslararası Belgrad Tiyatro Festivali’nin direktörü olduğu gibi Sırbistan Shakespeare Festivali’nin de kurucu direktörü Sırp yönetmen Nikita Milivojević, Sırbistan Shakespeare Festivali için sahnelediği Macbeth’te aynı anda hem zamansız hem çağdaş olabilen gerçeküstü bir dünyayı incelikle şekillendiriyor. Özgün Shakespeare yorumları ve estetik olduğu kadar kışkırtıcı rejileriyle izleyiciyi derinden etkilemeyi başaran bol ödüllü yönetmenin tümüyle yeni ve sıradışı yorumu metinde gizlenmiş, ima edilmiş veya söylenmeden kalmış her şeyi harekete geçiriyor ve izleyicilere Macbeth’in bilinçaltında dolaşıyormuş hissi verirken her bir sahnesi şiirselliğiyle izleyicilerin içine işliyor. Cesur ve yenilikçi yorumlarıyla klasikleri 21. yüzyıla taşıyan Milivojević ve 1861’de Avusturya İmparatorluğu zamanında kurulan ve o zamandan beri Sırpların kültürel kimliğine katkı sağlamış en önemli kurumlardan biri kabul edilen Sırbistan Ulusal Tiyatrosu ile Macbeth, N Kolay’ın yüksek katkıda bulunan gösteri sponsorluğunda ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı’nın değerli işbirliğiyle 12 ve 13 Kasım’da Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda seyircilerle buluşacak.
Yalnız
13 Kasım Çarşamba 20.00 / Üsküdar Tekel Sahnesi
14 Kasım Perşembe 20.00 / Üsküdar Tekel Sahnesi
Oyunları beş cilt hâlinde Mitos Boyut Yayınları tarafından yayımlanan ve ülkemizin yanı sıra yurtdışında da sahnelenen ödüllü yazar ve dramaturg Zeynep Kaçar’ın Atillâ İlhan ve Notre Dame de Sion Edebiyat Ödüllerini kazanan romanından uyarlanan Yalnız, geçen sezon Treplev ile beğeni toplayan Başak Kıvılcım Ertanoğlu ve Ümit Erlim’i bir kez daha bir araya getiriyor. Geçmiş ve şimdiki zamanı aynı uzamda büken Yalnız’da yaşam ve ölüm, muhafazakârlık ve özgürlük, seçimlerimiz, düzen ve karmaşa gibi motifler belirgin bir düzlem oluştururken suçlunun ve kurbanın kim olduğu sorusu çözülmesi gereken bir muammaya dönüşüyor. İki farklı zaman diliminde ilerleyerek Feray’ın aylar ve yıllar içindeki değişimini bir ülkenin dönüşümüne paralel olarak izleyen oyun, kimliğinden koparılıp görülmez olan bir kadının kendini bulma, görme ve gösterme çabasını anlatıyor. İKSV 50. Yıl Genç Sanatçı Fonu ile desteklenen oyun, İstanbul Devlet Tiyatroları’nın değerli işbirliğiyle, 13 ve 14 Kasım’da Üsküdar Tekel Sahnesi’nde izlenebilir.
Ölüyor Mu Ne?
16 Kasım Cumartesi 20.00 / Alan Kadıköy
17 Kasım Pazar 15.00 / Alan Kadıköy
Geliştirdiği özgün teknikle adını dünya tiyatro tarihine yazdıran Şahika Tekand, kurucusu olduğu Studio Oyuncuları için yazıp yönettiği yeni oyunu Ölüyor mu ne? Zeus’un ölme ihtimaliyle Olimpos’un zirvesine hâkim olan korku, hırs ve arzular üzerinden iktidar, evlilik, emek, adalet, akıl, fırsat, savaş gibi kavramları ironik bir biçimde ele alıyor. Günümüz dünyasında insan davranışlarına ve yönelişlerine, hafızasızlığa, değerlerin ve kavramların içinin boşaltılması ve ilkesizliğin bir beceri olarak kabul edilmesine ilişkin gerek tragedya gerekse komedya formunda pek çok oyuna imza atmış Şahika Tekand ve onun geliştirdiği Performatif Sahneleme ve Oyunculuk yöntemiyle çalışmalarını sürdüren Studio Oyuncuları ile bu kez Olimpos’un en yükseklerinde dolaşıyor ve tüm bu olguları ironik bir yaklaşımla ele alıyor. Ionesco, Beckett, Aristofanes gibi hem klasik hem çağdaş komedi ustalarının dünyalarıyla selamlaşan oyun, Olimpos tanrılarının dünyanın ve insanlığın geldiği noktada kendi durumlarını tartıştıkları ve anlamaya çalıştıkları bir günde geçiyor. Müzikal bir karaktere de sahip Ölüyor mu ne?, 16 ve 17 Kasım’da, Alan Kadıköy ve Kadıköy Belediyesi’nin değerli işbirliğiyle, Alan Kadıköy’de izleyicilerle buluşacak.
Medea – Material
16 Kasım Cumartesi 20.00 / Üsküdar Tekel Sahnesi
Mitolojiyle tarihin, anılarla rüyaların iç içe geçtiği şiirsel bir kurguda yıkıcı ama umut vadeden bir gelecek tasviri sunan Medea–Material, Ankara ve İstanbul Devlet Tiyatroları işbirliğiyle ilk kez Türkçe sahneleniyor. Medea–Material’ı 1982’de Berlin Duvarı yıkılmadan önce kaleme alan Heiner Müller, insanlığın karşı karşıya olduğu küresel tehlikeleri, yaşadığı travmaları son derece zengin bir imgelem gücüyle sahneye taşıyor. Medea–Material’da bir kez daha tüm insanlığı ilgilendiren sorular soruyor ve “dördüncü duvarı” ortadan kaldırarak izleyicileri de yaratıcı yolculuğuna dahil eden Müller, Medea’yı bir karakterden ziyade materyal olarak ele alıyor ve karakter, yapı, anlatı ve performans öğelerinde yarattığı bağlantılar ve karşıtlıklarla Medea miti üzerinden batı uygarlığını analiz ediyor. Tiyatromuzun çınarlarından Ayşe Emel Mesci’nin yönettiği ve “dördüncü duvarı” ortadan kaldırarak izleyicileri de yaratıcı yolculuğuna dahil eden Medea – Material, 16 Kasım’da Üsküdar Tekel Sahnesi’nde izlenebilir.
III. Richard
18 Kasım Pazartesi 20.00 / Zorlu PSM Turkcell Platinum Sahnesi
19 Kasım Salı 20.00 / Zorlu PSM Turkcell Platinum Sahnesi
Alışılmış kuralları yıkmayı ve ezber bozmayı seven Thomas Ostermeier ile topluluğu Schaubühne Berlin, 10 yılın ardından festivale bir başyapıtla dönüyor. Her yapımıyla tiyatro tarihinde yeni bir sayfa açan yönetmen, Shakespeare’in orijinal metnine sadık kalırken etkili bir dekor ve gösterişli kostümlerle, canlı müzik eşliğinde III. Richard’ı kötülüğün doğasına derinlemesine dalan teatral bir gerilim olarak yeniden kurguluyor. Sahneye koyduğu her eser izleyiciler tarafından büyük coşkuyla karşılanan yönetmen ve festivale daha önce konuk olan Nora Bir Bebek Evi, Hamlet ve Bir Halk Düşmanı yapımlarıyla İstanbul Tiyatro Festivali takipçilerini derinden etkileyen topluluk, bu kez dünya sahnelerini kasıp kavuran III. Richard ile İstanbul’a geliyor. Ostermeier’in ifadesiyle “uygar bir toplumda asla gerçekleştirmeyi göze alamayacağımız en karanlık arzularımızı sahneleyen” III. Richard izleyicilere, üzerine düşünecekleri çok şey sunuyor. Richard’ın yüzyıllardır yitirmediği cazibesinin temelinde ise biraz da dizgin vurulamayan, tek bir amaç güden ve keyifle sergilediği ahlaksızlığı yatıyor. 2012’de Hamlet rolündeki unutulmaz performansıyla İstanbullu tiyatroseverlerin kalbinde taht kuran Lars Eidinger, bu defa tüyler ürperten bir baştan çıkarıcılıkla canlandırdığı III. Richard rolüyle karşımıza çıkıyor. Eleştirmenlerin “karanlıkta bile parlıyor” sözleriyle övdüğü Eidinger, III. Richard’da bir rock yıldızına dönüşüyor; seyircide merhametsiz krala karşı umulmadık bir sempati uyandırıyor ve tüm çekiciliğiyle seyirciyi kralın suçlarına ortak ediyor. MeylDiageo’nun katkı sağlayan kuruluş olarak destek verdiği, III. Richard, Zorlu PSM’nin yüksek katkıda bulunan mekân sponsorluğunda, 18 ve 19 Kasım’da Zorlu PSM’de sahnelenecek.
Çocuklara Özel Atölyeler
İKSV Alt Kat 28. İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında, 12 ve 14 Kasım tarihlerinde Baba Sahne‘de çocuklara özel Sevinç Erbulak ile Kitap Okuma ve Tiyatro Sahnesi Keşfi etkinliğini düzenleyecek. Çocuklar, tiyatronun sahne arkasını, bir oyunun nasıl gerçekleştirildiğini, İKSV’nin 2019’da çocuklar için yayımladığı Tiyatroda Bir Gün kitabının yazarı Sevinç Erbulak’la deneyimleyecek. 4-9 yaş arası çocuklar için ücretsiz olarak gerçekleştirilecek etkinliklere katılım için rezervasyon gerekiyor. Festivalin ücretsiz yan etkinlik takvimi hakkında ayrıntılı bilgi için tiyatro.iksv.org/tr/yan-etkinlikler adresini ziyaret edebilirsiniz.
Festivalin programı tiyatro.iksv.org/tr/program adresinden ve festivalin ücretsiz yan etkinlik takvimi tiyatro.iksv.org/tr/yan-etkinlikler adresinden takip edilebilir.
