Türkiye’nin ilk ve tek uluslararası mimarlık bienali olan Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali (IABA), sekiz yıllık uzun bir aranın ardından “ARADA / In-Between” temasıyla kente geri dönüyor. Prof. Dr. C. Abdi Güzer başkanlığındaki bienal, 3-9 Kasım 2025 tarihleri arasında Pil Fabrikası ve Mimar Sinan Kongre Merkezi’nde mimarlık, kent ve küresel krizler üzerine çok sesli bir diyalog vadediyor.
4.5: Bir Geçiş Manifestosu
Mimarlar Odası Antalya Şubesi tarafından düzenlenen IABA, 2017’deki Süreklilik temasından sonra, pandemi ve küresel belirsizlikler nedeniyle ertelenen 5. edisyonunu özel bir atıfla, “4.5” başlığıyla gerçekleştiriyor. Bu sıra dışı isimlendirme, sadece tamamlanamayan bir döngünün hatırlatıcısı değil; aynı zamanda olağana dönüş, yeniden başlama ve “aralıkta kalma” hâlini simgeleyen güçlü bir manifestoya dönüşüyor. IABA 4.5, mimarlık pratiğinin küresel kırılmaların ortasında kendisini nasıl yeniden konumlandıracağını sorguluyor.
ARADA – İki Kutup Arasındaki Yaratıcı Gerilim
Bienalin küratörleri Prof. Dr. Lale Özgenel ve Hazal Türkyılmaz’ın belirlediği “ARADA” teması, mimarlık ve kent yaşamının günümüzde sıkıştığı ikilikleri merkeze alıyor. Yerel ile küresel, gelenek ile inovasyon, fiziksel mekân ile dijital evren arasındaki akışkan sınırlar, “arada olma” hâlini tetikliyor. Bu tema, sadece bir konumlanmayı değil, aynı zamanda bu gerilim alanını bir fikir üretme ve eleştirel keşif zemini olarak görmeyi öneriyor.
Bienal, mimarlığı; yapay zekâ, iklim krizi, göç ve yerinden edilme, hegemonik teknoloji, sosyal adalet ve kent kimliği gibi küresel ve yerel ölçekli meselelerin kesişim noktasında yeniden tartışmaya açıyor. “Yeni Dünya Düzeninde Mimarlık ve Kent Nereye Evriliyor?” çerçeve sorusuyla, bu eşiksel alanları keşfetmeye ve mimarlığın bu krizler karşısındaki potansiyelini görünür kılmaya odaklanıyor.
Mekânın Dönüşümü ve Diyalog Alanları
IABA 2025, mimarlık tartışmasını kentin iki önemli ve sembolik mekânına taşıyor:
Pil Fabrikası Yerleşkesi: Endüstriyel mirasın yeniden işlevlendirilerek bir sanat ve mimarlık sahnesine dönüştürülmesi, “arada” kavramının fiziksel karşılığını sunuyor. Ana sergi, açık çağrı seçkileri ve deneysel mimarlık üretimleri bu çok katmanlı, geçmişle geleceği buluşturan mekânda hayat bulacak.
Mimar Sinan Kongre Merkezi: Bienalin entelektüel merkezi olarak hizmet verecek olan merkezde, davetli konuşmacıların yer alacağı paneller, sunumlar ve uluslararası karşılaşmalar gerçekleşecek.
Antalya, bir hafta boyunca sergiler, atölye çalışmaları, mimar ve sanatçı turları, kent yürüyüşleri ve disiplinler arası etkinliklerle zenginleşen bir diyalog platformuna dönüşecek.
Mimarlık kültürü, salt profesyonellere ait bir alan olmanın ötesine geçerek, kentliyle ve toplumla kurduğu ilişkiyi güçlendirmeyi hedefleyen IABA 4.5, tüm mimarlık camiasını ve kent kültürüne ilgi duyan herkesi bu kolektif deneyimi paylaşmaya ve “arada kalma” hâlini yaratıcı bir fırsata dönüştürmeye davet ediyor.
