‘Tarihin sıfır noktası’ olarak tarif edilen Urfa’ya bağlı Göbeklitepe örenyeri, yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı olmuş, yaşadığımız korona virüsü salgını sürecinde de sanalmuze.gov.tr üzerinden de online ziyarete açılmıştı. İsrail’in en eski günlük gazetelerinden Haaertz’in haberine göre UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Göbeklitepe’de yeni geometrik desenler keşfedildi.
Yaklaşık 11 bin 500 yıl önce inşa edilen bu esrarengiz monolitler keşfedildikleri günden bu yana pek çok arkeoloğun zihnini meşgul ediyor, sorular sorduruyordu. İsrailli arkeologların keşifleri, Dünyanın en eski tapınağı denilen Göbeklitepe’nin düşünülenden daha karmaşık olduğunu ve dönem şartlarında imkansız denecek kaynak ve planlamaya sahip olduğunu ortaya çıkardı. Göbekli Tepe’deki en eski üç taş mahfaza üzerinde yapılan çalışmalar, bu yapıların mimari planının altında yatan gizli bir desenin, özellikle de bir eşkenar üçgenin varlığını ortaya koydu.
Tel Aviv Üniversitesi’nden Gil Haklay ve Avi Gopher ise bu keşfin önemini “Bu da şu ana kadarki Göbeklitepe araştırmacılarının öne sürdükleri fikirlerin aksine, üç mahfazadan oluşan yapının tek bir birim olarak tasarlandığını ve muhtemelen aynı zamanda inşa edildiğini gösteriyor” cümleleriyle ifade etti. Buna göre, Göbekli Tepe’yi inşa edenlerin, yazının ya da tekerleğin icadından binlerce yıl önce geometrik prensipleri anladığı, hatta söz konusu prensipleri inşaat planlarına uygulayabildikleri sonucu ortaya çıkıyor. Arkeolog Gil Haklay da yapının tahmin edilenden çok daha karmaşık olduğunu gösterdiklerini belirtti.
