Araştırmalar, dünyaca tanınan barok heykeltıraş Bernini tarafından Papa için yapılmış ve bir Alman şatosunda gizlenmiş, oldukça gerçekçi ve ürkütücü mermer bir kafatasını ortaya çıkardı. Kafatası şimdi Dresden kentindeki State Art Collections (SKD), Gemäldegalerie Alte Meister’de sergileniyor.
Gerçek gibi görünmesi için Carrara mermerinden ustaca yontulmuş gerçek boyutlu kafatası, Dresden’in güneyindeki Pillnitz Şatosu’nda uzun yıllar sergilendi. Küratör Claudia Kryza-Gersch, ressam Caravaggio’yu odağına alan bir başka sergi için karşı karşıya kaldığı kafatasını Dresden Devlet Sanat Koleksiyonları’nın restorasyon atölyesine getirdi.
Koleksiyonun Bir Parçası
The Art Newspaper’ın haberine göre, küratör, kafatasını cam bölmenin dışarısında görmenin farklı bir deneyim olduğunu dile getirirken “Tam anlamıyla şaşkına döndüm. Korkutucuydu ve kendine has bir aurası vardı” diye konuştu. Kafatası, II. Augustus’un (Saksonya hükümdarı, Polonya Kralı ve Litvanya Dükü) 1728’de satın aldığı Roma’daki Chigi ailesinin koleksiyonunun bir parçasıydı.
“Şaka Gerçek Oldu”
Öte yandan restorasyon atölyesinde heyecan yarattı. Kryza-Gersch “Herkes (kafatasına) aynı tepkiyi verdi” dedi. “Bir masanın etrafında durmuş ona bakıyorduk. Soru, bunu kimin yaptığıydı. Roma kökenli olduğu için biri şakayla karışık ‘belki de Bernini’dir’ dedi”.
Dresden envanterlerini ve arşivlerini araştırmaya başlayan küratör, II. Augustus’un baş sanat alıcısı Raymond Le Plat’ın yazışmalarında “ünlü kafatası”ndan ve sanatçı Gian Lorenzo Bernini’den söz ettiğini öğrendi. Bu aşamada ise “şakalar gerçek oldu” diye yorumladı.
Ölümün Yakınlığının Hatırlatıcıları
Daha detaylı bir araştırma için Chigi arşivlerini ve Bernini literatürünü tarayan küratör, VII. Alexander 1655’te Papa olarak atandıktan üç gün sonra, Bernini’yi lahiti ve çeşitli sanat eserleri için görevlendirdiğini buldu. VII. Alexander papalık tahtına çıktıktan hemen sonra, Roma’da veba patlak verdi. O esnada artık hepimize tanıdık gelen önlemleri getirdi: Maskeler, karantinalar ve sokağa çıkma yasağı…
Papa, ölümün yakınlığının hatırlatıcıları olarak oyulmuş kafatasını masasının üzerinde; lahit kapağını ise yatağının altında tuttu.
5 Eylül’e Kadar Ziyarete Açık
Kafatası, Dresden’deki State Art Collections’da açılan “Bernini, the Pope and Death” adlı sergide, 5 Eylül’e kadar ziyarete açık olacak. Sergilenen İki düzine işin arasında, elini kafatasına koyan VII. Alexander’ın bir portresi de yer alıyor.
Sergi sürecinde uzun yıllardır kime ait olduğu bilinmeyen nadide mermer eserin yaratıcısı öğrenilmiş oldu, eser ilk kez Bernini adı eşliğinde izleyiciyle buluştu. Kryza-Gersch konuyla ilgili olarak “Bu sefer tüm parçalar güzel bir yapboz gibi bir araya geldi” diye konuştu.
