Türkiye’nin dünyaca tanınmış mimar, şehir ve bölge planlama uzmanlarının, sosyolog, psikolog ve arkeologlarının, bürokrasi, hukuk, iletişim, televizyon ve yayın dünyasından isimlerinin gönüllülük esasıyla bir araya gelerek kurduğu Ortak Akıl-Antakya Platformu, Antakya’nın yeniden ayağa kaldırılması için bir değerlendirme raporu yayınladı.
Emre Arolat, Murat Tabanlıoğlu, Prof. Dr. Ece Ceylan Baba ve Levent Erden’in öncülüğünde kurulan ve danışmanlığını Prof. Dr. İlhan Tekeli’nin üstlendiği Ortak Akıl Antakya Platformu’nun “Antakya’nın Yeniden İhyası için Yürütülen Planlama ve İmar Faaliyetlerine Dair Kısa bir Değerlendirme” başlığı ile yayınlanan raporunda, uzman isimlerin depremin üzerinden geçen bir yıllık sürece dair ortak değerlendirmesiyle birlikte, 6-20 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş ve Samandağ depremleri sonrası büyük yıkıma uğrayan şehirlerimizin, yerel halkın da katılımcı olacağı sağlıklı bir planlama izlenerek, tarihi ve kültürel doku göz önüne alınarak nasıl yeniden canlandırılabileceğine dair önemli sorular ve öneriler yer alıyor.
Rapordan Başlıklar
22 Ocak 2024 tarihinde yayımlanan ve deprem sonrası bir yıllık sürecin değerlendirildiği raporda Ortak Akıl-Antakya Platformu’nun ulaştığı sonuçları ve tespit ettiği eksikleri ise şöyle özetlemek mümkün;
Planlama ve Koordinasyon ciddi bir sorun:
Sahada etkin ve yaygın iletişimi sağlayacak koordinasyon ofisleri kurulmalı ve planlama çalışmalarını yürütmelidir.
Şehirliler etkin rol almalı:
Depremden etkilenen şehirliler, planlama süreci ve yeniden imar faaliyetlerine “pasif hizmet alan depremzedeler” pozisyonunda bırakılmamalı, onlara söz hakkı verilmeli.
Uzmanlara görev verilmeli:
Yeniden inşa çalışmaları için önceliğin yerel aktörlere verilmesi gerekiyor. Önce yerelde talep oluşmalı, ardından koşullara göre taleplerin nasıl gerçekleştirileceği konusunda tasarımcı ve uzman desteği sağlanmalıdır.
Standartların en hızlı şekilde belirlenmesi gerekiyor:
Deprem sonrası yeniden planlama sürecinde olası bir afetin, bir daha böyle bir yıkıma neden olmaması için inşaat kalitesi yükseltilmeli ve bu da katı yönetmeliklerle somutlaştırılmalı.
Etaplama yapılmalı:
Planlamanın en zor kısmının yol haritasını belirlemek olduğunu unutmadan, tek hamlelik çözümler yerine süreç etaplara bölünmeli ve her aşama için açıkça ilan edilen hedefler konmalı.
Kaynak tahsisi konusu:
Yerelde somut sonuçlar doğuracak aktörlere, kamunun koyacağı standartlara ve yeniden inşa modeline uymak koşuluyla kaynakların dağıtılması konusu ele alınmalı.
Ortak Akıl-Antakya tarafından hazırlanan 22 Ocak 2024 tarihli raporun “Sonuç” kısmında detaylı açıklamalara buradan ulaşabilirsiniz.