Büyüdüğümüz Evi Geride Bırakmak

İzmir’deki Monitor, “Büyüdüğümüz Ev(‘i geride bırakmak) / (Leaving) The House Where We Grew Up” başlıklı sergiyi 17 Aralık’a kadar ziyaretçilerle buluşturuyor. Bornova’da yer alan Mainetti Köşkü’nün odalarına yayılan sergi; uyuma, rüya görme ve bilinçdışına ulaşma hâlleri üzerinden kendimiz ve içine doğduğumuz dünya hakkında bildiklerimiz ve henüz karşılaşmadıklarımız için buluşma alanı yaratma amacı taşıyor.

Gözde Mimiko Türkkan, Deniz Gül, Monica Papi, Volkan Aslan ve Tolga Balcı’nın çalışmalarını bir araya getiren sergi, SAHA Derneği’nin bağımsız sanat inisiyatiflerinin sürdürülebilirliğine yönelik fonu ve BAYETAV Sanat’ın mekân desteğiyle gerçekleşiyor.

Sergi, zamanın doğrusal olmadığı bir düzende algımızın ulaşabileceği derinliklerin peşine düşerken, bu yolda Mircea Eliade’nin evrenin imgesi olarak tanımladığı ‘ev’ metaforundan yararlanıyor. Terk ettiğimiz ev, geride bıraktığımız dünyanın kaydıdır. Fakat kaydedilen verinin görünürlüğü gündüz gözüyle mümkün olmayabilir; burada devreye bilinçdışı ve bu derinliklere inmek için akla ilk gelen rüyalar girer.

Sergideki işlere bakıldığında, Tolga Balcı’nın “Cephe Kavakları” isimli ses yerleştirmesinin sanatçının kendi oğlunun ses kayıtları üzerinden şekillendiğini görmek mümkün. Kendi çocukluğuna dair sahip olamadığı kayıtların yerine kendisine en yakın kişi olarak tanımladığı oğlunun düşlerini koyan Balcı, saklanmanın seçenek olmadığı gecede kendisiyle karşılaşıyor.

Gözde Mimiko Türkkan “Innergy / Watery Incantations” isimli çalışmasında, uykuya dalmadan hemen önce anlatılan masalların izinden gidiyor. Masalın olağanüstü karakteri su olarak izleyici karşısına çıkarken, Türkkan’ın anlatımında su, kadim bilgilerin taşıyıcısı konumunda. Suyun hikâyesi ise izleyiciyi bilincin derinliklerini sorgulamaya itiyor.

İlginizi çekebilir:  Dayanışma için "Umut ve Güven"

Deniz Gül’ün “Altın Toz” isimli video çalışmasının zaman dilimi gün batımına ait. Bu çalışmada bir
ekskavatör gelip toprağı olduğu yerden kaldırırken karşısında öylece duran bir adam göze çarpıyor. Görüş açısını yitirmeye razı gelip toz bulutunun içinde olup biteni izlemek, yere köklenirken gökle temasa geçmek mümkün müdür? Yoksa her şeyin alt üst olmasına izin vermek kayıtsızlık mıdır? “Altın Toz” evlerin, kimi zaman insanların yok olup yerine yeni yaşam biçimlerinin inşa edildiği düzenin ve her geçen gün daha çok yıkıma maruz kalan şehrin unutmaya dayalı yanından doğuyor.

Sanatçılardan Monica Papi, “Anapnoi” başlığı altında Gerhard Rühm’ün Nefes Şiiri çalışmasına nazire olarak performatif bir video çalışması üretiyor. Papi’nin nefes alıp verişin harekete geçirdiklerini, boşluk kavramını devre dışı tutarak tanımladığı bu çalışmada elinde aynasıyla gezinen bir karakter yer alıyor. Bu ayna görüntüleri yansıtmanın yanı sıra güneşin gökyüzünden eşliğiyle, karşılaştığı zemin üzerine gölge düşürüyor. Yansıyan ve gölgenin birbirine eş olmayışı gibi, bir solukla içeri alınan ve dışarı bırakılan şey de birbirinden farklı. Fakat derinliklere inildiğinde zıtlıkları etrafa yayan tek bir kanal var.

Öte yandan, Volkan Aslan’ın “Lovebirds” ve “Serenity” isimli videoları ateş metaforunu merkezine alırken sergideki son çalışmaları oluşturuyor. Videodaki porselen bibloların sakince yanıp yok olmayışı, büyülü ateş karşısında dayanıklı bir şekilde durup aydınlanmanın ön koşulunu sağlayan ruhları anımsatıyor.