Yaz aylarında British Museum’da patlak veren hırsızlık skandalında müze, eski küratörü Peter Higgs’e hırsızlık suçlaması ile dava açtı. İlk duruşması görülen davada British Museum, eski küratörlerinden Peter Higgs’i en az 1.800 eseri çalmak veya zarar vermek ve birçoğunu eBay’de satmakla suçluyor.
27 Mart’ta görülen davada mahkeme, British Museum’un binlerce eseri çaldığını söylediği eski küratörün, müzeden çaldığı mücevher ve takıları iade etmesi kararını verdi.
Mahkeme belgelerine göre müze, bir zamanlar müzenin Yunan ve Roma Antik Eserleri bölümünü yöneten eski küratör Peter Higgs’in koleksiyonlarından 1.800’den fazla eseri çaldığını ya da zarar verdiğini ve bu eserlerin yüzlercesini eBay’de sattığını iddia ediyor.
Müze yetkilileri ayrıca Higgs’ten internet üzerinden sattığını iddia ettikleri diğer eserlerin nerede olduğunu açıklamasını da istiyor. Mahkeme belgelerinde Peter Higgs’in kendisine yöneltilen suçlamaları reddettiği belirtiliyor.
Dört Hafta İçinde Geri Ver
Londra’daki duruşmada, mahkeme başkanı hakim Heather Williams, Peter Higgs’in dört hafta içinde tüm eserleri iade etmesini emretti. Yargıç Williams ayrıca online ödeme şirketi PayPal’ın Higgs’in eBay hesaplarına ilişkin verileri, işlem geçmişi de dahil olmak üzere açıklamasını talep etti.
Kayıp müze eşyaları arasında, bazıları binlerce yıllık olan değerli taşlar ve mücevherler de bulunuyor.
Higgs Konuşmuyor
The Times gazetesi Peter Higgs ve ailesine ulaşmaya çalıştı ancak cevap alamadı. Mahkeme belgelerinde ise müzenin avukatları küratörün “ciddi zihinsel gerilimden mustarip” olduğunu ve “suçlamalara etkili bir şekilde yanıt veremediğini” söyledi.
Müze, hırsızlık olaylarının yaşandığı Ağustos ayından bu yana kayıp eserlerden sadece 350 kadarını geri alabildi. Kayıp eserlerin bulunabilmesi için Londra polisi soruşturmayı sürdürüyor.
British Museum mahkemede, eski küratör Higgs’in 2009-2018 yılları arasında, müzenin kataloğuna kaydedilmemiş eserler de dahil olmak üzere eserleri gasp etmek için “görevini kötüye kullandığına” dair “güçlü kanıtlara” sahip olduklarını söyledi. British Museum, Higgs’in eserlerin çoğunu eBay üzerinden en az 45 farklı alıcıya sattığını iddia ediyor. Bu alıcılar arasında ABD ve Danimarka’dan kişilerin de bulunduğu iddia ediliyor.
Müze ayrıca başvurusunda eski küratörü, kayıp eserlerin açıklamalarını değiştirmek de dahil olmak üzere müzenin dijital kataloğunu değiştirerek, hırsızlıkları örtbas etmeye çalışmakla suçluyor.
İngiliz gazeteleri uzun süredir Peter Higgs’in skandalın merkezindeki küratör olduğunu yazsa da, Salı günkü duruşmada British Museum ilk kez Higgs’in adını açık açık söyledi.
Terfi de Almıştı
Müze yetkilileri, Higgs’i Temmuz ayında görevini kötüye kullandığı gerekçesiyle işten çıkardığında, Higgs 30 yılı aşkın bir süredir müzede çalışıyordu. Müze, 2021’de Higgs’i Yunan ve Roma Bölümü’nün başına vekaleten getirmişti. Higg’in terfi ettirildiği bölüm, tartışmalı Parthenon Mermerleri de dahil olmak üzere müzenin en değerli eserlerinden bazılarını denetleyen önemli bir pozisyondu.
Peter Higgs, British Museum’da çok gezilen birçok serginin küratörlüğünü yaptı. 2016’daki Sicilya Tarihi ve Avustralya ve Çin’e de giden “Ancient Greeks: Athletes Warriors and Heroes,” isimli sergiler bunlardan birkaçı.
Müzenin hukuk bölümü mahkemeye, kurumun Higgs’i yakın bir zamanda “geri alınamaz duruma gelme” riskine karşı çaldığı eserler hakkında ayrıntı vermeye zorlamaya çalıştığını da söyledi. Avukatlar mahkemede şöyle konuştu: “Eserler kayıp olduğu sürece tekrar tekrar satılacak, sürekli el değiştireceği için, ki büyük ihtimalle yurtdışına çıkarılacak, bu durumda çalınan eserlerin geri alınması daha zor hale gelecek. Müze diğer alıcılarla ne kadar erken irtibata geçebilirse eserlerin kurtarılma ihtimali o kadar artacak.”
