Ayvalık, tarihsel belleğiyle çağdaş sanatın düşünsel derinliğini buluşturan özgün bir sergiye ev sahipliği yapıyor. Küratörlüğünü Beral Madra’nın üstlendiği Büyük Öteki başlıklı çağdaş sanat sergisi, 30 Ağustos 2025 tarihine kadar, uzun süre depo olarak kullanılan eski bir şapel yapısında izleyiciyle buluşuyor.
Geçmişten Bugüne: Sanat, Birey ve Sistem
Yıllar boyunca farklı amaçlarla kullanılan ve zamanla özgün işlevi unutulan yapı, temizlik ve düzenleme çalışmalarının ardından yeniden hayat buldu. Mimari detaylarıyla bir ibadethane olduğu anlaşılan mekân, bu keşifle birlikte Ayvalık’ın kolektif belleğinde yeni bir pencere açtı. Sergi metninde, bu karşılaşma “Ayvalık’ta rastlanabilecek ama her zaman deneyimi bilinmeyen rastlantılardan biri” olarak tanımlanıyor. Sergi, bu rastlantıyı bir başlangıç noktasına dönüştürerek mekânı kültür ve sanat üretimiyle yeniden tanımlıyor.
Serginin kavramsal çerçevesi, Fransız psikanalist Jacques Lacan’ın “Büyük Öteki” kavramı üzerinden kuruluyor. Bireyin dışında işleyen ama yaşamını derinden şekillendiren güçler—devlet, yasa, din, tarih ve dijital düzen—bu sergide eleştirel bir bakışla irdeleniyor. Lacan’a göre, Büyük Öteki, her zaman oradadır; bireyi izler ve yönlendirir, ancak talepleri tam anlamıyla kavranamaz. Slavoj Zizek’in yorumuyla bu yapı, bireyin toplumsal düzene uyum sağlamasını gözeten ama asla tam olarak ulaşılamayan bir sistemdir.
Bu düşünsel temel doğrultusunda, sergide yer alan sanatçılar günümüz dünyasında neo-kapitalizmin, post-hakikat çağının ve dijital tahakkümün birey üzerindeki etkilerini tartışmaya açıyor. Savaş politikaları, otoriter rejimler, ayrımcılık ve kutuplaşma gibi güncel sorunlar karşısında çağdaş sanat bir direniş alanı olarak öne çıkıyor.
Sergide yer alan sanatçılar: Alev Gözonar, Coşar Kulaksız, Elvan Alpay, Ferhat Özgür, Gonca Sezer, Murat Akagündüz, Nazan Azeri, Nejat Çınar, Nilhan Sesalan, Selçuk Artut, Serhat Öztürk, Sibel Sümer, TUNCA ve Vahap Avşar. Her biri kendi disiplininde güçlü bir üretim geçmişine sahip sanatçılar, bu kez Ayvalık’ın tarihsel bir yapısında bir araya gelerek kolektif bir düşünsel zeminde buluşuyor. Mekâna özgü kurgulanan sergi, geçmişin izlerini taşıyan bir binada bugünün meselelerine ışık tutmayı amaçlıyor.
Ayvalık Belediyesinin desteği ile açılan sergi, İsmet Paşa Mahallesi, Muhabbet Sokak No:23’de Savoli adlı cafeye ait müstakil mekanda ziyaret edilebilir.
