Avusturya’da Leh bir anne ile Çek bir babanın kızı olarak dünyaya gelen ve Türkçe dahil sekiz dili çok iyi derecede konuşan Berlinli müzisyen Petra Nachtmanova, saz çalan az sayıdaki Batı Avrupalı müzisyenlerden biri.
2 bin yıldır kuşakları bir araya getiren sazın, yüzyıllardır nasıl hâlâ birçok kültürün kalbinde yer aldığını öğrenmek isteyen Nachtmanova, Berlin’den yola çıkıp yedi ülke, 10 bin kilometre aşarak sazın doğum yeri Horasan’a gidiyor.
Bir Yol Belgeseli
Yönetmen Stephan Talneau’nun, Nachtmanova’nın bu yolculuğunu bir yol belgeseli haline getirdiği “Saz” filmi, 38. İstanbul Film Festivali’nde yaptığı dünya prömiyerinin ardından şimdi BluTV’de seyirciyle buluşmaya hazırlanıyor. “Saz”, 7 Ağustos’tan itibaren BluTV’de!
Berlin Humboldt Üniversitesi’nde Orta Asya üzerine eğitimini sürdüren Petra Nachtmanova, Türk göçmenlerin 50 yıl önce Almanya’ya getirdiği ve hâlâ ilk günkü gibi tutkuyla yaşatılan köklü saz geleneği ile Kreuzberg’de tanışıyor.
Aylar süren araştırmaları sırasında, zamanı ve sınırları aşmış bu çalgıya dair yüzlerce soruyla karşılaşan müzisyen, bu telli çalgının efsanevi kökenlerini aramak için sırtında bağlamasıyla hayatının yolculuğuna çıkıyor.
Yolculuk Berlin’den Başlıyor
Berlin’den başlayan yolculuk, Balkanlardaki gizli köyler üzerinden kalabalık İstanbul’a, oradan Anadolu’nun tepelerini aşarak Kafkas Dağlarına ve Azerbaycan aşıklarına ulaşarak, sazın doğduğuna inanılan gizemli Horasan Bölgesi’nde son buluyor. Petra Nachtmanova, sembolik anlamları olan bu şehirlerden geçerek orada yaşayan müzisyenlerin hissettikleri ve anlattıkları üzerinden, ezgilere konu olan, yazılmamış efsaneleri ortaya çıkarmayı amaçlıyor.
Müzik Erbapları…
Bosnalı saz ustalarıyla, takım elbiseleriyle dağlara çıkan müzik erbaplarıyla ve Blues Rock’un muhtemel mucitleri Türkmenlerle tanışan yetenekli müzisyen, her karşılaşmada tek bir şey istiyor: “Bana eve götürebileceğim bir şarkı çalın.” Başlardaki kuşkucu şaşkınlık yerini önce hayranlığa, en sonunda da derin bir güvene bırakıyor.
Belgeselde Nachtmanova, sazın öyküsünü Erkan Oğur, Erdal Erzincan, Murat Ertel, Gjovali Shani, Bosnalı Saz grubu “Sevdah”, Suat Kaya, Ayşe Sewaqî, Aşık Mübariz Aliyev ve Seyed Arash Shahriyari gibi müzisyenlerle birlikte keşfediyor.
Öznel Bir Bakış
Müziğin gücünü gösteren ve dünyanın sınırlarını zorlayan “Saz”, kültürler ve zaman arasında köprü kuran bir yol filmi. Film sektöründe 12 yıllık deneyime sahip yapımcı, editör ve yönetmen Stephan Talneau’nun ilk filmi “Saz”, bir Avrupalı’nın gözünden insanların ortak kültürünü arayış yolculuğu. Yapımcılığını C. Cay Wesnigk’in üstlendiği Anthromedia yapımı belgesel; öznel bir bakışla şehirden şehre, yaylalardan dağlara, kültür ve zamanlar arasında köprü kurarak sazın özüne çıkılan yolculukta türküleri kovalıyor.
Dünya prömiyerini 38. İstanbul Film Festivali’nin Musikişinas bölümünde yapan “Saz” belgeseli, 7 Ağustos 2020 Cuma gününden itibaren BluTV’de Türkiye’deki izleyicilerle buluşmaya hazırlanıyor.