2009 yılında Oregon State Üniversitesi’nin laboratuvarında keşfedilen “YInMn Blue” isimli mavi pigment sonunda sanatçı stüdyolarına girebilecek. 200 yıldır keşfedilen ilk yeni mavi pigment olan YInMn Blue’nun sanatçı malzemesi olarak kullanımı, geçtiğimiz mayıs ayında ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) tarafından onaylandı.
Deney Sırasında Tesadüfen Keşfedildi, Sırada Yeni Kırmızı Var
Kimyager Mas Subramanian ve ekibi YInMn Blue’yu nadir elementler kullanarak yaptıkları deneyler sırasında tesadüfen keşfetti. Artnet.com’un haberine göre, keşfi sonrasında odağına pigmentleri alan Subramanian, yeni bir kırmızı pigment ortaya koymak üzere deneyler yapmaya devam ediyor.
YlnMn Blue pigmenti ise adını itriyum, indiyum ve manganez elementlerinden alıyor.
Boya Üreticilerinin Gözü Bu Renkte
Almanya’dan Kremer Pigmente ile New York’tan Golden Artist Colors şimdiden kendi YlnMn Blue sanat malzemelerini sunuyor. Golden Artist Color’ın Halkla İlişkiler ekibinin başında bulunan Jodi L. O’Dell Artnet News’e yaptığı açıklamada “Pek çok sanatçıya şimdilik materyali satamayacağımızı fakat mümkün olan en kısa sürede onları bilgilendireceğimizi söyledik” diye anlattı.
Öte yandan, süreci hızlandıran ise Ohio merkezli Shepherd Color Company’nin 2016’da pigmenti ticari olarak satma lisansı alması oldu. Oregan Üniversitesi laboratuvarı tek seferde birkaç gram üretim yapabilirken, şirketin tesislerinde yüzlerce kilogram üretildi. Bu gelişmeyi halkın artan ilgisi izledi.
Dış Cephelerde Enerji Tasarrufu İçin Elverişli
YInMn Blue’nun çekiciliğinin nedenlerinden biri opaklığı. Bu da iyi bir astar elde etmek için fazla uygulamanıza gerek olmadığı anlamına geliyor. Ayrıca kızılötesi ışınımı yansıtma özelliğine sahip pigmentin bu özelliği onu serin tutuyor. Bu durum ise onu özellikle binaların dış cephesinde enerji tasarrufu sağlayan uygulamalar için uygun hale getiriyor.
Artnet.com’a göre endüstriyel kullanım için pigmentler satan Shepherd Color’ı çeken de YlnMn’nin bu özelliği. Öyle ki Shepherd Color pazarlama müdürü Mark Ryan, pigment hakkında “Sanat dünyası rengi için seviyor. Endüstriyel dünya ise bina ürünleri için çevresel düzenlemeler açısından yapabileceklerinden dolayı seviyor” dedi.
“Renk Yelpazesindeki Boşluğu Doldurdu”
Pigment görsel çekiciliğe odaklananlara da hitap ediyor. Kimyager Subramanian, Artnet News’e yaptığı açıklamada rengi “Kobalt mavisi veya Prusya mavisine kıyasla çok daha canlı, pigmentin dayanıklılığı ve istikrarı açısından bazı ek avantajlar sunuyor” diye tarif ederken; Kremer’in kurucusu ve başkanı Georg Kremer, bu yeni rengin renk yelpazesindeki bir boşluğu doldurduğunu belirtti. Kremer “YInMn Blue’nun saflığı gerçekten mükemmel” diye ekledi.
Pigment halka sunulmadan önce ise ticari kullanım için yasal onayların alınması gerekiyordu. YInMn Blue, Eylül 2017 itibarıyla ABD’de endüstriyel kaplama ve plastiklerde kullanım için onay almış olsa da, ülkenin sanat tedarik şirketlerinin biraz daha beklemesi gerekti.
Kara Borsası Oluştu
Subramanian “Endüstriyel kullanım için bu durum daha kolay, tüketici kullanımı söz konusu olduğunda, çok daha güçlü testler yapılması gerekiyor” derken “Çevre Koruma Ajansını ikna etmek zor” diye konuştu. YInMn Blue nihayet ABD’nin Toksik Maddeler Kontrol Yasası’nın test gereksinimlerini karşılamış olsa da, kuru pigment tozu olarak değil, yalnızca bitmiş bir boya olarak satışı onaylandı.
Subramanian, pigmentin karaborsasının oluştuğunu, Etsy gibi web sitelerinde YInMn mavisi satışlarını gördüğünü belirtti.
Pahalı ve Nadir Olsa da Sanatçılar Denemek İstiyor
Connecticut’lı sanatçı Michael Rothman ise 2019’da Kremer’ın YInMn Blue pigmentini alarak kendi boyasını üretti. Bahsedilen avantajlarına rağmen YInMn Blue son derece pahalı ve nispeten nadir olmaya devam ediyor.
Derivan’ın YInMn Blue boyasını satan tek ABD perakendecisi olan Maine’deki Italian Art Store’dan Gail Fishback, ürünün mağazadaki en pahalı akrilik boya tüpünden yaklaşık altı katı pahalı olduğunu belirtti. Mağaza boyanın sadece 40 mililitresini 179.40 dolara satıyor.
“Benim için kimya sanattan daha büyüleyici. Ama sanatçı olsaydım yeni bir şeyler denemek isterdim” diyen Subramanian, fiyatına rağmen boyaya olan ilgiye şaşırmadığını paylaştı.