SALT’ın, Türkiye’nin modernleşme sürecini farklı yönleriyle ele alan Modern Denemeler serisinde yer verilen SALON nesneye ve nesnenin ortamına dair bir program.
Araştırma, tarih yazımında önceliği Cumhuriyet’in ilk yıllarına kaptırmış 1960’lar Ankara’sından, yalın ve özenli bir gerçek mekândan yola çıkar, döneme özgü biricik tasarım örneklerinin kesişiminde gelişir. Türkiye’de müzik ortamına eğitimcilikleri ve üretimleriyle katkı sunmuş besteci Ulvi Cemal Erkin ve piyanist Ferhunde Erkin çiftinin Yeşiltepe Bloklarındaki evine odaklı içerik, Metehan Özcan’ın fotoğrafları aracılığıyla Google Art&Culture sunumuna buradan erişebilirsiniz: https://saltonline.org/tr/
SALON’da sergilenen, Butik-A tasarımı orijinal mobilyalardır. Bediz ve Azmi Koz’un 1958 yılında Ankara’da açtığı Butik-A, dönemin normları dışında kalan ve o yılların vaatleri açısından değer taşıyan sayılı tasarım oluşumlarındandır. Büfe, yemek masası, sandalyeler, kanepeler, koltuklar, sehpalar, yazı masası ve servis masasından oluşan takım, bu sergi için bir araya getirilmiş bir seçki olmaktan ziyade, gerçek bir salonun eşyasıdır. Türkiye’nin müzik ortamına eğitimcilikleri ve üretimleriyle katkı sunmuş besteci Ulvi Cemal Erkin ve piyanist Ferhunde Erkin çiftinin evinden ödünç alınmış olan mobilyalar, dönemin mobilya tasarımı ve üretimindeki gösterişsiz duyarlılığa işaret eder.
Sergide kurulan iki boyutlu mimari yapı, eşyanın gerçekliğini, ait olduğu esas mekâna bağlayan unsurdur. Zemine işlenen duvar, kapı ve pencere izdüşümleri, salonun, evin içi ve dışıyla kurduğu ilişkilerin adım adım takibine olanak tanır. 1956 yılında, şehrin etekleri varsayılan Emek’te, Yeşiltepe Kooperatifi tarafından yapımına başlanan apartman bloklarının mimari projesi, Bediz-Kamçıl Bürosu’na aittir. (Henüz etraflıca incelenmemiş bir diğer tasarım ekibi olan Rahmi Bediz ve Demirtaş Kamçıl, 1952-1980 yıllarında Ankara’nın yapısal büyüme sürecine konut, kamu, ticaret ve kültür yapılarıyla dâhil olmuş üretken mimarlardır.)Farklı alanların deneyimlerinin kesiştiği SALON’da zamanın izdüşümü, fotoğraf albümleri ve döneme tanıklık etmiş kişilerle yapılan söyleşiler üzerinden aktarılır.
Görsel:Ferhunde ve Ulvi Cemal Erkin’in evindeki Butik-A tasarımı mobilyalar (1962)
Fotoğraf: Metehan Özcan, 2012
Fotoğraf: Metehan Özcan, 2012
